Świat w 2050 r. Polska najszybciej rozwijającą się gospodarką w UE

Chiny największą gospodarką do roku 2030, jednakże w dłuższej perspektywie ich stopa wzrostu powróci do średniego poziomu globalnego

Do roku 2050 Indie mogą rywalizować ze Stanami Zjednoczonymi o drugie miejsce w globalnych rankingach PKB. Indonezja, Meksyk i Nigeria mogą wypchnąć Wielką Brytanię i Francję z pierwszej 10-tki gospodarek. Do roku 2050 Kolumbia i Polska będą notować zdecydowanie wyższą średnią stopę wzrostu niż ich więksi sąsiedzi w regionie — Brazylia i Rosja.


Proces osłabiania siły gospodarczej rozwiniętych państw Ameryki Północnej, Europy Zachodniej i Japonii będzie trwał przez kolejne 35 lat pomimo prognozowanego spowolnienia tempa wzrostu Chin  po roku 2020 – wynika z najnowszego raportu PwC „Świat w 2050 roku: Czy przesunięcie w układzie sił światowych gospodarek będzie się utrzymywało?”. Publikacja ta przedstawia długoterminowe prognozy potencjalnego wzrostu PKB do roku 2050 dla 32 największych gospodarek na świecie, wytwarzających 84% łącznego światowego PKB.

Raport wskazuje, że w latach 2014–2050 gospodarka światowa będzie rozwijać się w tempie niewiele ponad 3% rocznie — podwajając swoją wielkość do roku 2037 i niemalże potrajając ją do roku 2050. W okolicach 2020 roku spodziewane jest jednak spowolnienie tempa globalnego wzrostu, z uwagi na obniżenie tempa ekspansji w Chinach oraz innych najważniejszych gospodarkach wschodzących, a także z uwagi na zmniejszenie przyrostu liczby osób w wieku produkcyjnym w wielu dużych gospodarkach.

Prognozy dotyczące Polski

Zgodnie z prognozami PwC, Polska osiągnie najwyższą średnią stopę wzrostu spośród wszystkich dużych gospodarek UE, a także wyprzedzi Rosję pod względem długoterminowej stopy wzrostu.

Według najnowszych prognoz realny średni wzrost polskiego PKB w okresie do 2050 roku wyniesie około 2,7% rocznie, a w ujęciu na głowę mieszkańca 2,9%. Przy czym w latach 2014–2020 Polska będzie rozwijała się w tempie 3,4% rocznie,  do 2,8% rocznie w okresie 2021–2040 i około 2% rocznie w latach 2041–2050. Wynika to nie tylko ze  starzenia się polskiego społeczeństwa ale także z faktu, że po „dogonieniu” gospodarek zaawansowanych dalszy dynamiczny wzrost polskiej gospodarki będzie większym wyzwaniem. Spadek liczby ludności wywrze więc zdecydowanie negatywny wpływ na pozycję gospodarczą Polski na mapie świata w ciągu obecnego półwiecza.

Prognozowana stopa realnego rocznego wzrostu polskiej gospodarki na poziomie 2,7% w okresie 2014–2050 nadal wypada korzystnie na tle Niemiec (1,6%) i Rosji (2,1%).

„Stosunkowo atrakcyjne koszty pracy wraz z podniesieniem jakości kapitału ludzkiego oraz względna stabilność zarówno na arenie politycznej, jak i gospodarczej to zdecydowane atuty Polski. Dalsza restrukturyzacja gospodarki z produkcji o niskim wykorzystaniu technologii i wysokim wykorzystaniu siły roboczej na produkcję o średnim wykorzystaniu technologii i montażu produktów zaawansowanych technologicznie powinna być wystarczająca do zapewniania stosunkowo dynamicznego tempa wzrostu w perspektywie 5-7  lat. Potem jednak te proste rezerwy się wyczerpią” – podkreśla Mateusz Walewski, starszy ekonomista PwC. „Dlatego polskie przedsiębiorstwa z sektorów intensywnie wykorzystujących technologie muszą przesunąć się wyżej w łańcuchu tworzenia wartości produktów. A jedynym sposobem osiągnięcia tego celu są wyższe nakłady inwestycyjne na badania i rozwój oraz na innowacje”.

Źródłem finansowania tych inwestycji powinny być lokalne oszczędności. Z punktu widzenia stabilności makroekonomicznej nie da się utrzymywać wysokich deficytów obrotów bieżących jakie dominowały ostatnio w Polsce – nie da się trwale importować oszczędności z zagranicy.

 „Jeżeli nie chcemy dopuścić do wyhamowania polskiej gospodarki w dłuższej perspektywie, musi ona być w stanie „wyhodować” własnych graczy na arenie światowej, których ośrodki badań i rozwoju, innowacji, decyzji inwestycyjnych i finansów będą znajdować się w kraju” – kontynuuje Mateusz Walewski. „Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest aktywne zachęcanie polskich przedsiębiorstw o globalnych aspiracjach do współpracy z lokalnymi małymi i średnimi przedsiębiorstwami i ośrodkami akademickimi.  Inwestycje wysokiego ryzyka konieczne do rozwoju innowacyjnych gałęzi przemysłu wymagają silnej sieci innowacji, rozwijanej przy wsparciu publicznym”.

Jednak najbardziej aktualnymi wyzwaniami dla Polskiej gospodarki jest kryzys polityczny na Ukrainie oraz  problemy gospodarcze, z jakimi nieustannie boryka się strefa euro.

Polskie przedsiębiorstwa muszą obecnie stawiać czoło bezpośrednim i natychmiastowym skutkom, takim jak zakazy importu wprowadzone przez władze rosyjskie czy znaczne skurczenie się rynku ukraińskiego. Ogólny brak stabilności gospodarczej w regionie odbija się także negatywnie na kursie wymiany złotego w stosunku do walut obcych oraz niekorzystnie wpływa na gotowość światowych przedsiębiorstw i funduszy do inwestycji w Europie Środkowo-Wschodniej.

Jednakże czynniki te mają charakter krótko- i średnioterminowy i nie powinny przynieść poważnych konsekwencji dla długoterminowego potencjału wzrostu polskiej gospodarki. Brak stabilności politycznej wraz z kryzysem gospodarczym w strefie euro mogą też tłumaczyć rosnącą tendencję do zastępowania off-shoringu przez nearshoring czyli przenoszenie wybranych obszarów działalności firmy do sąsiednich państw, a Polska jest pod tym względem atrakcyjna. Pozytywne dla Polski w długim okresie może też okazać się potencjalne przyspieszenie procesu dywersyfikacji źródeł energii.

Mając na uwadze powyższe wyzwania długoterminowe, skuteczna może okazać się polityka przyciągania przed wszystkim takich inwestycji, które w dłuższej perspektywie przyniosą korzyści technologiczne, a w krótszej – pozwolą tworzyć nowe miejsca pracy.

Pozostałe wnioski z raportu PwC:

  • Indonezja, Brazylia i Meksyk posiadają potencjał aby do roku 2030 prześcignąć gospodarkę Wielkiej Brytanii i Francji pod względem wielkości, przy czym do roku 2050 Indonezja może nawet osiągnąć 4. pozycję w rankingach światowych, jeśli utrzyma prowzrostową politykę.
  • Zauważalny wzrost pozycji w rankingach PKB w długim terminie notują Nigeria, Wietnam i Filipiny. Jest on związany z relatywnie wysokimi prognozowanymi średnimi stopami wzrostu, wynoszącymi ok. 4,5–5,5% rocznie do roku 2050.
  • Prognozy dotyczące Malezji również przewidują wzrost na poziomie ok. 4% rocznie do roku 2050, czyli więcej niż prognozowana w tym okresie średnia stopa wzrostu Chin, wynosząca ok. 3,5% rocznie. Jest to imponujący wynik dla gospodarki, która już teraz należy do grona krajów o średnich dochodach.
  • Kolumbia również należy do gospodarek, które zgodnie z prognozami PwC będą utrzymywać do roku 2050 stosunkowo dobrą długoterminową stopę wzrostu, wynoszącą ok. 4% rocznie. Jest to zdecydowanie szybsze tempo niż osiągane przez jej sąsiadów, takich jak Brazylia i Argentyna.
  • Zgodnie z prognozami Japonia notować będzie najniższą stopę wzrostu ze wszystkich 32 krajów, co będzie mieć związek z  malejącą liczbą ludności. W wyniku tego do roku 2050 Japonia ma spaść z 4. na 7. miejsce w globalnych rankingach PKB.
  • Gospodarki europejskie będą stopniowo obniżać swoją pozycję w rankingach. Do roku 2050 przewidywane średnie stopy wzrostu najważniejszych gospodarek strefy euro mają wynieść jedynie ok. 1,5–2% rocznie.

Poniższa tabela nr 1 przedstawia opracowaną przez PwC prognozę zmian globalnego PKB w zakresie wartości wyprodukowanych towarów i usług. Według wyliczeń PwC Chiny wyprzedzą Stany Zjednoczone około roku 2028, natomiast Indie w roku 2050 będą trzecią największą gospodarką na świecie, jednakże w dalszym ciągu będą utrzymywać pewien dystans do Stanów Zjednoczonych.

Prognoza ta została przygotowana z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej (PPP), gdyż takie ujęcie umożliwia korektę średnich poziomów cen, które w gospodarkach wschodzących są istotnie niższe niż w gospodarkach dojrzałych. Raport zawiera również prognozy oparte na wartości PKB wykazywanej według rynkowych kursów wymiany, bez korygowania relatywnych różnic w poziomach cen.

Tabela nr 1: Prognozowany globalny ranking PKB wg parytetu siły nabywczej (w stałej wartości USD z roku 2014)
 

Źródło: Dane szacunkowe za rok 2014, przedstawione w bazie danych MFW „World Economic Outlook database” (październik 2014); prognozy PwC na rok 2030 i 2050

Załącznik zawiera także Tabelę nr 2 przedstawiającą średnie stopy realnego wzrostu PKB, będące podstawą rankingów prognozowanego PKB. Tabela ta wyszczególnia wpływ przyrostu naturalnego oraz średnią stopę wzrostu per capita

Skontaktuj się z nami

Jakub Kurasz

Jakub Kurasz

Dyrektor, Lider ds. Komunikacji, PwC Polska

Tel.: +48 601 289 381

Piotr Kołomycki

Piotr Kołomycki

Ekspert ds. PR, PwC Polska

Tel.: +48 519 506 606

Obserwuj nas