Wyniki raportu pokazują, jak dobrze polskie firmy rodzinne opanowały zdolność radzenia sobie z kryzysem. Pandemia COVID, zakłócenia w łańcuchach dostaw, wojna w Ukrainie czy wysoka inflacja - krótko mówiąc: funkcjonujemy w trudnym, zmiennym i wymagającym otoczeniu. Sukces firm rodzinnych oraz sukces nas wszystkich, jako przedsiębiorców, zależy od wielu czynników, ale jego fundamentem bez wątpienia jest zaufanie i jakość relacji, które tworzymy na co dzień z naszymi klientami, pracownikami, inwestorami oraz dostawcami.
Zapraszam do zapoznania się z raportem,
Krzysztof Sieczkowski
Partner, Lider Praktyki Polskich Firm Prywatnych, PwC Polska
Wzrost gospodarczy w Polsce jest większy w porównaniu z poprzednimi latami
W porównaniu z poprzednimi latami wzrosty gospodarcze oraz inflacji w Polsce są większe i znacznie przewyższają średnią globalną.
Pomimo trudnych warunków ekonomicznych, polskie firmy rodzinne odnotowały dobre wyniki finansowe w ostatnim roku obrotowym. Ich kondycja finansowa przedstawia się bardziej optymistycznie w porównaniu do średniej globalnej – różnica wynosi aż 17 punktów procentowych.
88% polskich firm, które wzięły udział w badaniu Family Business Survey, przewiduje w najbliższych latach wzrost (w 2021 roku takiego zdania było 83% przedsiębiorstw).
Odsetek firm, które odnotowały wzrost/spadek sprzedaży w ostatnim roku obrotowym
Dwucyfrowy wzrost: 68%
Jednocyfrowy wzrost: 20%
Dwucyfrowy wzrost: 43%
Jednocyfrowy wzrost: 28%
„Wyniki badania pokazują, że polskie firmy rodzinne zdołały przetrwać burzę. Nie powinno to dziwić, skoro miały w arsenale potężną broń: większą niż przeciętnie na świecie umiejętność dostosowania się do trudnych warunków rynkowych. Tę przewagę firm rodzinnych trzeba nadal rozwijać, podobnie jak długookresową perspektywę działania i umiejętność budowy relacji. Bo nic nie wskazuje na to, żeby otoczenie gospodarcze miało się w najbliższych miesiącach i latach znacząco poprawić."
prof. Witold Orłowski, główny doradca ekonomiczny w PwC Polska
Fundacja rodzinna parasolem ochronnym dla firm rodzinnych
22 maja 2023 roku wchodzi w życie ustawa o fundacji rodzinnej.
To przełomowy krok dla grupy ponad 830 tysięcy firm rodzinnych w Polsce. Fundacja rodzinna umożliwia bowiem zapewnienie wielopokoleniowej trwałości biznesu, bez konieczności sięgania po rozwiązania zagraniczne.
73%
polskich firm rodzinnych wdrożyło określony rodzaj strategii zarządzania
„73% polskich firm rodzinnych wdrożyło pewien rodzaj strategii zarządzania – i to niewątpliwie jest pozytywna informacja. Natomiast patrząc na szczegółowe wyniki, już tylko 10% posiada statut lub protokół rodzinny - konstytucję rodzinną (...) Nawet najlepszy plan może nie zadziałać, jeżeli będzie oparty tylko na dobrej woli rodziny. Kluczowe jest zatem dobranie odpowiednich narzędzi prawnych, które możliwie kompleksowo zabezpieczą realizację rodzinnych ustaleń. Jednym z takich narzędzi jest fundacja rodzinna.”
Piotr Woźniakiewicz, Katarzyna Karpiuk, Jacek Pawłowski, zespół ds. planowania sukcesji w PwC Polska„Siła firm rodzinnych w Polsce to w pewnym sensie tradycja, która zrodziła się w czasach PRL i wyniknęła z naszej wyjątkowej zaradności. Te umiejętności spowodowały, że po 1989 roku przedsiębiorczość rodzinna eksplodowała. Ale to już ponad 30 lat i pora najwyższa na sukcesję. I z tym już gorzej. Jak widać z profilu ankietowanych 53% z nich to ciągle pierwsze pokolenie (świat 32%) a 60% to firmy małe i średnie - świat 48% (...) Firmy, które nie znalazły modelu sukcesji i żyją w niepewności co do przyszłości, mniej inwestują w strukturę i idee, takie jak ESG, innowacje czy badania. Robią to wtedy, gdy staje się to istotnym elementem rozwoju ich biznesu.”
Henryk Orfinger, Przewodniczący Rady Nadzorczej, Dr Irena Eris„Jak pokazuje międzynarodowa praktyka, firmy, które powołały fundacje rodzinne i oparły na nich sukcesję, zyskują na wiarygodności. Otoczenie rynkowe ma wtedy pewność, co do sposobu i kierunku rozwoju przedsiębiorstwa, a to przekłada się na korzyści dla wszystkich interesariuszy. Należy tu jednak zaznaczyć, że fundacja rodzinna jest środkiem do celu, a nie ostatecznym celem.”
Przemysław Mitraszewski, Pełnomocnik zarządu LPP, dyrektor ds. relacji zewnętrznych
Inwestycja w ESG to większe zaufanie ze strony interesariuszy i mniejsze ryzyko biznesowe.
Tylko jedna piąta firm wyznaczyła osobę lub zespół do spraw różnorodności i włączania (poniżej średniej globalnej).
Polski biznes rodzinny wskazuje na duże zaawansowanie w zakresie dostosowania się do zmieniającego się otoczenia. Tymczasem wiele firm rodzinnych przyznaje, że kwestie związane z ESG i różnorodnością nie są obecnie ich priorytetem.
„Dyrektywa CSRD będzie obejmowała coraz więcej firm. Nawet jeśli firmy nie są bezpośrednio objęte obowiązkiem raportowania – chcąc być dostawcą większej firmy, muszą zadbać o swój wpływ na środowisko, w tym własny ślad węglowy, a także o aspekty społeczne wpływające na odpowiedzialne zarządzanie firmą. Jednocześnie aż 79% polskich firm rodzinnych dostrzega szansę, żeby to właśnie firmy rodzinne stały się liderem w zakresie zrównoważonego rozwoju w biznesie. Będzie to miało bezpośredni wpływ na rozwój rodzinnych biznesów.”
Tomasz Barańczyk, partner PwC Polska, lider inicjatyw ESG„Kwestie dotyczące ochrony środowiska oraz ładu korporacyjnego powinny być objęte regulacją ustawową, która skonkretyzuje wymagania stawiane przed przedsiębiorcami. Jak zawsze regulacja taka musi zostać napisana w sposób precyzyjny, aby firmy miały możliwość rzetelnej realizacji nałożonych na nie obowiązków. Niestety dobrze znamy przykłady, kiedy idee ESG, takie jak np. odpowiedzialność ekologiczna, były przez firmy wypaczane, sprowadzane do greenwashingu, ponieważ potrzeba ich wdrażania nie była autentyczna, a miary określające poziom realizacji obowiązków miały charakter nieprecyzyjny i nieweryfikowalny. Wspólne ramy raportowania zdecydowanie ułatwiłyby komunikację pomiędzy uczestnikami rynku oraz pomiędzy administracją państwową, a przedsiębiorcami.”
Jakub Dzik, Dyrektor Generalny Grupy Impel
Inwestycja w obszar ludzki to inwestycja w zaufanie, lojalność oraz fundament dalszego rozwoju firmy.
Jeśli chodzi o zaufanie, klienci są nadal uznawani za najważniejszych, a na kolejnych miejscach plasują się członkowie rodziny i pracownicy.
40% badanych firm uważa, że zaufanie ze strony dostawców ma kluczowe znaczenie (nieco mniej niż średnia globalna).
„Pracownicy oczekują od firm rodzinnych poszerzenia kręgu zaufania z członków rodziny na szersze otoczenie, komunikowanie przez firmę jej celów na zewnątrz, zajmowanie publicznego stanowiska w ważnych kwestiach, posiadanie jasno komunikowanej strategii ESG oraz polityki różnorodności. Takie działania budują zaufanie. Niestety oczekiwania te nadal nie są wystarczająco adresowane. Fakt ten potwierdzają chociażby mało zróżnicowane zarządy czy to pod względem płci, wieku czy członków ‘spoza rodziny’.”
Katarzyna Komorowska, Partner PwC, Tax & People & Organisation„Obserwuję, że w większych przedsiębiorstwach, bardziej rozwiniętych, postrzeganie świata jest nieco inne. Większą wartość stanowią relacje i komunikacja z otoczeniem, szczególnie wtedy, kiedy nie ma drugiego pokolenia i zarządzający biznesem muszą zaufać osobom spoza rodziny. Mamy coraz mniej ludzi na rynku gotowych przyjść do pracy, ich oczekiwania są coraz większe i to nie tylko finansowe, ale też jeśli chodzi o charakter pracy i relacje. Dlatego my jako przedsiębiorcy musimy nauczyć się we właściwy sposób ich traktować i zauważam, że coraz częściej to robimy.”
Henryk Orfinger, Przewodniczący Rady Nadzorczej Dr Irena Eris
3 kluczowe pytania o transformację cyfrową do decydentów w firmach rodzinnych
Większość respondentów wskazuje, że w ich organizacji istnieje jasny podział ról i panuje przekonanie, że firma jest raczej otwarta na zmiany.
Jednak tylko 35% z nich jest zdania, że ma solidne kompetencje cyfrowe (poniżej średniej globalnej).
„Transformacja w organizację napędzaną danymi, umożliwiająca odpowiednie ich wykorzystanie oraz zastosowanie nowoczesnych technologii, w tym coraz szerzej dostępnych rozwiązań chmurowych, pozwala firmom rodzinnym szybciej i efektywniej osiągnąć pożądane cele biznesowe, a także uwolnić prawdziwy potencjał rodzinnych biznesów.”
Marcin Makusak, Partner w PwC Polska, Risk Assurance and Data & BI / Rafał Wyszyński, Menedżer w PwC Polska, Data & Business Intelligence"Moim zdaniem firma rodzinna powinna postawić na dobrą funkcję finansową, opartą na inteligentnym wykorzystaniu nowych technologii, strategicznym myśleniu i zautomatyzowaniu kluczowych obszarów, co przyczyni się do generowania maksymalnej wartości dla biznesu. W Blue Media budujemy finanse, które nie są już tylko centrum kosztowym księgującym i pokazującym dane oraz raporty. Dzięki wdrożeniu technologii i automatyzacji stają się istotnym partnerem wspierającym rozwój biznesu.”
Ewa Woroszył, CFO Blue Media S.A.Pobierz raport
Nowy wymiar zaufania - polska edycja Family Business Survey 2023
Zagadnienia powiązane
Skontaktuj się z nami
Partner, Lider Praktyki Polskich Firm Prywatnych, PwC Polska
Tel.: +48 502 184 829
Starszy specjalista ds. marketingu, komunikacji i rozwoju biznesu, PwC Polska
Tel.: +48 519 507 660