8 najczęstszych pytań o raportowanie zgodne z ESEF. Co emitenci wiedzieć powinni?

Aktualny stan prawny

Niepewny stan prawny ciągle budzi wątpliwości emitentów. O planach odroczenia stosowania ESEF, zarówno na poziomie prawa unijnego jak i krajowego, informowaliśmy na początku lutego 2021 r. 

Dla przypomnienia - pomimo komunikatu Unii Europejskiej, który pojawił się w grudniu 2020 r, potwierdzonego następnie informacją ze strony KNF oraz Ministerstwa Finansów o możliwości przesunięcia obligatoryjności wymogów ESEF o 1 rok, na rynku utrzymuje się duża niepewność co do faktycznych wymogów i konieczności ich realizacji przez emitentów. Niepewność ta wynika z tego, że komunikaty regulatorów nie mają statusu formalnego, a do dnia dzisiejszego nie zostały wprowadzone regulacje prawne, które odraczałyby wprowadzenie obowiązków wynikających z rozporządzenia o ESEF ani na poziomie UE, ani na poziomie lokalnym.

W konsekwencji, pomimo intencji regulatorów, aby umożliwić spółkom skorzystanie z odroczenia o 1 rok na skutek pandemii COVID, w związku z tym, że nie uprawomocniły się jeszcze zmiany o opcjonalności raportowania ESEF, na dzień dzisiejszy obowiązujące dla emitentów jest Rozporządzenie 2019/815. Nakłada ono na spółki publiczne obowiązek raportowania w formacie xHTML i tagowania sprawozdań znacznikami XBRL.

1. Kiedy można oczekiwać zmian w prawie lokalnym?

Zamiar polskiego regulatora jest realizowany w postaci poprawki, polegającej na dodaniu art. 23a, zgłoszonej i przyjętej 9 lutego 2021 r. na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w trakcie pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw. Poprawka ta wprowadza do projektu ustawy przepis umożliwiający emitentom niestosowanie formatu ESEF do raportów rocznych oraz skonsolidowanych raportów rocznych za rok 2020 i sporządzenie tych raportów na zasadach dotychczasowych.

Zwracamy uwagę, że na razie zmiany legislacyjne umożliwiające krajowym emitentom papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym sporządzanie raportów rocznych oraz skonsolidowanych raportów rocznych za rok 2020 na dotychczasowych zasadach są na etapie projektowym i do zakończenia prac oraz wejścia tych przepisów w życie niezbędne jest zakończenie całego procesu legislacyjnego, odpowiedniego dla trybu ustanawiania ustaw. Można na ten moment założyć, że jeżeli publikacja raportu rocznego jest planowana przez emitenta do połowy marca, to proces legislacyjny się nie zakończy a obowiązek stosowania ESEF pozostanie w mocy.

2. Co z obowiązkiem dla emitentów sporządzających jednostkowe sprawozdania finansowe?

Takie sprawozdania, zgodnie z rozporządzeniem, mają zostać przygotowane w formacie xHTML, ale nie jest konieczne tagowanie ich znacznikami XBRL. Rozporządzenie 2019/815, o jakim mowa wyżej, dotyczy takich emitentów w ten sam sposób co emitentów sporządzających sprawozdania skonsolidowane i dlatego, aby uniknąć konieczności konwersji na xHTML konieczna jest zmiana regulacyjna.

3. Czy obowiązek dotyczy samego sprawozdania finansowego czy też innych części raportu rocznego?

Obowiązek tagowania znacznikami XBRL dotyczy tylko skonsolidowanych sprawozdań finansowych, pozostałe części raportu rocznego powinny zostać opublikowane w formacie xHTML. Jednym słowem cały raport roczny (w tym sprawozdanie z działalności Zarządu czy opinia biegłego rewidenta) powinien zostać przygotowany w formacie xHTML.

Składając raport roczny emitent może zdecydować się (tak jak w latach poprzednich) aby poszczególne składowe raportu rocznego były osobnymi plikami lub może sporządzić jeden łączny plik uwzględniający całość raportu. Niezależnie od wyboru emitenta, każdy z plików powinien zostać odpowiednio podpisany zewnętrznymi podpisami elektronicznymi przez osoby uprawnione.

4. Jakiej taksonomii użyć do tagowania? 2019 czy 2020?

Obecnie dostępne są obie wersje taksonomii ESEF (2019 i 2020). Emitenci mają prawo do otagowania swoich skonsolidowanych sprawozdań finansowych za rok 2020 zarówno wersją 2019, jak i wersją 2020. Obie opcje są poprawne. Zwracamy jednak uwagę na to, że bramka testowa KNF, jaka była dostępna dla emitentów od połowy stycznia do połowy lutego 2021, nie była odpowiednio dostosowana do taksonomii 2020 i dlatego zalecamy naszym klientom stosowanie taksonomii 2019.

Playback of this video is not currently available

3:30

Aplikacja do oznaczania sprawozdań zgodnie z wymogami ESEF

5. Testy na bramkach KNF

Bramka testowa była aktywna do 15 lutego 2021 r. i do tego czasu emitenci mieli szansę przetestować swoje pliki xHTML i XBRL. KNF nie przewiduje na ten moment przedłużenia działania tej bramki czy też ustanowienia stałej bramki dostępnej dla emitentów, bądź dostawców rozwiązań IT. Jeśli emitent nie zdążył z testami, najlepszym rozwiązaniem jest upewnienie się, że dostawca rozwiązania IT przeszedł pozytywnie takie testy z innymi swoimi klientami oraz, że narzędzie zapewnia możliwość walidacji plików “jak na bramce KNF” przed ich złożeniem oficjalnym na portalu ESPI.

6. Co się stanie jeśli emitent złoży niepoprawny plik?

Jeśli po złożeniu sprawozdania finansowego emitent otrzyma informację o niepoprawnej walidacji pliku i błędach, nie pozostaje nic innego jak złożyć ponownie poprawione sprawozdanie jako korektę błędu.

Jeśli natomiast emitent nie zdecyduje się na zastosowanie obowiązującego formatu a będzie chciał raportować ‘po staremu’ w okresie gdy wymóg ESEF obowiązuje, może potencjalnie liczyć się z negatywną opinią biegłego rewidenta do takiego sprawozdania i sankcjami ze strony regulatora. W takim przypadku, najlepiej aby emitent przesunął termin publikacji swojego raportu rocznego na np. kwiecień licząc, że do tego czasu uprawomocnią się regulacje zezwalające na odroczenie wymogu ESEF.

7. Jakie są wymogi biegłego?

Biegli powinni odnieść się w swoich raportach z badania zarówno co do formy (xHTML) jak i tagowania znacznikami XBRL sprawozdań i wydać opinię poszerzoną o komentarz na ten temat. Oznacza to, że biegli powinni być wyposażeni w narzędzia umożliwiające badanie sprawozdań w nowym formacie, a jeśli zostanie im przedstawione do badania sprawozdanie nie spełniające wymogów ESEF, mogą wydać opinię z zastrzeżeniem, objaśnieniem albo nawet odmówić wydania opinii w zależności od sytuacji.

8. Jaka jest obecnie praktyka rynkowa?

Ze względu na niepewną sytuację niektórzy emitenci, którzy poinformowali rynek o dacie publikacji przypadającej na luty lub marzec 2021 r,. już teraz decydują się na odroczenie publikacji w oczekiwaniu na uprawomocnienie się regulacji związanych z odłożeniem w czasie obowiązku ESEF, gdyż chcą uniknąć tego wymogu w 2021 r.

Czekanie do ostatniej chwili, aż pojawią się przepisy prawa pozwalające na przesunięcie obowiązku tagowania sprawozdania w XBRL, może okazać się jednak bardzo ryzykowną strategią jeśli do uprawomocnienia się odpowiednich przepisów nie dojdzie przed końcem kwietnia 2021, który jest ostatecznym terminem obowiązującym raportowanie emitentów.

Skontaktuj się z nami

Katarzyna Podgórna

Katarzyna Podgórna

Partnerka zarządzająca, People Partner, PwC Polska

Tel.: +48 519 504 681

Anna Wójtowicz

Anna Wójtowicz

Dyrektor, PwC Polska

Tel.: +48 519 504 447

Obserwuj nas