{{item.title}}
{{item.text}}
{{item.text}}
Budowa wartości przedsiębiorstwa to proces skomplikowany i często nieoczywisty. Szczególną rolę odgrywa w nim wiarygodność finansowa, która oprócz wpływu na samą wartość oddziaływuje również na możliwości inwestycyjne przedsiębiorstwa, dostępność kredytów, relacje z kontrahentami czy obsługę zadłużenia. Ostatni z tych aspektów ma szczególne znaczenie w warunkach podwyższonej niepewności i wysokich kosztów finansowania (wysoki WIBOR i marże). Warunki te obserwujemy obecnie na rynku, co dodatkowo potęguje znaczenie oceny ratingowej w procesie zarządzania wartością przedsiębiorstwa. Ale dlaczego to właśnie ocena ratingowa staje się fundamentem pracy CFO?
Zależność ta przekłada się wprost na koszty obsługi zadłużenia – dla 5 letniego długu denominowanego w PLN średnia różnica w kosztach finansowania w 2022 r. wynosiła 1.8% (względem średniego ratingu obserwowanego dla 20 największych spółek w krajach w Europy Zachodniej). Oznacza to, że dla każdych 100 milionów zadłużenia koszt ponoszony przez przedsiębiorstwa jest wyższy o 1,8 mln PLN. Tak więc, biorąc pod uwagę zadłużenie tylko 20 największych spółek (niefinansowych) notowanych na GPW wynoszące prawie 115 mld PLN – koszt ten wynosiłby aż 2,1 mld PLN rocznie.
Co ważne, czym niższa wiarygodność finansowa tym wyższe potencjalne korzyści wynikające z jej poprawy (wymagany przez inwestorów koszt finansowania zwiększa się ponad proporcjonalnie wraz ze wzrostem ryzyka)!
Wiarygodna analiza kredytowa jest zazwyczaj bardzo czasochłonnym i kosztownym procesem. Zapewne z tego powodu, zaledwie garstka polskich przedsiębiorstw ma nadany rating kredytowy przez wiodące międzynarodowe agencje ratingowe. Nawet w krajach Europy Zachodniej czy USA liczba przedsiębiorstw posiadających rating kredytowy jest stosunkowo nieliczna (w praktyce są to często największe spółki).
Biorąc pod uwagę niską dostępność wiarygodnych ratingów kredytowych oraz jednoczesne korzyści wynikające z ich wykorzystania, firma PwC opracowała alternatywne rozwiązanie w postaci syntetycznego ratingu kredytowego. Dzięki połączeniu nowatorskich technologii i wiedzy eksperckiej PwC jest w stanie dogłębnie przeanalizować i nadać syntetyczny rating kredytowy dla w zasadzie nieograniczonej liczby przedsiębiorstw.
Ocena ryzyka kredytowego wg metodyki PwC jest wyrażona za pomocą 19-stopniowej skali (od AAA do CCC-, która określa wiarygodność finansową przedsiębiorstw oraz ich zdolność do pełnego i terminowego regulowania swoich zobowiązań.
W celu zobrazowania różnicy pomiędzy wiarygodnością kredytową czołowych przedsiębiorstw w poszczególnych krajach wyznaczyliśmy syntetyczny rating kredytowy dla 20 największych przedsiębiorstw (pod względem wartości rynkowej) na wskazanych poniżej rynkach. Wyniki prezentujemy poniżej na wykresie.
Gdy mediana syntetycznych ratingów kredytowych dla 20 największych spółek publicznych w Polsce wynosiła BB+, to dla większości krajów Europy Zachodniej nie spadała ona poniżej BBB-. Co więcej, w Niemczech, Wielkiej Brytanii czy Kanadzie mediana wynosiła już BBB+ (3 poziomy wyżej w porównaniu do Polski), a spółki francuskie osiągnęły rating na poziomie A-, czyli aż 4 poziomy wyższe niż ich polskie odpowiedniki. Przedsiębiorstwa amerykańskie cechowały się jeszcze wyższą wiarygodność finansową, ze średnim ratingiem na poziomie A (5 poziomów wyżej). Rating niższy niż w Polsce osiągały jedynie czołowe przedsiębiorstwa reprezentujące inne rynki regionu Europy Środkowo-Wschodniej, takie jak np. Rumunia (BB, 1 poziom niżej) czy Węgry (BB-, 2 poziomy niżej).
W celu prezentacji skali korzyści oszacowaliśmy poglądowo potencjalny wzrost wartości wynikający z niższych kosztów finansowania i w konsekwencji wyższego zysku netto. Przy pomocy mediany oczekiwanego mnożnika P/E dla roku 2023, wartości długu oraz średnich rynkowych kosztów finansowania w 2022 r. wyznaczyliśmy wzrost wartości dla 20 największych polskich spółek. Przyjęliśmy założenie, że rating spółek uległby podwyższeniu o pojedynczą grupę (z BB na BBB) do poziomu zbliżonego do Austrii, Hiszpanii, Niemiec i Wielkiej Brytanii.
Łączny potencjalny wzrost wartości zaledwie 20 polskich największych spółek wynosi około 16 mld PLN, co odpowiada ok. 6% ich łącznej kapitalizacji. Dla zobrazowania jak duży byłby to wzrost, posłużyliśmy się porównaniem do wartości rynkowej wybranych spółek – kwota 16 mld PLN jest zbliżona do sumy kapitalizacji Tauron, ENEA, Grupa Azoty i Grupa Żywiec!
Powyższy przykład pokazuje, że analiza różnych scenariuszy rozwoju przedsiębiorstwa i ich wpływ na wiarygodność finansową pomaga CFO oddziaływać nie tylko na bieżące wyniki (np. wyższa zyskowność), ale także na proces budowania wartości każdego przedsiębiorstwa.
Konieczność podejmowania takich działań szczególnie uwidacznia się w niepewnych gospodarczo czasach, kiedy to każda inicjatywa koncentrująca się na budowaniu wartości przedsiębiorstwa ma szczególnie istotne znaczenie.
Dane rynkowe przedstawione w niniejszym artykule zostały pozyskane w dniu 09.01.2023.
{{item.text}}
{{item.text}}