Dotychczasowy stan niepewności co do przyszłości nowej daniny zakończył się i podatnicy powinni zastanowić się nad wprowadzeniem rozwiązań do stosowanych systemów finansowo – księgowych, które pozwolą na usprawnienie procesu liczenia podatku od sprzedaży detalicznej.
Ustawa o podatku od sprzedaży detalicznej została uchwalona 6 lipca 2016 roku. Zgodnie z jej treścią podstawą opodatkowania jest przychód ze sprzedaży detalicznej (“RST”) - realizowanej na rzecz konsumentów.
Pierwotnie pobór podatku miał się rozpocząć już w 2016 r, jednak z uwagi na zaskarżenie wprowadzonych regulacji przez Komisję Europejską (“Komisja”),jego pobór został zawieszony do 31 grudnia 2020 r. Komisja uznała, że regulacje w zakresie RST są niezgodne ze wspólnym rynkiem - gdyż stanowią niedozwoloną pomoc państwa dla mniejszych przedsiębiorstw.
Podjęta decyzja była przedmiotem skargi Polski do Sądu Europejskiego (“Sąd UE”). W dniu 16 maja 2019 r. Sąd UE wydał wyrok, w którym wskazał, że Polska jest uprawniona do wprowadzenia podatku od sprzedaży detalicznej. Od wydanego wyroku Komisja Europejska odwołała się i obecnie sprawa trafiła do kognicji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (“TSUE”).
Rzecznik Generalny TSUE z 15 października 2020 roku wydał opinię w sprawie Rzeczpospolita Polska vs Komisja Europejska (Komisja) (sprawa numer T-836/16). Zgodnie ze stanowiskiem Rzecznika Generalnego, polskie regulacje w zakresie podatku od sprzedaży detalicznej nie naruszają prawa Unii Europejski.
Ostatecznie zakończenie ścieżki sądowej w sporze Komisji z rządem polskim odbyło dniu 16 marca 2021 r. TSUE wydał wyrok na korzyść polskiego rządu, jednocześnie oddalając odwołanie Komisji Europejskiej i utrzymał w mocy wyrok Sądu z 16 maja 2019 r. Zgodnie wyrokiem, polskie regulacje w zakresie podatku od sprzedaży detalicznej nie naruszają prawa Unii Europejskiej.
Regulacje w zakresie podatku obejmują sprzedaż detaliczną, którą należy rozumieć, jako sprzedaż dokonywaną na terytorium Polski w ramach działalności gospodarczej zbywcy, odpłatnego zbywania towarów konsumentom na podstawie umowy zawartej w lokalu przedsiębiorstwa oraz poza lokalem przedsiębiorstwa (także w przypadku, gdy zbywaniu towaru towarzyszy świadczenie usługi odrębnie niezaewidencjonowanej).
Podatnikiem podatku jest sprzedawca detaliczny, przez którego należy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną, spółkę cywilną oraz jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, dokonujący sprzedaży detalicznej - sprzedaży na rzecz konsumentów.
Regulacje w zakresie podatku od sprzedaży detalicznej przewidują katalog wyłączeń/ zwolnień z uwagi na charakter sprzedaży lub gamę towarów.
Z opodatkowania została wyłączona sprzedaż niektórych towarów: energii elektrycznej, wody dostarczanej do konsumentów przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, ciepła systemowego, gazu ziemnego i gazu w butlach dostarczanych konsumentom, paliw stałych (węgiel, koks), olejów opałowych i olejów napędowych używanych do celów opałowych, oraz leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia i wyrobów medycznych refundowanych lub finansowanych ze środków publicznych.
Opodatkowaniu podatkiem podlega nadwyżka przychodu ponad 17 mln PLN miesięcznie, uzyskanej z tytułu sprzedaży detalicznej - sprzedaży, co do zasady, zaewidencjonowanej za pośrednictwem kasy rejestrującej.
Podatek ma charakter progresywny i przewiduje dwie stawki podatkowe:
0,8% podstawy opodatkowania – w części, w jakiej podstawa opodatkowania nie przekracza kwoty 170 mln zł oraz
1,4% nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę 170 mln zł – w części, w jakiej podstawa opodatkowania przekracza kwotę 170 mln zł.
Sprzedawcy detaliczni obowiązani są do składania deklaracji podatkowych w urzędzie skarbowym co miesiąc, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
Pierwsza deklaracja powinna zostać złożona do 25 lutego 2021 r. Do składanych deklaracji oraz ich korekt mają zastosowanie zasady przewidziane w Ordynacji podatkowej.
Sprzedawcy detaliczni, których miesięczny przychód ze sprzedaży detalicznej nie przekracza kwoty 17 mln zł, nie będą zobowiązani do składania deklaracji “zerowych”.
Po wyroku TSUE z 16 marca 2021 r. nic nie stoi na przeszkodzie obowiązywaniu podatku w Polsce i egzekwowaniu jego płatności przez organy podatkowe. Zatem czas na pogłębioną analizę ze strony sprzedawców detalicznych: czy powinni płacić nowy podatek, jak kształtuje się podstawa opodatkowania i czy ich systemy księgowe są przygotowane do obliczenia nowej daniny.
Ministerstwo Finansów na chwilę obecną nie przygotowało żadnych objaśnień, które pozwoliłyby na interpretację budzących wątpliwości przepisów ustawy.
Po stronie podatników pojawia się coraz więcej wątpliwości dotyczących wyliczenia podatku:
To tylko niektóre z pytań, które obecnie pozostają bez jasnej odpowiedzi po stronie Ministerstwa Finansów. Dodatkowo, na podatników czekają liczne wyzwania techniczne przy wyliczaniu wysokości podatku.
Nowy podatek wymaga od przedsiębiorstw zaangażowania w przygotowanie do zmian oraz ich monitorowanie, w tym:
Przeanalizowanie transakcji podlegających podatkowi od sprzedaży detalicznej lub zwolnienia z niego,
Obliczanie i raportowanie podatku od sprzedaży detalicznej.