Główną myślą stojącą za wdrożeniem systemu kaucyjnego w Polsce jest propagowanie recyklingu poprzez motywowanie konsumentów do zwrotu zużytych butelek i puszek, a wprowadzających je do obrotu - do ich odbioru. To podejście ma na celu zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów, poprawę ochrony środowiska oraz ponowne wykorzystanie surowców.
W praktyce jest to mechanizm, w ramach którego konsumenci płacą dodatkową opłatę (kaucję) przy zakupie towarów w wybranych opakowaniach, która jest im zwracana w momencie oddania opakowania w punkcie zbiórki.
Przede wszystkim system kaucyjny nakłada nowe obowiązki na podmioty wprowadzające produkty na rynek (producentów, importerów, właścicieli marek). Od momentu wejścia w życie nowych regulacji będą oni zobligowani do prowadzenia zbiórki opakowań oraz osiągania minimalnych poziomów określonych przez przepisy.
Zmiany dotykają również sklepy detaliczne, które zmierzą się z obowiązkiem pobierania i zwracania kaucji, fizycznym odbiorem opakowań od konsumentów, ich logistyką oraz współpracą z operatorem (lub operatorami) systemu kaucyjnego.
System kaucyjny to nie tylko wymóg regulacyjny, ale również potencjał, który może przekształcić sposób funkcjonowania organizacji. Tak jak miało to miejsce w innych krajach Unii Europejskiej, wdrożenie systemu w Polsce ma szansę znacząco podnieść efektywność recyklingu i przyczynić się do ochrony środowiska. Jednocześnie stanowi okazję dla przedsiębiorstw do uzyskania przewagi konkurencyjnej, budowy wizerunku lidera zrównoważonych działań oraz potencjalnego wygenerowania dodatkowych dochodów.
Nie da się jednak ukryć, że dostosowanie biznesu do nowych regulacji wiąże się z wyzwaniami. Konieczne będą zmiany w procesach operacyjnych, systemach IT, logistyce, a także przygotowanie konsumentów do nowych zasad. Jak pokazują doświadczenia innych krajów, kluczem do sukcesu jest wdrożenie odpowiednich narzędzi technologicznych, efektywnych procesów oraz współpraca w całym łańcuchu wartości. Brak przygotowania może oznaczać poważne konsekwencje, które będą się ciągnąć przez lata.