Świadczy to o konieczności wypracowania nowego podejścia w walce z nieprawidłowościami – twierdzą autorzy opracowania „Globalne badanie przestępczości gospodarczej 2016 – sektor finansowy”, przygotowanego przez PwC.
Blisko połowa (46%) respondentów globalnego badania pochodzących z sektora finansowego przyznało, że w ciągu ostatnich 24 miesięcy padło ofiarą nadużyć gospodarczych. Oznacza to, że wskaźnik ten jest najwyższy od początku prowadzenia badania (w 2014r. 45%, w 2011 i 2009r. 44%) i o 10% wyższy niż średnia dla wszystkich branż. Jednocześnie, zdecydowanie wzrósł poziom strat ponoszonych przez firmy w wyniku tego typu nieprawidłowości. Aż 46% ankietowanych, których firmy stały się obiektem nadużyć, straciło w ich wyniku do 100 tys. dolarów (w 2014 r. było to 40%), a 24% od 100 tys. dolarów do nawet 1 mln dolarów (23% w 2014 r.).
„Sektor finansowy tradycyjnie pozostaje szczególnie narażony na nadużycia, i to pomimo ogromnych nakładów ponoszonych na działania zapobiegające i wykrywające incydenty. Rozwój technologii pozwala z jednej strony skuteczniej walczyć z przestępczością gospodarczą, z drugiej jednak – przestępcy dostają do ręki nowe narzędzia, a ich metody dokonywania oszustw są coraz bardziej zaawansowane. Dlatego tak ważne jest, aby banki i instytucje finansowe były liderami w budowaniu i wdrażaniu coraz nowocześniejszych sposobów wykrywania nadużyć oraz usprawniania mechanizmów obronnych – zarówno w obszarze technologicznym, procesowym, jak i ludzkim” – mówi Piotr Szymankiewicz, menedżer w zespole usług śledczych i zarządzania ryzykiem nadużyć w PwC.
Wzrost przestępczości gospodarczej w sektorze finansowym nastąpił mimo zwiększenia nakładów finansowych na walkę z nadużyciami. Ponad połowa (53%) uczestników badania PwC odnotowało taki wzrost w swoich firmach w ostatnich dwóch latach, a 55% oczekuje dalszych wzrostów w przyszłości. Zdaniem autorów opracowania, w celu minimalizowania ryzyka wystąpienia nieprawidłowości kluczowe jest inwestowanie w obszary takie jak: automatyzacja pracochłonnych procesów, poprawa jakości i dostępności informacji oraz ostatecznie – wypracowanie nowych, skuteczniejszych metod i technologii wykrywania nieprawidłowości, takich jak biometria czy analiza dużej ilości danych (tzw. big data).
Co szósty respondent, spośród tych którzy doświadczyli przestępczości gospodarczej w ostatnich dwóch latach, padł ofiarą ponad 100 przestępstw, a 6% – ponad 1 000. Obecnie, już niemal połowa nadużyć popełniana jest w cyberprzestrzeni (49% vs. 39% w 2014 r.). Niezmiennie jednak najpoważniejszym problemem sektora finansowego, podobnie jak całej sfery gospodarczej, pozostaje sprzeniewierzenie aktywów, które stanowi 60% wszystkich nadużyć. Na kolejnych miejscach znalazły się: pranie pieniędzy (24%), korupcja (18%) oraz nadużycia księgowe (18%).
„Zwiększenie wykrywalności incydentów na polskim rynku finansowym jest związane przede wszystkim z wdrożeniem rozwiązań monitorujących, zarówno systemowych, jaki i procesowych (kontrole biznesowe). Coraz ważniejsze staje się niestandardowe podejście do identyfikacji nadużyć z wykorzystaniem analizy danych, automatyzacja skomplikowanych procesów biznesowych oraz wdrażanie bezpiecznych rozwiązań informatycznych ograniczających możliwości manipulacji danymi i logiką biznesową. Ponadto niezwykle ważna jest edukacja i budowanie świadomości wśród pracowników – to wciąż jedno z największych wyzwań w firmach. Warto też jednak wspomnieć o pewnej sprzeczności, która występuje pomiędzy dynamicznym rozwojem biznesu a bezpieczeństwem biznesu, stąd niektóre rozwiązania prewencyjne, hamujące dynamikę biznesu, czasami nie są wdrażane” – mówi Marcin Makusak – wicedyrektor w zespole zarządzania ryzykiem w PwC.