Inwestycje w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej wzrosły 50-krotnie w ciągu ostatnich 8 lat, ale nadal istnieją luki w finansowaniu

20/10/22

Inwestycje w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej (CEE) szybko rosną, z 10,6 mln USD w 2013 r. do 398 mln USD w 2020 r. i ponad 502 mln USD w samym tylko pierwszym półroczu 2021 r.
Ponad 1,758 mld USD zainwestowano w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej w okresie od 2013 r. do pierwszej połowy 2021 r. Region Europy Środkowo-Wschodniej odpowiada za około 3,73% wszystkich emisji gazów cieplarnianych, ale obecnie przyciąga tylko 0,79% globalnych inwestycji w technologie klimatyczne.
Mobilne start-upy przyciągają najwięcej środków na technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej – 54,4% całości w zeszłym roku. Start-upy z Estonii i Litwy pozyskały 83% łącznych inwestycji w technologie klimatyczne w regionie.
Pomimo tego, że Polska jest największą gospodarką, w okresie od 2013 r. do pierwszej połowy 2021 r. Polska pozyskała tylko 4,65% całkowitego finansowania technologii klimatycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. W tym samym okresie start-upy z sektora energetycznego przyciągnęły tylko 1,29% całkowitego finansowania technologii klimatycznych w Europie Środkowo-Wschodniej.
Wydanie CEE raportu PwC Net Zero Future50, opracowanego we współpracy z Wolves Summit, przedstawia stan inwestycji w technologie klimatyczne w 27 krajach w regionie i przedstawia wybrane 50 innowacyjnych start-upów działających w tym sektorze.

Technologie klimatyczne, jako wschodząca klasa aktywów,wykazują silny wzrost na całym świecie, ale region Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) przyciągnął do siebie mniej niż jeden procent globalnych inwestycji. Nowy raport PwC, we współpracy z Wolves Summit, przedstawia pierwsze tego typu spojrzenie na stan inwestycji w technologie klimatyczne w 27 państwach w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

Według danych zawartych w raporcie, inwestycje w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej wzrosły z 10,6 mln USD w 2013 r. do 398 mln USD w 2020 r. i ponad 502 mln USD tylko w pierwszej połowie 2021 r. Chociaż w Europie Środkowo-Wschodniej w okresie od 2013 r. do pierwszej połowy 2021 r. w technologie klimatyczne zainwestowano ponad 1,76 mld USD, to inwestycje są silnie skoncentrowane w określonych obszarach, dlatego wciąż istnieją dalsze możliwości wzrostu i dywersyfikacji w regionie.

Krajobraz inwestycji w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej

Badanie wykazało, że inwestycje w technologie klimatyczne wykazują stały wzrost, a od 2013 r. do pierwszej połowy 2021 r. zainwestowano ponad 1,76 mld USD. Wzrost ten jest napędzany głównie mega-transakcjami (o wartości ponad 100 mln USD) w sektorach takich jak mobilność i transport oraz przemysł, produkcja i zarządzanie zasobami.

Region Europy Środkowo-Wschodniej odpowiada jedynie za ok. 3,73% globalnej emisji gazów cieplarnianych. Jednocześnie udział regionu w globalnych inwestycjach w technologie klimatyczne wynosi zaledwie 0,79%. Biorąc pod uwagę, że wiele krajów w Europie Środkowo-Wschodniej wykazuje pozytywny wzrost gospodarczy, kluczowe znaczenie ma zapewnienie większego finansowania rozwoju technologii dekarbonizacji w regionie.

Inwestycje w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej są silnie skoncentrowane w sektorze mobilności i transportu (59,8%) oraz w start-upach z Estonii i Litwy (74,8%). Z kolei Tallinn (Estonia), Wilno (Litwa) i Sveta Nedelja (Chorwacja) to trzy najbardziej aktywne ośrodki inwestycyjne w zakresie technologii klimatycznych.

Jednocześnie w okresie od 2013 r. do pierwszej połowy 2021 r. start-upy w Europie Środkowo-Wschodniej z sektora żywności, rolnictwa i użytkowania gruntów przyciągnęły zaledwie 2,26% całości finansowania, a te z sektora energetycznego zaledwie 1,29%. Chociaż polska gospodarka jest największa w regionie i służy jako strategiczne centrum dla niektórych branż, start-upy w Polsce pozyskały tylko 4,65% całkowitego finansowania technologii klimatycznych w Europie Środkowo-Wschodniej.

„W Europie Środkowo-Wschodniej cele zrównoważonego rozwoju stały się również celami bezpieczeństwa. Mamy jeszcze większą motywację do działania na rzecz realizacji celów wyznaczonych przez Europejski Zielony Ład: redukcji emisji CO2 o co najmniej 55% do 2030 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Zobowiązania zerowe netto oraz potrzeba niezależności i bezpieczeństwa energetycznego wychodzą poza zakres podejścia “business a usual”. Jednym z najbardziej ekscytujących sposobów na osiągnięcie postępu jest zwiększenie wpływu rozwiązań technologii klimatycznych i dopasowanie finansowania inwestorów do przedsiębiorców z branży klimatycznej”

– mówi Agnieszka Gajewska, lider ESG w PwC CEE.

Start-upy CEE Net Zero Future50

Poza danymi dotyczącymi inwestycji VC, raport przedstawia również 50 start-upów z branży technologii klimatycznych z siedzibą w Europie Środkowo-Wschodniej. Wykorzystując społeczność Wolves Summit składającą się z 8000+ start-upów i 3700+ inwestorów w całej Europie, PwC i Wolves Summit zidentyfikowali ponad 170+ start-upów i zaprosili je do wnioskowania o włączenie do raportu.

Specjaliści PwC ESG w Warszawie ocenili wnioskodawców pod kątem szeregu wskaźników w 3 kategoriach (stadium dojrzałości, skalowalność, wpływ na klimat) i wybrali 50 start-upów z branży technologii klimatycznych, które zostały uwzględnione w raporcie.

W tej grupie reprezentowanych jest dwanaście państw, przy czym najliczniej reprezentowane są Polska (14) i Estonia (13). Najbardziej reprezentowane sektory, to: żywność, rolnictwo i użytkowanie gruntów (12), energia (10), środowisko zbudowane (9) oraz przemysł, produkcja i zarządzanie zasobami (9).

Analizując profil start-upów, widać wyraźnie, że większość z nich jest na wczesnym etapie swojego rozwoju. Tylko 20% start-upów pozyskało finansowanie z Serii A/B. Pozostałe 80% jest albo zainicjowanych, albo operuje z funduszy zalążkowych lub dotacji. 40% start-upów Future50 deklaruje, że ma ograniczoną wiedzę na temat potencjału redukcji emisji ich technologii.

„Start-upy powinny rozważyć wdrożenie metodologii oceny swojego wpływu na klimat na wczesnym etapie, żeby wzmocnić swoją wartość - inwestorzy coraz częściej oczekują takich informacji. Dlatego jeśli chcemy zapewnić sobie przyszłe finansowanie i wsparcie interesariuszy, nie powinniśmy pomijać tego obszaru”

– mówi José Miguel Salazar Hernández, ESG Hub Manager w PwC CEE.

Ekosystem technologii klimatycznych w Europie Środkowo-Wschodniej jest na wczesnym etapie tworzenia, zwłaszcza w porównaniu z bardziej rozwiniętymi centrami technologii klimatycznych. Odpowiednią klasą inwestorów dla całego ekosystemu technologii klimatycznych w Europie Środkowo-Wschodniej są inwestorzy zdecydowanie podejmować wysokie ryzyko na wczesnym etapie, poszukujący inwestycji wczesnych oraz w spółki typu pre-seed, seed, growth.

„Historycznie, założycielom start-upów w Europie Środkowo-Wschodniej brakowało sieci kontaktów, finansowania i powiązań, które przedsiębiorcy z Europy Zachodniej i USA mogliby łatwo wykorzystać. Jesteśmy świadkami coraz bardziej wyspecjalizowanych programów akceleracyjnych i funduszy przyspieszających dojrzewanie start-upów w dziedzinie technologii klimatycznych w tym regionie. Widać wyraźnie, że najlepsze dni dla Europy Środkowo-Wschodniej są dopiero przed nami”

– mówi Michael Chaffe, dyrektor generalny Wolves Summit.

Więcej o ogólnych ustaleniach i profilach start-upów CEE Net Zero Future5: https://pwc.to/3D3fnkW

Państwa Europy Środkowo-Wschodniej objęte raportem (łącznie 27): Albania, Armenia, Azerbejdżan, Bośnia i Hercegowina , Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Gruzja, Węgry, Kazachstan, Kosowo, Kirgistan, Łotwa, Litwa, Macedonia Północna, Mongolia, Czarnogóra, Mołdawia, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Turkmenistan, Ukraina, Uzbekistan.

Technologie klimatyczne definiuje się jako technologie wyraźnie ukierunkowane na redukcję emisji gazów cieplarnianych (GHG) lub przeciwdziałanie skutkom globalnego ocieplenia. Start-upy Climate Tech można podzielić na trzy szerokie grupy: