Nowy Raport Strategy& Polska

Średnie wydatki na profilaktykę per capita w Polsce są 6 razy niższe niż w Europie Zachodniej​

  • Press Release
  • 17 Mar 2025

Z danych płynie prosty wniosek - ochrona zdrowia w Polsce, mimo szybkiego rozwoju, staje przed wyzwaniami w zakresie odciążenia szpitali oraz poprawy opieki profilaktycznej, przy czym dodatkową presję wywierają postępujące efekty demograficzne. W najnowszym raporcie przygotowanym przez Strategy& Polska – „Cyfryzacja, inwestycje i długofalowe planowanie - jak naprawić polski system ochrony zdrowia?” eksperci wskazują na potencjalne środki i metody, które mogą zostać wykorzystane przy usprawnieniu działania polskiego systemu ochrony zdrowia. 

Pełna treść raportu

Kluczowymi problemami polskiego systemu profilaktyki pozostają niskie wydatki oraz brak koordynacji działań w zakresie programów zdrowotnych. Niski poziom wydatków na profilaktykę na tle Europy Zachodniej oraz Środkowo-Wschodniej prezentuje się zarówno w wartościach bezwzględnych, jak i procentowym udziale wydatków na profilaktykę w całkowitych wydatkach na ochronę zdrowia​. Wydatki na profilaktykę stanowią w Polsce 1,9% wydatków na ochronę zdrowia ogółem (średnia w Europie Zachodniej – 5,2%)​, a średnie wydatki na profilaktykę per capita w Polsce są 6 razy niższe niż w Europie Zachodniej​. 

“Polski system profilaktyki zdrowotnej stoi przed kluczowymi wyzwaniami, takimi jak niskie i rozproszone wydatki oraz brak skoordynowanych działań w programach zdrowotnych. Polska pozostaje w tyle, nie tylko za krajami Europy Zachodniej, ale również Środkowo-Wschodniej pod względem udziału wydatków na profilaktykę w wydatkach na ochronę zdrowia ogółem”

- mówi Krzysztof Badowski, partner Strategy& Polska.

Ponadto problemem pozostaje rzeczywiste wykonanie planu wydatków NFZ – rokrocznie tylko ok. 85% wydatków jest rzeczywiście wydatkowanych. Kolejną komplikacją jest rozdrobniona odpowiedzialność za poszczególne programy w polskiej ochronie zdrowia, co prowadzi do nakładających się kompetencji poszczególnych podmiotów i mniej efektywnej realizacji. Inwestycje w prewencję chorób na poziomie centralnym cechują się prawie siedmiokrotnie wyższą stopą zwrotu niż działania lokalne. 

„Choć planowane wydatki na profilaktykę rosną, nie są one w pełni realizowane – średniorocznie jedynie ~85% planowanych środków jest wykorzystywane, głównie z powodu relatywnie niskiej atrakcyjności dla świadczeniodawców w porównaniu do innych działalności leczniczych oraz niskiej świadomości wśród pacjentów. Mnogość decydentów wpływających na kształt systemu profilaktyki utrudnia efektywną koordynację działań”

– mówi Michał Sławuta, wicedyrektor Strategy& Polska, lider praktyki Opieki Zdrowotnej.

W reformie szpitali konieczne będzie odejście od znacznie bardziej kosztownego leczenia szpitalnego w kierunku leczenia ambulatoryjnego, podążając za trendami z Europy Zachodniej. W Polsce leczenie szpitalne stanowi ok. 52% całkowitych wydatków na usługi zdrowotne, podczas gdy w krajach Europy Zachodniej udział ten wynosi 46%. Polski system w latach 2017-2022 charakteryzował bardziej dynamiczny wzrost wydatków na leczenie szpitalne, co tylko dodatkowo obciąża finansowo system. Jak wynika z danych - średni koszt leczenia szpitalnego w Polsce jest kilkunastokrotnie wyższy niż koszt leczenia ambulatoryjnego.

„Polski system ochrony zdrowia wciąż opiera się na kosztownym leczeniu szpitalnym. Analiza dotychczasowych prób reformy szpitalnictwa wskazuje na szereg wniosków dla planowania i wdrażania przyszłych reform. Pomimo historycznych zmian w polskim systemie szpitalnictwa, wiele obszarów wciąż pozostaje wyzwaniem. Obecny projekt reformy zakłada m.in. konsolidację szpitali oraz tworzenie mapy świadczeń. Przeprowadzenie reformy szpitalnictwa w Polsce powinno być zaprojektowane i wdrożone we współpracy ze specjalistami z branży, przy zachowaniu odpowiedniej transparentności oraz komunikacji zmian”

– mówi Grzegorz Orski, wicedyrektor Strategy& Polska współzarządzający praktyką Opieki Zdrowotnej.

Cyfryzacja, inwestycje i długofalowe planowanie - jak naprawić polski system ochrony zdrowia?

Skontaktuj się z nami

Jakub Kurasz

Jakub Kurasz

Head of Communications, PwC Polska

Tel.: +48 601 289 381

Piotr Kołomycki

Piotr Kołomycki

Ekspert ds. PR, PwC Polska

Tel.: +48 519 506 606

Mikołaj Mikuszewski

Mikołaj Mikuszewski

Specjalista ds. PR, PwC Polska

Tel.: +48 519 505 900

Obserwuj nas