Transport przyszłości - perspektywy rozwoju transportu drogowego w Polsce 2020-2030
Rynek transportu drogowego ulega zmianom o bezprecedensowej skali.
Dynamiczny wzrost obsługiwanego tonażu i pracy przewozowej prowadzi do stale pogłębiającego się niedoboru kierowców na rynku pracy. Ponadto, polscy przewoźnicy muszą być gotowi na kolejne wyzwania związane z technologią i otoczeniem regulacyjnym. Zważywszy na różnorodność przewidywanych zmian, przygotowany przez nas raport porządkuje je, i grupuje w kilka wymiarów.
Dodatkowo w naszym opracowaniu przyjrzeliśmy się trendom jakie będą kształtowały rynek w latach 2020 - 2030. Nasze przewidywania wzbogaciliśmy o prognozę rozwoju rynku w okresie 5 lat - od 2018 do 2022 roku.
Analiza polskiej branży transportu drogowego przedstawiona w naszym raporcie doprowadziła do zidentyfikowania pięciu najważniejszych sił, które będą kształtowały ten segment w Polsce w ciągu najbliższych lat.
5 sił, które kształtują rozwój transportu drogowego w Polsce:
Wzrost przewozów w kraju, w imporcie i eksporcie
- W okresie 2018-2022, w branży transportu drogowego spodziewamy się całkowitego wzrostu wolumenów o blisko 23% (pod względem tonażu przewożonych towarów).
- Polska branża transportu drogowego rzeczy jest obecnie w szczycie fazy wzrostu. Szacujemy, że obsługiwany przez nią tonaż zwiększy się z około 1,17 mld ton w roku 2018 do poziomu około 1,44 mld ton w roku 2022, co przełoży się na średnioroczny wzrost na poziomie 5,3%.
- W opinii przedstawicieli branży, czynniki przedstawione w raporcie doprowadzą do wzrostu kosztów w branży w przedziale od 7 do 15% do końca 2020 roku, w porównaniu z rokiem 2018.
- W najbliższym czasie spodziewamy się znacznego przesunięcia popytu w stronę usług krajowych (oraz mniejszego - w stronę usług drobnicowych).
Reorganizacja przewozów międzynarodowych (zmiany prawa UE)
Na poziomie unijnym planowane są zasadnicze zmiany regulacji dotyczących transportu drogowego, w tym przepisy Pakietu Mobilności oraz zmiany przepisów dotyczących koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego i innych regulacji socjalnych. Z dużą pewnością można założyć, że opisane powyżej modyfikacje w porządku prawnym pociągną za sobą następujące efekty w branży:
- Zwiększenie kosztów sieci transportowych - (w związku ze zmniejszeniem ich efektywności) oraz kosztów pracy.
- Spadek przychodów związany z ograniczeniem dostępu do rynku - w zakresie usług cross-trade i kabotażu oraz w konsekwencji również obsługi importu i eksportu towarów.
- Przesunięcie usług polskich przewoźników - z rynków UE na rynek polski.
- Wzrost ryzyka i barier - dla prowadzenia działalności, szczególnie dla małych przewoźników w związku ze zwiększeniem stopnia skomplikowania regulacji.
- Wymuszoną internacjonalizację przewoźników - którzy działają dziś na wielu rynkach zagranicznych z terytorium Polski (konieczność otwarcia biur/siedzib na terenie innych krajów).
- Wzrost poziomu koncentracji - w wyniku upadku małych przedsiębiorstw, które nie posiadają znaczącego udziału w rynku przewozów w kraju i na rynkach zagranicznych.
Niedobór kierowców
Niedobór kierowców o pożądanych umiejętnościach z wysokim prawdopodobieństwem będzie się pogłębiał do poziomu blisko 200 tys. kierowców (20% popytu na pracę) w roku 2022.
- W 2015 roku niedobór został oszacowany na około 100-110 tys. kierowców. To ponad 15% całkowitej podaży szacowanej na 600-650 tys., względem popytu oszacowanego na blisko 730 tys. kierowców.
- Przedstawiciele branży, którzy rozmawiali z nami w ramach wywiadów, w trakcie przygotowywania raportu stwierdzili, że w ich przekonaniu na koniec roku 2018 luka ta osiągnęła poziom 20% zapotrzebowania (w wymiarze jakościowym, tj. niedoboru pracowników z wystarczającymi umiejętnościami).
- Przy utrzymaniu prognozowanego wzrostu rynku, zakładając, że luka utrzyma się na poziomie zbliżonym do obecnych 20% można przyjąć, że całkowity niedobór kierowców w branży sięgnie blisko 200 tys. osób w 2022 roku przy zapotrzebowaniu na poziomie ok. 950 tys. osób.
Niewystarczająca liczba kierowców będzie również prowadziła do wzrostu kosztów płac w branży, a w efekcie może spowodować zwiększenie stawek frachtów. Wdrożenie do użytku pojazdów autonomicznych nie wypełni tego niedoboru w krótkiej perspektywie czasu z uwagi na brak dojrzałych rozwiązań w tym zakresie.
Digitalizacja
Digitalizacja transportu w Polsce postępuje w czterech obszarach:
- Podstawowa digitalizacja - obejmuje: informatyzację procesów, automatyzację obsługi administracyjnej oraz optymalizację sieci transportowych dzięki wykorzystaniu rozwiązań do modelowania geograficznego sieci.
- Platformizacja rynków - to postępujący obecnie rozwój cyfrowych platform pozwalających na zamawianie usług online od dużej bazy usługodawców.
- Cyfrowi giganci - postępujące obecnie wchodzenie na rynek transportu i logistyki dużych spółek, które powstały dzięki technologiom cyfrowym.
- Zaawansowane technologie cyfrowe - po 2022 roku spodziewamy się zwiększonego tempoa wchodzenia na rynek zaawansowanych rozwiązań z obszaru telematyki, sztucznej inteligencji czy też rozwiązań opartych na blockchain. Obecnie są one dopiero w fazie testów.
Wdrożenie rozwiązań z zakresu digitalizacji będzie kluczowe dla obniżania kosztów działalności, dostosowania usług do zmieniających się potrzeb klienta oraz wdrażania rozwiązań o wysokiej wartości dodanej. W krótszej perspektywie czasowej będą one dostępne jednak dla dużych przewoźników, którzy będą mieli możliwości ich wdrożenia, co może stworzyć dodatkową barierę dla mniejszych przedsiębiorców i przyczynić się do wzrostu koncentracji rynku.
Industrializacja
Przez industrializację rozumiemy przekształcanie branży z tradycyjnej w uprzemysłowioną przyczynią się do tego następujące czynniki technologiczne:
- Autonomizacja pojazdów - pozwoli ona obniżyć koszty działalności o ok. 15% do 2025 roku. Dzięki zmniejszeniu kosztów pracy, a nawet do ok. 28% w okolicy 2030 roku (w porównaniu z rokiem 2016). Przyczyni się również do spadku zapotrzebowania na kierowców i wzrostu zapotrzebowania na specjalistów zajmujących się obsługą systemów autonomicznych (w zakresie programowania, konfiguracji, utrzymania, bieżącego nadzoru).
- Rozwój napędów alternatywnych - dostosuje branżę do rosnących wymagań w zakresie ograniczenia emisji CO2 i długookresowo umożliwi ograniczanie kosztów transportu. Wpływ ten będzie jednak dostrzegalny nie prędzej niż w perspektywie 2025 roku. Krótkoterminowo, silnik diesla pozostanie najbardziej powszechnym rozwiązaniem. W transporcie ostatniej mili, przede wszystkim na terenach miejskich można spodziewać się szybszej popularyzacji pojazdów elektrycznych i zasilanych CNG, zaś na połączeniach długodystansowych spodziewamy się popularyzacji pojazdów z napędzanych LNG. Napęd wodorowy w transporcie drogowym rzeczy wciąż pozostaje w Europie w fazie testów.
Rozwój nowych technologii wiąże się z wysokimi nakładami, dlatego rozwiązania w zakresie autonomii i nowych napędów będą łatwiej dostępne dla dużych przewoźników, o większych zdolnościach inwestycyjnych, co może stanowić czynnik zwiększenia poziomu koncentracji w branży.
Obserwuj nas
