Budowanie finansów przyszłości dzięki funkcji FP&A opartej na danych

Zmienność otoczenia biznesowego powoduje, iż rola controllingu w przedsiębiorstwie również ewoluuje. Koncentruje się ona na  realizacji procesów związanych z planowaniem i analizą, wspierając kadrę menedżerską w podejmowaniu trafniejszych i bardziej przemyślanych decyzji. W ten sposób prowadzi do zmiany całej organizacji w kierunku organizacji data-driven, gdzie decyzje biznesowe opierają się na efektywnej analizie danych.

Proces planowania i analiz ma na celu pomoc w dokładnym prognozowaniu i budżetowaniu. Jest podstawą podejmowania właściwych decyzji biznesowych i dbałości o przyszłą kondycję finansową firmy. Proces ten realizowany jest najczęściej przez zespoły controllingu w ramach funkcji FP&A - Financial Planning & Analysis, która stała się jednym z najważniejszych obszarów podległych CFO.

Jak zaprojektować efektywną funkcję FP&A w obszarze controllingu?

Proces FP&A to nieustający cykl zbierania i analizowania danych. Proces ten staje się trudniejszy do zarządzania w przypadku niestabilności rynku i szybkich zmian, a także gdy organizacja rozwija się i wkracza na nowe rynki. Istnieje wtedy potrzeba gromadzenia większej ilości danych i przeprowadzania większej liczby analiz. Wymienione poniżej kluczowe etapy takiego procesu, zapewniające efektywność funkcji FP&A w organizacji pozostają niezmienne. Jednak sposób ich realizacji ewoluuje wraz z rozwojem nowoczesnych technologii i rozszerzaniem kompetencji kontrolerów biznesowych. W dzisiejszych czasach coraz częściej mówimy o rozszerzaniu obowiązków CFO związanych z finansami i controllingiem o obszary związane z danymi i ich analityką.  

Zbieranie danych wewnętrznych (finansowych i operacyjnych), jak również zewnętrznych (dane demograficzne, ekonomiczne i rynkowe) to pierwszy krok w planowaniu i analizie finansowej. Większość danych posiadanych przez organizacje, zwłaszcza w surowej wersji, ma jednak niewielką wartość. Należy je uzgodnić, wystandaryzować, skonsolidować i sprawdzić pod kątem dokładności, co jest kluczowe ponieważ jakość i kompletność danych wpływa na wyniki procesu. Manualna realizacja tego etapu jest procesem kosztownym i czasochłonnym. Warto tutaj rozważyć wykorzystanie dostępnych technologii opartych na rozwiązaniach chmurowych oraz zaawansowanej integracji danych, które pozwolą zautomatyzować wiele zadań i procesów.

Rzeczywista wartość danych pochodzi z praktycznych spostrzeżeń i decyzji biznesowych, które te dane wspierają. Dlatego też plany i prognozy finansowe przygotowywane są w oparciu o zweryfikowane dane z pierwszego etapu. Dzięki nim właściciele biznesowi mogą podejmować odpowiednie decyzje w zakresie kierunku rozwoju ich przedsiębiorstwa. Kluczowe jest zapewnienie ze strony controllingu analiz scenariuszowych, umożliwiających testowanie i symulowanie wpływu różnych zmiennych, a następnie ustalenie najskuteczniejszego sposobu działania w celu osiągnięcia pożądanych rezultatów. Spełnia to definicję partnerstwa biznesowego jaką powinny wypełniać zespoły controllingowe. W zaawansowanych technologicznie organizacjach rozwiązania takie jak modelowanie statystyczne, prognozowanie, uczenie maszynowe i sztuczna inteligencja pozwalają użytkownikom na weryfikację wielu scenariuszy na raz. Kluczowa jest na tym etapie współpraca wielu departamentów, aby zapewnić kompletność ujęcia wszystkich istotnych zmiennych wg metodologii extended Planning & Analysis (xP&A) - rozszerzonego planowania i analizy.

Kolejny kluczowy element to oszacowanie przychodów, kosztów i zasobów, niezbędnych do realizacji kierunków działania organizacji. Zwykle jest to coroczny proces, a wszelkie niezbędne korekty są wprowadzane co kwartał w miarę zmian otoczenia biznesowego. Jednak coraz częściej organizacje stawiają na ciągłe cykle budżetowania, często aktualizowane o kroczące prognozy i projekcje, aby sprostać niestabilnym warunkom rynkowym. Niektóre organizacje przestawiły się również na metodę budżetowania od zera (Zero based budgeting), która pomaga im uniknąć marnotrawstwa i zwiększania budżetów poprzez ponowną ocenę, które wydatki są niezbędne, a które nie.

Rolą obszaru controllingu jest ciągły proces analizy danych finansowych i operacyjnych, aby zapewnić właścicielom biznesowym wsparcie w podejmowaniu decyzji. Tworzenie cyklicznych raportów i wizualizacji danych, opartych np. o nowoczesne rozwiązania klasy Business Intelligence oraz przeprowadzanie analiz rentowności pozwala CFO odpowiadać na najbardziej kompleksowe pytania biznesu i Zarządu, dotyczące kontynuacji i rozwoju organizacji, co jest kluczowym elementem budowania strategii wzrostu przedsiębiorstwa. Dzięki nowoczesnym narzędziom analitycznym oraz odpowiednio przeprowadzonej transformacji w organizację data-driven, monitorowanie biznesu odbywa się dziś często w przedziałach dziennych, a w specyficznych przypadkach nawet godzinowych lub minutowych.

Dlaczego warto zbudować silną funkcję FP&A ?

CFO nie może zapewnić dojrzałego poziomu partnerstwa biznesowego bez odpowiedniego procesu planowania i analiz w ramach controllingu. Znajomość aktualnego stanu kondycji finansowej i definiowanie najlepszej strategii na podstawie wniosków, wyciąganych z wiarygodnych oraz łatwo i szybko dostępnych danych, a także efektywna, często automatyczna aktualizacja planów i prognoz, stanowią niezbędne elementy procesu budowy wartości organizacji.

Jakie korzyści dla CFO niesie prawidłowo funkcjonujący proces FP&A?

  • dynamicznie przewiduje możliwe ryzyka, na jakie narażony jest biznes; na podstawie prognozy określa, jakie działania należy podjąć zgodnie z nowymi potrzebami właścicieli biznesowych;

  • umożliwia podejmowanie decyzji biznesowych opartych na efektywnej analizie danych, na podstawie informacji otrzymywanych nawet w czasie rzeczywistym, co, w zmieniającym się i niestabilnym otoczeniu biznesowym jest kluczowe, aby móc zareagować w porę na negatywne zdarzenia i  dostosować się do aktualnej sytuacji, a także zaplanować nowe działania w optymalnym wymiarze biznesowym;

  • analizuje, czy zasoby są inwestowane zgodnie z planami i jaka jest ich dostępność, zarówno teraz, jak i w przyszłości;

  • nieustannie bada rentowność finansową z perspektywy produktów, klientów i segmentów biznesowych, aby określić, czy osiągają one cele określone w zakresie budżetów i rentowności;

  • monitoruje przepływy pieniężne w czasie rzeczywistym, aby być na bieżąco z przychodami i sprawdzać, czy planowanie finansowe jest realizowane.

Ostatnie wydarzenia pokazały jasno: wkraczamy w nową erę dla zespołów finansowych. Dostępność danych w czasie rzeczywistym, wiarygodne informacje i odpowiednie wsparcie decyzji biznesowych nie są już opcjonalne, ale stanowią podstawę działań nowoczesnych CFO. Efektywne planowanie i analiza finansowa, wspierane przez odpowiednią technologię, zapewniają CFO dostęp do kluczowych informacji na poziomie korporacyjnym, ułatwiając w ten sposób podejmowanie decyzji w całej firmie.

Contact us

Marcin Makusak

Marcin Makusak

Partner, PwC Poland

Tel: +48 502 184 718

Mariusz Walkiewicz

Mariusz Walkiewicz

Dyrektor, PwC Poland

Tel: +48 502 184 291

Dorota Jamiołkowska

Dorota Jamiołkowska

Director, PwC Poland

Tel: +48 519 505 060

Obserwuj nas