Ponad 60% europejskich spółek, które wzięły udział w badaniu PwC “Global CSRD Survey” opublikuje raporty zgodne z dyrektywą CSRD i standardami ESRS już przyszłym roku. W roku 2026 raportowanie za rok 2025 przeprowadzi kolejne 37%.
Przygotowanie kompletnego raportu wymaga przeprowadzenia wielu działań. Spółki biorące udział w badaniu mogły wskazać te aktywności, które są już ukończone, są w trakcie realizacji, są w planach lub nie są w ogóle planowane.
Jak pokazuje badanie, w najbardziej zaawansowanym stopniu jest przeprowadzenie analizy podwójnej istotności, którą 40% firm już ukończyło, a 46% jest w trakcie tego procesu. Na kolejnym miejscu jest natomiast proces ustalenia zasad raportowania i korzystania z ewentualnych zwolnień, który przeprowadziło 36% respondentów, a 47% jest w jego trakcie. Również analiza stosowania i zgodności z Taksonomią Unii Europejskiej jest w firmach na wysokim poziomie, ukończyło ją bowiem 38%, a 36% jest w jej trakcie.
Największe zaległości widać natomiast w przygotowaniu wstępnych ujawnień, które przeprowadziło jedynie 7% (37% jest w trakcie) oraz w walidacji lub potwierdzeniu dostępności i kompletności danych, co ukończyło 10% badanych firm (54% w trakcie).
Nowoczesne architektury i platformy danych oraz rozwiązania dedykowane do raportowania ESG stanowią istotne elementy gromadzenia i analizowania danych. Jak jednak wynika z raportu, spółki wciąż w niewielkim stopniu korzystają z nowoczesnych rozwiązań technologicznych w celach raportowania niefinansowego.
Świadczy to o niskim poziomie integracji danych raportowych CSRD, potencjalnie wysokiej pracochłonności przygotowania raportów, a zarazem tłumaczy niski poziom gotowości w zakresie kompletności danych raportowych.
Wśród narzędzi używanych do raportowania najczęściej wykorzystywane są specjalistyczne narzędzia dedykowane do obliczania śladu węglowego (stosuje je 38% firm), rozbudowywane w zakresie dodatkowych funkcjonalności raportowych zintegrowane systemy planowania zasobów ERP (korzysta z nich 30%) oraz oprogramowanie do zarządzania zrównoważonym rozwojem (obecne u 23%). 15% badanych w procesie raportowania oraz analiz zrównoważonego rozwoju wykorzystuje także sztuczną inteligencję (AI).
Rozwiązania technologiczne znacząco ułatwiają i przyspieszają procesy związane z raportowaniem zrównoważonego rozwoju. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań, pozwalających na optymalną integrację technologii raportowania do architektury technologicznej i architektury danych przedsiębiorstwa. Z tej perspektywy zastanawiający jest fakt tak niskiego poziomu wykorzystania dedykowanych narzędzi. Może to wynikać z wciąż niskiego poziomu dojrzałości zarządzania danymi i braku gotowości spółek do automatycznego zasilania narzędzi wysokiej jakości danymi raportowymi.. W długiej perspektywie przygotowanie danych i wdrożenie platform raportowania ESG jest niezbędne, nie tylko dla spełnienia wymogów raportowania i transparencji danych, ale przede wszystkim dla efektywnego zarządzania strategią ESG, która jest kluczowym elementem nie tylko realizacji wymogów dyrektywy CSRD, ale również rozwoju firmy
Marek Chlebicki
Partner PwC Polska
Technology Risk Assurance
W ramach badania zapytaliśmy respondentów również o to, czy zobowiązania wynikające z dyrektywy CSRD przyczyniły się do większego uwzględniania aspektów zrównoważonego rozwoju w decyzjach biznesowych.
Aż 56% badanych odpowiedziało, że faktycznie kwestie zrównoważonego rozwoju już są brane pod uwagę w większym stopniu, a 18%, że jeszcze nie dzieje się to w praktyce, ale planują większy nacisk na zrównoważony rozwój w przyszłości. 23% stwierdziło natomiast, że już wcześniej zrównoważony rozwój był uwzględniany w działaniach.
Wyniki badania napawają optymizmem i pokazują sens wprowadzania wymogów prawnych. Dzięki regulacjom takim jak np. dyrektywa CSRD firmy dostrzegają znaczenie wdrożenia zrównoważonego rozwoju i korzyści płynące z takich działań. Spółki, które być może nie zainteresowałyby się zrównoważonym rozwojem, widzą jego sens i chcą dalej rozwijać się w tym kierunku. To nie tylko troska o planetę, ludzi i ich przyszłość. To także realne korzyści biznesowe.
Tomasz Barańczyk
Partner PwC Polska
Lider inicjatyw ESG w PwC Polska
Dyrektywa CSRD niesie ze sobą wiele wyzwań. Jak pokazuje raport, największymi z nich są dostępność i jakość danych, złożoność łańcucha wartości i obłożenie zespołów. Firmy nie mają natomiast większego problemu z zaangażowaniem kadry zarządzającej i managerów oraz ze zrozumieniem powiązania dyrektywy CSRD z innymi regulacjami.
Transparentność i jakość danych ujawnianych w raportach zrównoważonego rozwoju jest niezwykle istotna. Dyrektywa CSRD wprowadza bowiem obowiązek atestacji tych raportów, a to oznacza, że przedstawione w nich informacje muszą być na najwyższym poziomie.
Piotr Rówiński
Partner PwC Polska
Jeśli chodzi o zakres ujawnień, firmy najpewniej czują się w raportowaniu ESRS S1, czyli danych na temat własnych pracowników (78% respondentów określa swoją pewność na wysokim lub bardzo wysokim poziomie), ESRS G1, czyli prowadzenia przedsiębiorstwa (74% deklaruje wysoki i bardzo wysoki poziom pewności) oraz ESRS E1, czyli zmian klimatu (57% wysoka i bardzo wysoka pewność).
Niepewnie spółki czują się natomiast w spełnieniu wymogów związanych z ESRS E4, czyli bioróżnorodnością i ekosystemami - jedynie 30% określa swoją pewność na wysokim lub bardzo wysokim poziomie, a 12% wskazuje, że czuje się niepewnie.
Firmy dostrzegają także liczne korzyści z wdrożenia dyrektywy. Wśród najczęściej wskazywanych znajdują się większą skuteczność działań w zakresie ochrony środowiska, polepszone relacje z wewnętrznymi i zewnętrznymi interesariuszami oraz mitygacja ryzyk.
Przeprowadzone badanie wskazuje, że raportowanie wymaga połączenia działań zróżnicowanych zespołów. Zespoły wybrane do przejęcia głównej odpowiedzialności za wdrażanie dyrektywy w firmie to przede wszystkim zespoły zrównoważonego rozwoju (47%), finansów (20%) i komitet ESG/zrównoważonego rozwoju (16%). Muszą one współpracować z pozostałymi zespołami w zróżnicowanych procesach.
Najbardziej zaangażowane w spełnianie wymogów dyrektywy są obecnie zespoły zrównoważonego rozwoju (94%), komitet ESG/zrównoważonego rozwoju (86%), finanse (81%) i zarząd (77%).
Badanie zostało przeprowadzone w kwietniu i maju 2024 roku i objęło 547 firm w 38 krajach, w tym 329 firm z Europy. W badaniu brała udział kadra kierownicza oraz starsi specjaliści.