20/11/18
Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego exit tax wynika z konieczności implementacji przez Polskę dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego, czyli tzw. Dyrektywy ATAD.
Istotą przepisów o exit tax jest opodatkowanie niezrealizowanych jeszcze zysków w związku z przeniesieniem przez podatnika do innego państwa aktywów. Dotyczy to również aktywów wchodzących w skład zagranicznego zakładu lub w związku ze zmianą rezydencji podatkowej, w wyniku której Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia składnika majątku będącego własnością tego podatnika.
Na gruncie ustawy PIT opodatkowane będą niezrealizowane jeszcze zyski kapitałowe osiągane przez osoby fizyczne zarówno prowadzące działalność gospodarczą, jak i nieprowadzące działalności gospodarczej.
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą opodatkowane będzie przeniesienie poza terytorium Polski składników majątku.
W przypadku innych osób exit tax będzie dotyczył utraty polskiej rezydencji podatkowej. Utrata polskiej rezydencji podatkowej może w praktyce występować częściej na gruncie regulacji PIT.
Regulacje w zakresie exit tax mogą objąć zatem m.in. pracowników wyjeżdżających z Polski do pracy za granicę, jak również cudzoziemców oddelegowanych do pracy w Polsce, którzy po zakończeniu oddelegowania postanowią opuścić Polskę.
Dodatkowo obowiązek zapłaty exit tax powstaje tylko wówczas, jeżeli podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski przez łącznie co najmniej pięć lat w dziesięcioletnim okresie poprzedzającym dzień zmiany rezydencji podatkowej.
Stawka exit tax w PIT to 19% oraz 3% (w przypadku, gdy nie ustala się kosztu uzyskania przychodu). Najczęściej w praktyce będziemy mieli do czynienia ze stawką 19%.
Jakie składniki majątku są objęte exit tax
W przypadku przeniesienia rezydencji podatkowej za granicę exi tax podlegają tylko składniki majątku stanowiące:
Warto też podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od niezrealizowanych zysków podlegać będą nie tylko aktywa nabyte w okresie rezydencji w Polsce, ale również aktywa nabyte przed przyjazdem do Polski. W praktyce zatem nawet składniki majątku uzyskane w okresie przed przeniesieniem do Polsk (bez względu na to kiedy zostały nabyte) mogą zostać obciążone stawką exit tax.
Generalnie założenia exit tax były takie, aby tym podatkiem objąć wartość aktywów podatnika przekraczających 4 mln zł. I tak jest w przypadku przenoszenia składnika majątku za granicę.
Natomiast w przypadku zmiany rezydencji podatkowej, obecne brzmienie przepisów nasuwa wątpliwości, czy jest jakikolwiek limit. Z wykładni przepisów ostatecznie uchwalonej ustawy wprowadzającej exit tax wynika, że takiego limitu nie ma. Obecnie zatem każdy kto był dłużej niż 5 lat polskim rezydentem podatkowym i traci tę rezydencję będzie objęty exit tax bez względu na wartość swojego majątku.
W przypadku przeniesienia składnika majątku za granicę, podatnik powinien zapałcić podatek w ciągu 7 dni.
W przypadku utraty polskiej rezydencji podatkowej nie ma jednak przepisów dotyczących zapłaty podatku, co może wynikać z błędów legislacyjnych.
Podatnik będzie miał możliwość wystąpienia do naczelnika urzędu skarbowego o rozłożenie na raty zapłaty całości lub części podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków, na okres nie dłuższy niż 5 lat.
Ponadto, jeśli podatnik, który przeniósł swoją rezydencję podatkową za granicę, z powrotem przeniesie ją do Polski, to wówczas może wystąpić o zwrot zapłaconego podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków.
Doradca Zarządu ds. Sektora Ochrony Zdrowia, PwC Polska
Tel.: +48 519 508 244