Exit tax w PIT

Kluczowe założenia

Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego exit tax wynika z konieczności implementacji przez Polskę dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego, czyli tzw. Dyrektywy ATAD.

Istotą przepisów o exit tax jest opodatkowanie niezrealizowanych jeszcze zysków w związku z przeniesieniem przez podatnika do innego państwa aktywów. Dotyczy to również aktywów wchodzących w skład zagranicznego zakładu lub w związku ze zmianą rezydencji podatkowej, w wyniku której Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia składnika majątku będącego własnością tego podatnika.

Exit tax w PIT

Na gruncie ustawy PIT opodatkowane będą niezrealizowane jeszcze zyski kapitałowe osiągane przez osoby fizyczne zarówno prowadzące działalność gospodarczą, jak i nieprowadzące działalności gospodarczej.

W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą opodatkowane będzie przeniesienie poza terytorium Polski składników majątku.

W przypadku innych osób exit tax będzie dotyczył utraty polskiej rezydencji podatkowej. Utrata polskiej rezydencji podatkowej może w praktyce występować częściej na gruncie regulacji PIT.

 Regulacje w zakresie exit tax mogą objąć zatem m.in. pracowników wyjeżdżających z Polski do pracy za granicę, jak również cudzoziemców oddelegowanych do pracy w Polsce, którzy po zakończeniu oddelegowania postanowią opuścić Polskę.

Dodatkowo obowiązek zapłaty exit tax powstaje tylko wówczas, jeżeli podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski przez łącznie co najmniej pięć lat w dziesięcioletnim okresie poprzedzającym dzień zmiany rezydencji podatkowej.

Stawki podatku

Stawka exit tax w PIT to 19% oraz 3% (w przypadku, gdy nie ustala się kosztu uzyskania przychodu). Najczęściej w praktyce będziemy mieli do czynienia ze stawką 19%.

Jakie składniki majątku są objęte exit tax

W przypadku przeniesienia rezydencji podatkowej za granicę exi tax podlegają tylko składniki majątku stanowiące:

• ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,
• udziały w spółce,
• akcje i inne papiery wartościowe,
• pochodne instrumenty finansowe oraz tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

Warto też podkreślić, że  opodatkowaniu podatkiem od niezrealizowanych zysków podlegać będą nie tylko aktywa nabyte w okresie rezydencji w Polsce, ale również aktywa nabyte przed przyjazdem do Polski. W praktyce zatem nawet składniki majątku uzyskane w okresie przed przeniesieniem do Polsk (bez względu na to kiedy zostały nabyte) mogą zostać obciążone stawką exit tax.

Limit wartości majątku w exit tax

Generalnie założenia exit tax były takie, aby tym podatkiem objąć wartość aktywów podatnika przekraczających 4 mln zł. I tak jest w przypadku przenoszenia składnika majątku za granicę.

Natomiast w przypadku zmiany rezydencji podatkowej, obecne  brzmienie przepisów nasuwa wątpliwości, czy jest jakikolwiek limit. Z wykładni przepisów ostatecznie uchwalonej ustawy wprowadzającej exit tax wynika, że takiego limitu nie ma. Obecnie zatem każdy kto był dłużej niż 5 lat polskim rezydentem podatkowym i traci tę rezydencję będzie objęty exit tax bez względu na wartość swojego majątku.

Termin zapłaty exit tax oraz deklaracje

W przypadku przeniesienia składnika majątku za granicę, podatnik powinien zapałcić podatek w ciągu 7 dni.

W przypadku utraty polskiej rezydencji podatkowej nie ma jednak przepisów dotyczących zapłaty podatku, co może wynikać z błędów legislacyjnych.

Rozłożenie na raty i zwrot exit tax

Podatnik będzie miał możliwość wystąpienia do naczelnika urzędu skarbowego o rozłożenie na raty zapłaty całości lub części podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków, na okres nie dłuższy niż 5 lat.

Ponadto, jeśli podatnik, który przeniósł swoją rezydencję podatkową za granicę, z powrotem przeniesie ją do Polski, to wówczas może wystąpić o zwrot zapłaconego podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków.