Zgodnie z dyrektywą nr 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 ws. sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tzw. dyrektywa CSRD, Corporate Sustainability Reporting Directive), duże jednostki (spełniające szczegółowe kryteria wymienione w dyrektywie dotyczące liczby pracowników, sumy bilansowej czy też przychodów netto), zobowiązane zostaną do publikowania corocznych sprawozdań zawierających informacje oraz wskaźniki dokumentujące ich wpływ na kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem (w obszarze środowiska, społecznym i ładu korporacyjnego).
Warto zaznaczyć, że zamierzeniem CSRD nie jest odhaczenie kolejnego punktu z listy, ale stymulowanie zmian w strategicznym podejściu do zrównoważonego rozwoju, które będzie spójne z biznesem. Dyrektywa zobowiązuje kadrę kierowniczą do analizowania kwestii zrównoważonego rozwoju, takich jak zmiany klimatyczne, utrata różnorodności biologicznej czy też prawa człowieka. Kluczowe jest, aby powiązać obszar ESG z szansami finansowymi i ryzykiem, a także wpływem na społeczeństwo i środowisko oraz ujawniać strategie i plany jednoczesnego zarządzania wynikami w zakresie zrównoważonego rozwoju i wynikami finansowymi.
Zrównoważony rozwój to nie tylko zapewnienie zgodności z obowiązującymi i nadchodzącymi regulacjami, to siła napędowa i doskonała baza do budowania wartości spółki.
Dlatego też obszar ten powinien być jednym z kluczowych filarów strategii biznesowej spółek przyczyniającym się do bezpośredniego wzrostu ich wartości. Zarządy powinny odchodzić od wysokopoziomowego podejścia do ESG i skupić się na specyficznych dla branż czynnikach generujących wartość w tym obszarze. Dobre wyniki ESG są pozytywnie skorelowane z wyższymi stopami zwrotu z kapitału i redukcją ryzyka spadków.
Zrównoważony rozwój zmienił również sposób prowadzenia transakcji. Zaledwie kilka lat temu aspekty środowiskowe i społeczne były w dużej mierze przedmiotem zainteresowania głównie interesariuszy-aktywistów i myślących przyszłościowo organów regulacyjnych. Obecnie, dzięki większej dojrzałości uczestników rynku, obszar ESG staje się nieodłącznym komponentem kryteriów, które mają istotne implikacje w całym krajobrazie fuzji i przejęć (M&A), a dobrze zarządzany może korzystnie wpływać na wartość spółki. Co więcej, aż 27% inwestorów jest gotowych zaakceptować mniejszy zwrot z inwestycji, jeśli spółka podejmuje działania na rzecz środowiska i społeczeństwa.
To jasno pokazuje, dlaczego wyjście poza raportowanie ESG i zarządzanie ryzykiem oraz poprawa wydajności może przynieść firmom wyższe zyski, zwiększając jednocześnie wartość spółki.
Firmy Private Equity (PE) od lat angażują się w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, zarówno jeśli chodzi o własną transformację ESG, jak również w kwestii spółek portfelowych.
w ciągu ostatnich dwudziestu lat firmy PE zwiększyły zakres ujawnianych informacji w zakresie zagadnień ESG, niezależnie od strategii inwestycyjnej firmy, statusu notowań, wielkości, lokalizacji czy branży. Aby zmierzyć współczynnik ujawnień wykorzystano liczbę słów związanych z ESG na stronach internetowych firm PE i stwierdzono, że w latach 2000–2020 użycie tych słów wzrosło o 200%.
Wzrost ujawnień w zakresie ESG był powiązany ze wzrostem IRR (wewnętrzna stopa zwrotu/ang. internal rate of return) netto firmy o 4,9%.
[źródło: ESG Disclosures in the Private Equity Industry, TRR 266 Accounting for Transparency Working Paper Series No. 132]
Firmy PE posiadające spółki portfelowe z siedzibą w krajach, w których wprowadzono obowiązkowe ujawnianie informacji ESG przez spółki publiczne, były powiązane ze zwiększonym poziomem ujawniania informacji ESG. Na przykład 10-punktowy wzrost inwestycji firmy w spółki portfelowe w krajach, w których wdrożono obowiązkową sprawozdawczość, był powiązany z 2,3% wzrostem liczby ujawnianych przez firmy PE informacji na temat ochrony środowiska.
Innym czynnikiem przyczyniającym się do zwiększonej liczby ujawnianych informacji z zakresu ESG jest rosnąca sieć firm PE i innych inwestorów, którzy zobowiązali się do przestrzegania Zasad Odpowiedzialnego Inwestowania Organizacji Narodów Zjednoczonych (UN PRI), które starają się włączać zasady ESG i odpowiedzialnego inwestowania do decyzji inwestycyjnych i właścicielskich. Firmy PE, które zobowiązały się do przestrzegania standardów UN PRI, zwiększyły liczbę ujawnianych informacji w zakresie ESG o około 30%.
Poniższy rysunek przedstawia ewolucję ujawnień firm PE z zakresu ESG na ich stronach internetowych w latach 2000–2022.
W ciągu ostatnich dwudziestu lat liczba ujawnień ESG przez firmy PE znacznie wzrosła. Badanie pokazuje, że ujawnienia te stanowią odpowiedź na zapotrzebowanie inwestorów na możliwości zrównoważonego inwestowania.
10 lat temu PwC po raz pierwszy przeprowadziło badanie wśród firm private equity pod kątem ich podejścia do zagadnień z obszaru ESG. Wówczas głównym zidentyfikowanym problemem było zarządzanie ryzykiem. Wraz z biegiem czasu postrzeganie zrównoważonego rozwoju uległo znacznej zmianie. Najnowsze badania z 2023 r., w którym wzięło udział ponad 150 firm PE, pokazuje, że respondenci w zdecydowanej większości uważają, że zarządzanie obszarem ESG może pomóc w tworzeniu wartości.
respondentów twierdzi, że tak było w przypadku ponad połowy ich transakcji. Prawie 50% respondentów wskazuje, że przynajmniej w niektórych transakcjach głównym czynnikiem tworzenia wartości były aspekty ESG.
respondentów zalicza tworzenie wartości do trzech najważniejszych czynników wpływających na działania ESG ich organizacji. Wynik ten był podobny w 2020 r., i wtedy wynosił 66%.
tegorocznych respondentów uważa tworzenie wartości za główny czynnik wpływający na podejmowanie działań ESG - czyli znacznie częściej niż w 2020 r. kiedy wynik osiągnął 29%.
Wyniki badania wskazują, że standardową praktyką firm PE jest uwzględnianie czynników ESG podczas przeprowadzania analizy due diligence, tworzenia planów działań po przejęciu i podejmowaniu decyzji o warunkach transakcji.
Tworzenie wartości jest obecnie głównym czynnikiem napędzającym działalność ESG w private equity. Ponadto, od czasu naszego ostatniego badania z 2022 roku, wzrosło znaczenie regulacji i wpływu na wartość wyjściową.
Ponad połowa respondentów twierdzi, że zarządzanie tematami ESG ma cztery główne zalety generujące szanse – z naszego doświadczenia wynika, że wszystkie można powiązać z tworzeniem wartości.
Biorąc pod uwagę powyższe, warto przyjrzeć się podejściu do tworzenia wartości poprzez zrównoważoną transformację, opracowanemu przez PwC, czyli modelowi Sustainable Value Creation Bridge. Model definiuje ilościowo utratę wartości związaną z niepodejmowaniem działań w obszarze ESG, identyfikuje działania mające na celu ochronę wartości i opisuje podejście do opracowania strategii tworzenia wartości poprzez zrównoważoną transformację. Już na pierwszy rzut oka widać, że brak działań w obszarze ESG nieuchronnie prowadzi do utraty wartości, szczególnie przy jednoczesnym postępie w obszarze ESG konkurencji z sektora, zmieniających się oczekiwaniach konsumentów, pracowników i inwestorów oraz nowych regulacjach.
Coraz bardziej widoczne są praktyki ESG, które cieszą się wystarczającym zainteresowaniem wśród firm PE, by można je już uznać za standardy branżowe. Praktyki te wdrażane są na etapach otwierania i zamykania cyklu życia transakcji. Ponad połowa respondentów twierdzi, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy brała pod uwagę czynniki ESG przy pozyskiwaniu transakcji i przeprowadzaniu przeglądów due diligence, co widać na poniższym wykresie.
Z badania wynika, że firmy PE niemal równie często uwzględniają tematykę ESG w planach po przejęciu nowych spółek portfelowych. W oparciu o nasze doświadczenie wiemy, że praca wykonana przed i w trakcie due diligence, zgodnie ze zobowiązaniami firm w zakresie ESG, jest często idealnym źródłem działań, wykorzystywanych w planach zrównoważonego rozwoju po przejęciu.
Wzrósł odsetek respondentów, którzy twierdzą, że ich firmy systematycznie lub doraźnie włączają analizę ryzyka i możliwości związanych z ESG do planów transformacji. W tegorocznym badaniu udział ten przekroczył 90%, co oznacza wzrost o 17% w porównaniu do 2020 roku.
A jak to wygląda w praktyce? Czy aspekty ESG mogą być powodem, dla którego transakcja nie dojdzie do skutku? Badanie pokazuje, że firmy PE często rezygnują z zawierania transakcji z powodu czynników ESG. Idealnie obrazuje to poniższy wykres, który przedstawia odsetek respondentów twierdzących, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy co najmniej jedna transakcja uległa zmianie ze względu na czynniki ESG.
Aby ocenić znaczenie tematów ESG, w naszym badaniu firm PE z 2023r. zapytaliśmy respondentów również o stopień, w jakim ich organizacja uznaje za istotne tematy ESG na bazie listy 21 takich tematów i podejmuje działania, aby nimi zarządzać. We wszystkich analizowanych kategoriach tj. środowiskowych, społecznych i zarządzania, pojawia się również kilka godnych uwagi wzorców i ustaleń.
Co najmniej 70% respondentów twierdzi, że ich organizacja, obok zarządzania wpływem na środowisko, jako istotne tematy postrzega również emisję gazów cieplarnianych i ryzyko klimatyczne.
Odsetek respondentów, którzy uznają różnorodność biologiczną za istotną, pozostał mniej więcej taki sam jak w 2020 r., ale więcej z nich (34% w porównaniu z 27%) twierdzi, że ich organizacja planuje zająć się tym problemem w nadchodzącym roku.
Chcesz dowiedzieć się więcej o bioróżnorodności?
Respondenci zostali zapytani o 16 tematów społecznych i związanych z zarządzaniem. W przypadku dziesięciu z nich ponad 70% respondentów twierdzi, że ich organizacja postrzega je jako istotne, a ponad 50% twierdzi, że ich organizacja podjęła już działania w tym zakresie.
Budowanie wartości spółki poprzez ESG ma na celu osiągnięcie trwałego sukcesu, który uwzględnia zarówno czynniki finansowe, jak i niematerialne. Jak?
Podejście ESG do zarządzania może wpływać na budowanie wartości spółki poprzez poprawę efektywności operacyjnej, reputacji, innowacyjności, zarządzania ryzykiem oraz dostępu do kapitału. Działania zgodne z zasadami ESG przyczyniają się do tworzenia trwałej i zrównoważonej wartości, która uwzględnia zarówno aspekty finansowe, jak i niematerialne.
Wdrożenie kompleksowego 3-letniego Globalnego Programu Zrównoważonego Rozwoju w celu ustanowienia standardów, procesów i środków, które pomogą Grupie poprawić wyniki w zakresie ESG.
Nowe procesy dla efektywnego zużycia zasobów i redukcji kosztów operacyjnych: w 2022 r. odnotowano zmniejszenie poboru wody o 2% w porównaniu z rokiem 2021.
W 2022 r. ponad 60% audytów wewnętrznych obejmowało aspekty E, S i G, a w zakładach produkcyjnych przeprowadzono > 50 zewnętrznych audytów, co zwiększa wiarygodność raportowanych danych przed inwestorami.
Nowe procesy dla efektywnego zużycia zasobów i redukcji kosztów operacyjnych, np. w klinikach dializ wprowadzono kompleksowy system zarządzania środowiskiem, który pozwala gromadzić i porównywać dane dotyczące efektywności środowiskowej i szybko wdrażać ulepszenia. Wyniki pokazują, że system umożliwił zmniejszenie zużycia wody i energii, a także ilości skażonych krwią odpadów w centrach dializ w ciągu ostatnich kilku lat.
Źródła:
Jedną z odpowiedzi na trudną sytuację rynkową w obszarze private equity są inicjatywy technologiczne, które mogą napędzać i stymulować zrównoważony wzrost. Sprawdź jak ścieżka transformacji cyfrowej pozwala na szybsze osiągnięcie głównych celów strategicznych i finansowych w obszarze private equity.
CSRD - jakie spółki obejmuje dyrektywa, w jakim zakresie, kto jest odpowiedzialny za jej wdrażanie? Dowiedz się więcej
Od regulacji, raportowania i finansowania po strategiczną zmianę ☝Sprawdź jak możemy wesprzeć Twoją firmę w ESG
Sprawdź jak obliczyć ślad węglowy i świadomie nim zarządzać by zwiększyć przewagę konkurencyjną Twojej firmy
Agnieszka Rogowiec
