Rozporządzenie GPSR o ogólnym bezpieczeństwie produktów

Rozporządzenie GPSR stanowi kluczowy instrument unijnych ram prawnych w zakresie bezpieczeństwa produktów, zastępujący od 13 grudnia 2024 r. obecną Dyrektywę 2001/95/WE w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów i Dyrektywę (87/357/EWG) w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących produktów, których wygląd wskazuje na przeznaczenie inne niż rzeczywiste, zagrażających zdrowiu lub bezpieczeństwu konsumentów.

Znaczenie Rozporządzenia

Niniejsze rozporządzenie dąży do zapewnienia zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów oraz funkcjonowania unijnego rynku wewnętrznego w odniesieniu do produktów przeznaczonych dla konsumentów.

Realizując prawo konsumentów do bezpiecznych produktów, rozporządzenie ma usprawniać działanie organów nadzoru rynku wobec produktów niebezpiecznych znajdujących się na rynku unijnym lub napływających spoza UE, bez względu na sposób ich udostępnienia (stacjonarnie lub online).

Nowe Standardy Bezpieczeństwa

• zasada ostrożności powinna być szeroko stosowana przez wszystkie strony zainteresowane w zakresie bezpieczeństwa produktów;
• szczególne obowiązki w zakresie bezpieczeństwa produktów zarówno dla podmiotów gospodarczych, jak i dostawców e-commerce;
• wzmocnione wymogi dotyczące identyfikowalności produktów;
• lista aspektów, które należy wziąć pod uwagę przy ocenie bezpieczeństwa produktów, w tym w przypadku nowych technologii;
• zgłaszanie wypadków władzom przez przedsiębiorstwa;
• wzmocnione zasady nadzoru rynku;
• szczególne zasady dotyczące sposobu postępowania w przypadku wycofania produktu z rynku, w tym obowiązkowy szablon powiadomienia o wycofaniu i prawo konsumentów do zadośćuczynienia.

Jakich produktów dotyczy GPSR?

Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma charakter ramowy, nie posiadając przy tym szczegółowego zakresu. Treść GPSR ma zastosowanie do każdego produktu udostępnionego na rynku UE, niezależnie od tego, czy jest nowy, używany, naprawiony czy odnowiony, również w odniesieniu do sprzedaży na odległość.

Co więcej, Rozporządzenie zapewnia tzw. sieć bezpieczeństwa dla produktów lub zagrożeń nieuregulowanych w innych przepisach UE. Funkcjonowanie sieci bezpieczeństwa oznacza, że ​​konsumenci unijni są objęci stałą ochroną przed niebezpiecznymi produktami - zarówno teraz, jak i w przyszłości.

Z zakresu obowiązywania GPSR wyłączono natomiast produkty, których bezpieczeństwo normują odrębne akty prawne (np. leki, żywność).

Obowiązki podmiotów wynikające z treści Rozporządzenia GPSR

Przedmiotowe rozporządzenie nakłada określone obowiązki związane z bezpieczeństwem produktów na każdego uczestnika łańcucha dostaw wszelkich produktów przeznaczonych dla konsumentów, które wprowadzane są do obrotu. Ich zakres różni się w zależności od tego, którego podmiotu dotyczą.

Przykładowo, wśród potencjalnych obowiązków wymienić można m.in.:

• zapewnienie, aby produkt był zgodny z ogólnymi wymaganiami bezpieczeństwa określonymi w Rozporządzeniu;
• umieszczenie danych kontaktowych importera na etykiecie produktu;
• dołączenie jasnych instrukcji i informacji na temat bezpieczeństwa produktu w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów.

Jakie organy będą sprawować nadzór nad realizacją obowiązków?

W projekcie ww. ustawy przewiduje się, że organami nadzoru rynku w obszarze ogólnego bezpieczeństwa produktów będą Prezes UOKiK oraz wojewódzcy inspektorzy Inspekcji Handlowej. Tym samym zostanie utrzymany obowiązujący obecnie system organów, natomiast poszerzone zostaną ich kompetencje.