Co trzeci mikro, mały i średni przedsiębiorca w Polsce w ciągu 3 miesięcy może stracić płynność finansową

Sytuacja wywołana zagrożeniem COVID-19 ma bardzo duży wpływ na działanie i kondycję polskich mikro, małych i średnich firm. 36% z nich deklaruje zachowanie płynności finansowej i regulowanie zobowiązań wobec kontrahentów i pracowników przez nie więcej niż 3 miesiące, a połowa przedsiębiorstw z sektora przemysłowego już ograniczyło zatrudnienie - to wnioski z badania „Polski mikro, mały i średni biznes w obliczu pandemii COVID-19” przeprowadzonego na przełomie marca i kwietnia przez SpotData, CBM Indicator i PwC.

Wyniki ankiety pomagają zrozumieć skalę trudności, przed którymi stoją obecnie polskie mikro, małe i średnie firmy z różnych branż oraz dostarczają informacji do dyskusji na temat obszarów, gdzie niezbędne jest wsparcie.

Agnieszka Gajewska, partner PwC, lider zespołu doradztwa dla sektora publicznego w Europie Środkowej i Wschodniej

Jak wynika z badania, prawie 90% firm w Polsce odnotowało zakłócenia działalności wynikające ze społecznej izolacji i zmiany zachowania klientów w związku z zagrożeniem COVID-19. Dla ponad 35% z nich spadek przychodów przekracza 50% w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzednim. Dane GUS pokazują, że nawet w szczycie kryzysu finansowego, w pierwszej połowie 2009 roku, spadek przychodów ogółem firm zatrudniających poniżej 250 pracowników nie przekraczał kilku procent w skali roku. Gwałtowność obecnych zaburzeń jest zatem nieporównywalna do wcześniejszych zdarzeń w historii polskiej gospodarki rynkowej.

Największy spadek przychodów odnotowały mikrofirmy zatrudniające od 2 do 9 pracowników. W tej grupie niemal połowa firm doświadcza spadku przychodów o ponad 50%. Nie oznacza to jednak, że sytuacja większych przedsiębiorstw jest bezpieczna. Wśród organizacji zatrudniających od 50 do 249 pracowników problem gwałtownego, przekraczającego 50% spadku przychodów odczuwa co piąta firma, i co trzecia mała, tzn. zatrudniająca od 10 do 49 pracowników.

Oprócz spadków przychodów bardzo ważnym problemem są też opóźnienia w płatnościach od klientów. Problemów z płynnością doświadcza ponad 50% firm. Zagrożenia płynności są ogromnym problemem nawet w tych sektorach gospodarki, które nie znajdują się na pierwszej linii uderzenia kryzysu. Tak jest na przykład w przemyśle, gdzie aż 70% firm sygnalizuje problem z opóźnieniami płatności. To może sprawić, że nawet firmom utrzymującym produkcję może grozić utrata płynności finansowej, skutkująca bankructwem.

Tak gwałtownego wstrząsu, jak w reakcji na pandemię choroby COVID-19, polska gospodarka nie doświadczyła od czasu transformacji systemowej w 1989 r. Jest to sytuacja nowa zarówno dla właścicieli, menedżerów, jak też dla polityków. Mam nadzieję, że nasze polskie doświadczenia z głębokimi kryzysami pomogą nam – jako przedsiębiorcom i obywatelom – wyjść z tego wstrząsu bez długookresowych blizn.

Ignacy Morawski, dyrektor SpotData

Najbardziej dotknięte efektami pandemii są firmy działające w sektorze usług konsumenckich - 60% obawia się spadku przychodów o ponad połowę. Odpowiednio 35% i 41% firm działających w przemyśle i handlu prognozuje spadek przychodów o ponad 50%. 

Jak firmy reagują na kryzys

Jedna trzecia przebadanych firm już teraz ogranicza zatrudnienie w reakcji na wstrząs gospodarczy. Najwięcej takich firm jest wśród małych przedsiębiorstw, aż 42,5%. Z kolei w grupie firm średnich, zatrudniających od 50 do 249 pracowników, jedna czwarta już rozpoczęła lub planuje zwolnienia. 

Prawie 60% przedsiębiorstw, które wzięły udział w badaniu, deklaruje, że nie jest w stanie utrzymać płynności finansowej bez zwalniania pracowników dłużej niż 3 miesiące. Oznacza to, że sytuacja może ulec znaczącemu pogorszeniu od maja. Wtedy znacząca grupa firm zacznie tracić możliwość regulowania zobowiązań. Przy czym w sektorze najmocniej dotkniętym jej skutkami, czyli w usługach konsumenckich, duży odsetek przedsiębiorstw (37,6%) straci płynność w kwietniu, bądź już ją utraciło.

 

Informacje o badaniu

Badanie zostało przeprowadzone na próbie 267 mikro-, małych i średnich firm w formie wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI) oraz na próbie 489 firm w toku ankiety internetowej (CAWI), realizowanych w dniach 24 marca - 2 kwietnia 2020 r. Łączna liczebność próby wyniosła N=756. Badania były realizowane w przedsiębiorstwach zatrudniających do 249 osób, w tym jednoosobowych działalności gospodarczych.

Informacje o SpotData

SpotData jest ośrodkiem analitycznym działającym na styku mediów, wizualizacji danych i analiz ekonomicznych. Dostarcza ekspercką wiedzę dotyczącą tematów i obszarów kluczowych dla biznesu oraz polskiej gospodarki.

 

Skontaktuj się z nami

Agnieszka Gajewska

Agnieszka Gajewska

Partnerka, PwC Polska

Tel.: +48 517 140 537

Dionizy Smoleń

Dionizy Smoleń

Partner, PwC Polska

Tel.: +48 519 504 395

Paweł Oleszczuk

Paweł Oleszczuk

Menedżer, Sektor publiczny, PwC Polska

Tel.: +48 519 507 794

Jakub Kurasz

Jakub Kurasz

Dyrektor, Lider ds. Komunikacji, PwC Polska

Tel.: +48 601 289 381

Obserwuj nas