27. badanie CEO Survey

Dalszy rozwój w erze transformacji

ceo survey 27 badanie
  • Luty 06, 2024

W odpowiedzi na wciąż liczne wyzwania i ryzyka wiele firm podejmuje kroki, aby pójść drogą transformacji. Czy to wystarczy? I co będzie potrzebne do osiągnięcia sukcesu? Co dziś jest na agendzie szefów firm w Polsce i na świecie i jak wygląda ich perspektywa.

Michał Mastalerz
Prezes zarządu PwC Polska

38%

szefów firm na świecie oczekuje wzrostu globalnego PKB w ciągu najbliższych 12 miesięc

Pomimo wzrostu optymizmu co do globalnej koniunktury, aż 45% prezesów ankietowanych w 27. badaniu CEO Survey wątpi w to czy ich firmy przetrwają w obecnym kształcie i przy aktualnej rentowności przez mniej niż kolejną dekadę. Takie nastroje szefów firm potwierdzają, że słowo transformacja jest dziś wyjątkowo kluczowe. Bez realnej przemiany, adaptacja do wciąż trudnej sytuacji makroekonomicznej przy równoczesnym dostosowaniu firm do ryzyk związanych ze zmianą klimatu oraz przyspieszenia technologicznego, zwłaszcza wdrożenia narzędzi Sztucznej Inteligencji (AI), będzie bardzo kosztowna, także personalnie dla samych szefów przedsiębiorstw. 

Ale czym w szczegółach różnią się prezesi i dyrektorzy generalni (CEOs) firm w Polsce i na świecie? Wśród polskich dyrektorów znajdziemy znacznie więcej optymistów niż na świecie - 61% badanych oczekuje wzrostu globalnego PKB w ciągu najbliższych 12 miesięcy w porównaniu do 38% na świecie. Dlaczego tak się dzieje? Szacujemy, że to efekt wzrostu pozytywnych oczekiwań wobec odbicia koniunktury gospodarczej oraz pro biznesowych deklaracji ze strony nowej administracji. Sondaż był bowiem przeprowadzony w październiku i listopadzie 2023 roku.

61%

prezesów w Polsce liczy na wzrost globalnego PKB w ciągu najbliższych 12 miesięcy

Co ważne, polscy prezesi różnią się od swoich globalnych odpowiedników w zakresie postrzeganych zagrożeń. Wciąż bardziej obawiają się inflacji, niepewności makroekonomicznych i konfliktów geopolitycznych, ale są bardziej optymistyczni w kwestiach cyber ryzyk i ryzyk zdrowotnych. To badanie wskazuje jednak, że skala obaw mimo wszystko wszędzie maleje, ale też jest z czego spadać - bo  poprzednie lata to okres wybuchu agresji Rosji w Ukrainie, gwałtownego skoku cen energii i post pandemicznych zaburzeń makroekonomicznych. Na świecie dominuje pogląd, że technologia staje się kluczowym elementem wpływającym na wartość firmy. W Polsce jednak wciąż z większym dystansem niż na dojrzałych rynkach podchodzimy do koniecznych inwestycji z tym związanych. Technologia w opiniach prezesów staje się czynnikiem numer 1, który przynosi i wspiera budowanie długoterminowej wartości. Aż 56% prezesów na świecie uważa, że technologiczny skok będzie miał najistotniejszy wpływ na ich firmy w ciągu najbliższych trzech lat, w porównaniu z “tylko”  39% w naszym kraju. Szefowie firm w Polsce mają świadomość, że transformacja cyfrowa i innowacje są teraz niezbędne, żeby utrzymać konkurencyjność i reagować na zmieniające się potrzeby rynku, ale wciąż mocniej oddziałuje - przynajmniej percepcyjnie - wpływ z jakim łączą się regulacje rządowe i nowe preferencje klientów. 

39%

prezesów w Polsce uważa, że technologiczny skok będzie miał najistotniejszy wpływ na ich firmy w ciągu najbliższych 3 lat

Pomimo wciąż jedynie poprawiającej się koniunktury szansa na podtrzymanie wzrostu jest w zasięgu ręki a wyznaczanie nowych ścieżek i eksplorowanie innowacyjnych rozwiązań może zapewnić firmom przewagę konkurencyjną. W nowym roku możemy skorzystać także z szans, które na nowo się otwierają - chociażby odblokowanie i wykorzystanie funduszy unijnych, może dodać impulsu do przyspieszenia rozwoju firm i unowocześnienia gospodarki.

Kwestia zmian klimatycznych i spojrzenia na nie z perspektywy biznesowej swojej firmy oraz wykorzystania generatywnej sztucznej inteligencji (GenAI) stanowią kolejne istotne elementy, które szefowie powinni uwzględnić w swoich strategiach. Odpowiedzialne wykorzystanie AI i skupienie się na zrównoważonym rozwoju mogą przynieść korzyści zarówno biznesowe, jak i społeczne. Najważniejsze jest jednak to by patrzeć na te dwa megatrendy jako element koniecznej zmiany i dostosowania się do innej rzeczywistości. To etapy, konieczne etapy przemiany. Na tym właśnie polega “dalszy rozwój w erze transformacji”.

- Michał Mastalerz, Prezes zarządu PwC Polska

Czynniki wpływające na biznes

1. Elementy wpływające na ciągłe zmiany

  • 55% polskich prezesów (45% na świecie) wątpi, że obecna ścieżka rozwoju ich firmy zapewni jej rentowność przez następną dekadę — w porównaniu do 54% (39% na świecie) dwanaście miesięcy wcześniej. 

  • Nasilenie obaw o rentowność przedsiębiorstw nie wydaje się odzwierciedlać krótkoterminowych obaw gospodarczych; prezesi częściej niż rok temu spodziewają się wzrostu gospodarczego na świecie, choć nieco częściej oczekują jego spowolnienia niż poprawy. W Polsce jest znacznie więcej optymistów niż średnia światowa - 61% badanych oczekuje wzrostu globalnego PKB vs. 38% ogółem.

"Zmiany technologiczne, wyzwania klimatyczne i inne globalne megatrendy zmuszają prezesów do ciągłej transformacji firm którymi zarządzają. Najlepsi skupiają się nie tylko na swoim modelu biznesowym, ale także na wprowadzaniu zmian wspieranych technologią. Większość ankietowanych w CEO Survey szefów przedsiębiorstw rozpoczęło już proces przemiany. Polscy prezesi w deklaracjach są odważniejsi niż ich odpowiednicy na świecie, ale w praktyce wiemy, że wciąż dominuje u nich większa awersja do ryzyka. Transformacji nie uda się zrobić bez efektywnie zaprojektowanych inwestycji, w tym w technologię i zgranego zespołu ludzi, dla których jasne są cele strategiczne organizacji”

Mariusz Dziurdzia, partner PwC Polska, członek zarządu ds. klientów i rynku.

Zakłócenia technologiczne, zmiany klimatu oraz inne przyspieszające, globalne megatrendy nadal wymuszają na szefach firm adaptację do stale zmieniającego się otoczenia biznesowego. Aż 97% respondentów zgłosiło, że podjęło co najmniej kilka kroków w celu zmiany sposobu tworzenia, dostarczania i zdobywania wartości w ciągu ostatnich pięciu lat. W tym okresie 76% prezesów podjęło co najmniej jedno działanie, które miało duży lub bardzo duży wpływ na model biznesowy ich firmy. Wynik ten odzwierciedla wciąż rosnące niepokoje - 45% respondentów na świecie wątpi, że obecna ścieżka ich firm utrzyma je przy życiu w tej dekadzie - zaledwie dwanaście miesięcy wcześniej taką odpowiedź wskazywało 39%. Polscy prezesi są bardziej ostrożni i aż 55% z nich obawia się o przyszłość swojej firmy. Bez gruntownej transformacji swojej firmy - uważają, że nie uda się utrzymać jej dotychczasowej rentowności okresie krótszym niż nawet 10 lat.

Świadomość konieczności zmian rośnie

Pytanie: Jeśli Twoja firma będzie nadal podążać obecną ścieżką, jak długo Twoim zdaniem będzie ona opłacalna ekonomicznie?

Polska


Mniej niż 10 lat
%
%
Więcej niż 10 lat
%
%

2023
2024

Świat


Mniej niż 10 lat
%
%
Więcej niż 10 lat
%
%

2023
2024

Jednocześnie obawy prezesów o przyszłość firm nie wydają się odzwierciedlać krótkoterminowych obaw gospodarczych. Szefowie firm na świecie są mniej skłonni niż rok temu do prognozowania spadku globalnego wzrostu gospodarczego, a znacznie bardziej skłonni do oczekiwania, że wzrost poprawi się w 2024 roku (38% w porównaniu do 18% w zeszłym roku). Niemniej nie oznacza to, że dyrektorzy są dużymi optymistami: część z nich spodziewa się, że globalna gospodarka skurczy się w 2024 roku. Prezesi i dyrektorzy generalni są również nieco mniej pewni niż w zeszłym roku co do perspektyw wzrostu przychodów swoich firm, zarówno w ciągu najbliższych 12 miesięcy, jak i najbliższych 3 lat. W tym przypadku polscy prezesi są bardziej optymistyczni, aż 61% z nich spodziewa się wzrostu gospodarczego na świecie w ciągu najbliższego roku. Ta znacząca różnica naszych krajowych menedżerów, a ich światowych odpowiedników może mieć przyczynę w rosnących nadziejach na odbicie koniunktury nad Wisłą, wraz z pro biznesowymi deklaracjami nowej administracji.

W porównaniu do ubiegłego roku prezesi spodziewają się znacznej poprawy sytuacji w gospodarce światowej, w Polsce odsetek jest wyższy

Pytanie: Jak według Pana/Pani zmieni się wzrost gospodarczy (produkt krajowy brutto), jeśli w ogóle, w ciągu najbliższych 12 miesięcy w gospodarce światowej?

Polska


Świat


Zwiększająca się presja na dostosowanie się do nowych warunków rynkowych skłania dyrektorów generalnych do podejmowania decydujących działań na rzecz transformacji modelu biznesowego ich firm. Jednak sama zmiana modelu biznesowego często nie wystarcza - z badań PwC wynika, że najskuteczniejsze przedsiębiorstwa koncentrują się nie tylko na biznesie, ale również na operacjach i technologiach, które ten model wspierają. Dokonują tego w sposób ciągły, adaptując się do zmieniających się warunków rynkowych. Proces ten wymaga od liderów nie tylko zmiany sposobu myślenia, ale także stawienia czoła licznych wyzwaniom, także w obszarze zarządzania. Kluczem do sukcesu jest rozważenie szerokiego zakresu inicjatyw i ich efektywne połączenie. Inwestowanie w partnerstwa usługowe może pomóc wypełnić luki w modelu operacyjnym i nadążać za postępem technologicznym, pozwalając firmie skoncentrować się na swoich głównych kompetencjach. Takie podejście przynosi znaczące korzyści. Firmy, które skutecznie realizują te strategie, osiągają znacznie lepsze wyniki finansowe. Wyróżniają się one wyższym poziomem marży i wzrostem przychodów, co przekłada się na wydajność przewyższającą konkurentów ponad 13-krotnie. Dobrze zrealizowana transformacja biznesowa może znacząco zwiększyć konkurencyjność firmy na rynku.

…i nieco niższe oczekiwania co do wzrostu przychodów własnych firm.

Pytanie: Jak pewny jesteś co do perspektyw wzrostu przychodów swojej firmy w ciągu najbliższych 12 miesięcy/najbliższych trzech lat?

Polska

W ciągu najbliższych 12 miesięcy
%
%
W ciągu najbliższych 3 lat
%
%

2023
2024

Świat

W ciągu najbliższych 12 miesięcy
%
%
W ciągu najbliższych 3 lat
%
%

2023
2024

2. Wyzwania i zagrożenia

  • W porównaniu do ostatnich 5 lat prezesi oczekują, że zmiany związane między innymi z technologią, preferencjami klientów i zmianami klimatycznymi będą miały znacznie większy wpływ na sposób, w jaki tworzą i dostarczają wartość. 

  • Rosnące znaczenie takich trendów kontrastuje z postrzeganiem przez prezesów narażenia na kilka krótkoterminowych zagrożeń, które ogólnie spadło od ubiegłego roku. Polscy prezesi różnią się od globalnych tym, że wciąż bardziej obawiają się inflacji (32% vs 24%), niepewności makroekonomicznej (35% vs 24%) i konfliktów geopolitycznych (26% vs 18%) . Są za to bardziej optymistyczni w obszarze cyber ryzyk 12% vs 21%) i ryzyk zdrowotnych (0% vs 11%).

Ciągła potrzeba zmiany lub adaptacji modelu biznesowego, to kolejny znak rosnącej potrzeby wdrożenia nowych rozwiązań. Prezesi będą musieli rozważyć również, czego naprawdę chcą i potrzebują wszyscy interesariusze – nie tylko klienci, czyli także dostawcy, partnerzy biznesowi, inwestorzy, organy regulacyjne i całe społeczeństwo.

 

W ciągu najbliższych 12 miesięcy prezesi czują mniej zagrożeń niż rok temu

Pytanie: Jak Twoim zdaniem narażona będzie Twoja firma na następujące kluczowe zagrożenia w ciągu najbliższych 12 miesięcy? (tylko odpowiedzi „wysoce narażona” i „bardzo narażona”)

Polska


Inflacja
%
%
Konflikty geopolityczne
%
%
Niepewność makroekonomiczna
%
%
Cyber ryzyka
%
%
Zmiany klimatyczne
%
%
Nierówności społeczne
%
%
Ryzyka zdrowotne
%
%

2023
2024

Świat


Inflacja
%
%
Konflikty geopolityczne
%
%
Niepewność makroekonomiczna
%
%
Cyber ryzyka
%
%
Zmiany klimatyczne
%
%
Nierówności społeczne
%
%
Ryzyka zdrowotne
%
%

2023
2024

Planowane działania

1. Technologie jako źródło dalszych zmian i rozwoju  

  • 56% respondentów na świecie oczekuje, że zmiana technologiczna i odpowiedź na nią w postaci inwestycji i wdrożenia transformacji w kolejnych 3 latach będzie głównym elementem wpływającym na budowanie wartości firmy. W Polsce fanów technologicznego skoku wciąż jest mniej (39% prezesów) niż na świecie.

“Top 3 czynników, które w najbliższych 3 latach będą wpływać na sposób tworzenia wartości firm to zmiana technologiczna, nowe preferencje klientów i regulacje. W naszym kraju wciąż nie doceniamy przyspieszających technologii i często jesteśmy w tyle za innowacjami na innych rynkach dojrzałej gospodarki. Jedynie jako przykład mogę tu podać podejście do rozwiązań chmurowych, systemy CRM, ERP, robotyka czy automatyzacja, czy często powtarzana ostatnio generatywna sztuczna inteligencja. Dziś to są niezbędne narzędzia, które można wykorzystać do transformacji biznesu. Z drugiej strony widzimy, że w Polsce prezesi wyżej niż na świecie szacują wpływ na firmę ze strony regulacji, co jest bezpośrednio powiązane z niestabilnością przepisów ostatnich lat. Jednak prezesi, którzy chcą, żeby ich przedsiębiorstwa wciąż były konkurencyjne, powinni uwzględnić mocniej w swoich działaniach trendy globalne i inwestycyjnie przeformatować swoje plany. Smart transformacja nie istnieje bez technologii”

Mariusz Śpiewak, partner PwC Polska, lider Consultingu w Polsce oraz w Europie Środkowo-Wschodniej (CEE).

Prezesi uważają, że kolejne trzy lata przyniosą większy impuls do nowych rozwiązań niż poprzednie pięć…

Pytanie: Proszę wskazać, w jakim stopniu poniższe czynniki wpłynęły na zmiany w sposobie, w jaki państwa firma tworzy, dostarcza i realizuje wartość w ciągu ostatnich pięciu lat/następnych trzech lat (tylko odpowiedzi „w dużym stopniu” i „w bardzo dużym stopniu”)

Polska


Zmiana w preferencjach klientów
%
%
Regulacje rządowe
%
%
Działania konkurencji
%
%
Zmiana technologiczna
%
%
Zmiany demograficzne
%
%
Zmiany klimatyczne
%
%
Niestabilność łańcuchów dostaw
%
%

3 ubiegłe lata
3 nadchodzące lata

Świat


Zmiana w preferencjach klientów
%
%
Regulacje rządowe
%
%
Działania konkurencji
%
%
Zmiana technologiczna
%
%
Zmiany demograficzne
%
%
Zmiany klimatyczne
%
%
Niestabilność łańcuchów dostaw
%
%

3 ubiegłe lata
3 nadchodzące lata

2. Jakie będą decyzje dotyczące zatrudnienia i cen produktów i usług

  • W porównaniu do dyrektorów generalnych  na świecie - polscy prezesi w większym stopniu oczekują, że ich firmy zwiększą zatrudnienie o 5% lub więcej w ciągu roku (45% szefów polskich firm tak sądzi wobec 39% średnia na świecie).

  • Podobnie patrzymy na konieczność wzrostu cen - 52% prezesów w naszym kraju planuje zwyżki cen produktów i usług (na świecie odsetek ten wynosi 54%).

Większy optymizm polskich prezesów wobec planów dalszego zatrudnienia to efekt wciąż dużego deficytu talentów i rosnącej konkurencji o najlepszych. Wysoka inflacja wymusza chęć dokonania zwyżki cen produktów i usług - przynajmniej łatwo to zaznaczyć w deklaracjach, trudniej do wyższych cen przekonać konsumentów i kontrahentów - dlatego utrzymanie rentowności to poważne wyzwanie w najbliższych kwartałach.

Pytanie: Co się wydarzy w ciągu najbliższych 12 miesięcy z obszarze zatrudnienia i cen produktów i usług?

Polska


Świat


3. Apetyt na transakcje

  • Rosnąć to w Polsce wciąż częściej oznacza rosnąć organicznie niż poprzez przejęcia innych firm.
  • Aż 60% prezesów firm na świecie widzi ogromne szanse w akwizycjach i taki odsetek planuje takie decyzje w najbliższych trzech latach (w Polsce mówi o takich planach 43% szefów).

"Polskie firmy często napotykają trudności w pozyskaniu finansowania akwizycji - rynek kapitałowy w naszym kraju jest mniej rozwinięty niż u wielu naszych zagranicznych partnerów. Jednocześnie w planowanie transakcji wpisuje się kontekst niepewności ekonomicznej, prawnej i regulacyjnej - im większa niepewność tym mniejsza skłonność prezesów do podjęcia decyzji o akwizycji. W warunkach zmienności i niepewności większość prezesów wybiera wzrost organiczny zamiast mogących przynieść skokowy wzrost, ale też zwiększających ryzyko biznesowe akwizycji. Zaangażowanie zasobów ludzkich i finansowych w transakcję, późniejsza integracja przejętego biznesu są znacznie trudniejsze w sytuacji, w której trudno przewidzieć popyt na określone produkty i usługi a wysokie stopy procentowe zwiększają koszt finansowania dłużnego - zmniejszając jednocześnie oczekiwany zwrot z inwestycji lub akwizycji. Z drugiej strony, to właśnie czasy zmienności umożliwiają budowanie najbardziej spektakularnych biznesów - strategię konsolidacji wykorzystują dziś m.in. spółki portfelowe Private Equity, mające dostęp do finansowania i “know-how” transakcyjnego tj. wyszukiwania, przejmowania i integracji biznesów maksymalizując uzyskiwane synergie. Mimo ostrożności polskich prezesów, uważam, że będziemy świadkami zwiększenia liczby transakcji w nadchodzących 12 miesiącach i w wybranych sektorach przyspieszą procesy konsolidacyjne. Branże, w których aktywność transakcyjna jest wysoka, a spodziewam się, że może jeszcze wzrosnąć - to przede wszystkim IT i e-commerce, ochrona zdrowia oraz szeroko rozumiana transformacja energetyczna”

Adam Demusiak, partner PwC Polska, lider działu Deals

Polscy prezesi rzadziej rozwijają swoje firmy poprzez akwizycje

Czy Twoja firma dokonała znaczącego przejęcia w ciągu ostatnich trzech lat?


Tak
%
%
Nie
%
%
Nie wiem
%
%

Polska
Świat

Szefowie firm na świecie: aż 60% z nich planuje akwizycje

Ile przejęć twoja firma planuje dokonać w ciągu najbliższych 3 lat?


0
%
%
1 lub więcej
%
%
Nie wiem
%
%

Polska
Świat

Współpraca pomiędzy dyrektorami finansowymi (CFOs) a prezesami  (CEOs) jest czymś naturalnym, między innymi z uwagi na koncentrowanie się na efektywności i tworzeniu długotrwałej wartości, zwłaszcza w takich dziedzinach jak alokacja zasobów, wydatki kapitałowe czy wdrażanie strategii fuzji i przejęć. Dział finansowy dysponuje różnorodnymi narzędziami, takimi jak prognozowanie, budżetowanie, alokacja zasobów i zarządzanie ryzykiem, które mogą zostać wykorzystane do integracji zrównoważonego rozwoju ze strategią firmy. To stanowi klucz do określenia najbardziej efektywnych działań w zakresie redukcji emisji CO2, zrównoważonego rozwoju społecznego. W przypadku dyrektorów generalnych, którzy dążą do szybszej transformacji poprzez fuzje i wspólne przedsięwzięcia, partnerstwo z CFO może być wyjątkowo wartościowe. Takie współdziałanie może przynieść korzyści w rzetelnej ocenie wartości i w komunikowaniu tej wartości inwestorom i akcjonariuszom.

Nadchodząca zmiana

1. Klimatyczne zmiany w toku

  • Mniej więcej dwie trzecie prezesów w Polsce i na świecie podejmuje decyzje na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Około połowa prezesów na świecie twierdzi, że trwają prace nad innowacyjnymi produktami i usługami przyjaznymi dla klimatu, w Polsce to niemal dwie trzecie.

  • Jednak zbyt wielu z nich zgłasza, że nie ma planów dotyczących szeregu innych działań klimatycznych – w tym tych o ważnych implikacjach społecznych, takich jak zajęcie się zagrożeniami dla środowiska czy przekwalifikowanie siły roboczej.

“Istotnych sukcesów na polu transformacji biznesu w odpowiedzi na zmiany klimatu wciąż jest mało. Zmiana klimatu ma istotny wpływ na całą globalną gospodarkę. Ponad 55% światowego PKB zależy właśnie od czynników, które są wysoce lub umiarkowanie zależne od natury. Z jednej strony firmy swoją działalnością biznesową oddziałują na klimat, ale z drugiej, ryzyka związane ze zmianą klimatu, np. dostępność zasobów wody, gwałtowne zjawiska pogodowe itd. też powinny być uwzględniane w strategiach firm i wywierają wpływ ich działalność. Prezesi powinni szukać możliwości tworzenia modeli biznesowych przyjaznych dla środowiska, które nie tylko ograniczają ryzyko i zwiększają zyski finansowe, ale także przynoszą korzyści społeczeństwu. Zmiany będą też stymulowane przez wchodzące w życie regulacje. Dyrektywa CSRD oraz uwzględnione w niej Standardy ESRS wprowadzają nowe wymogi w zakresie raportowania na temat identyfikacji i oceny istotnych oddziaływań, ryzyk i możliwości związanych z klimatem. Dla wielu firm przygotowanie do obowiązku raportowania pozafinansowego będzie dużym wyzwaniem”

Tomasz Barańczyk, partner PwC, lider usług ESG w Polsce

Większość prezesów zgłasza postępy w poprawie efektywności energetycznej, wprowadzanych innowacjach przyjaznych klimatowi i zwiększaniu sprzedaży rozwiązań wzmacniających odporność na zmianę klimatu, ale w innych obszarach są one mniejsze.

Poniżej znajduje się lista działań, jakie firmy mogą podjąć w związku ze zmianami klimatycznymi. Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje poziom postępu Twojej firmy w każdym z tych działań?

Polska


Świat

Bariery na drodze do dekarbonizacji

“Motywację do podejmowania wysiłków dekarbonizacyjnych w przedsiębiorstwach stanowią nowe strumienie funduszy, przekierowanie prywatnych inwestycji w innowacje i nowe technologie, a także wsparcie dla kapitału ludzkiego w tym zakresie. Natomiast to, jak ta szansa zostanie wykorzystana w poszczególnych firmach zależeć będzie od wielu czynników - zaczynając od prawidłowej diagnozy stanu obecnego, przez określenie celów klimatycznych i ich mierzenie i raportowanie, aż po stworzenie całościowej strategii budowania wartości firmy. Kolejnym motywatorem są tu wymogi legislacyjne. Między innymi wymagania dyrektywy CSRD zobowiązują firmy do raportowania informacji jakie są cele redukcji emisji firmy oraz czy te cele są zgodne z porozumieniem paryskim”

Dorota Dębińska-Pokorska, partnerka PwC Polska, liderka zespołu Energy & Renewables
Pytanie: W jakim stopniu, jeśli w ogóle, poniższe czynniki utrudniają zdolność Twojej firmy do dekarbonizacji swojego modelu biznesowego?

Polska


Świat


2. AI jako szansa

  • Szefowie firm na świecie spodziewają się wielu pozytywnych krótkoterminowych skutków biznesowych GenAI, w tym zwiększonych przychodów i wydajności. W Polsce jednak takiego zdania jest znacznie mniej niż połowa prezesów.
  • Duże pozytywne oczekiwania na świecie dotyczące GenAI wciąż nie docierają w takiej skali do polskich prezesów. Widać to na przykładzie szacunków, jak narzędzia sztucznej inteligencji w opinii szefów firm ze świata wpłyną na ich firmy za trzy lata. Ok. 70% z nich uważa, że GenAI zwiększy intensywność walki konkurencyjnej w ich branżach oraz znacząco zmieni sposób, w jaki przedsiębiorstwa budują i dostarczają wartość. Polscy prezesi wydają się mieć po prostu mało informacji na ten temat - i jedynie około jedna trzecia z nich tak uważa.

“GenAI trwale wpłynie na transformację modeli biznesowych, ponowne określenie procesów pracy i gruntowną przemianę branż. To dominujący przekaz entuzjastów technologii. Jak zatem w tym wszystkim, w tym entuzjazmie wokół AI mają odnaleźć się prezesi? Jak pogodzić zagrożenia wobec chęci szybkiego działania i podążania za zmianą? Na pewno trzeba myśleć szeroko, nie tylko o samym GenAI, ale również o całym obszarze AI i transformacji jaką ze sobą niesie. Należy włączyć w proces kluczowych pracowników, szukać praktycznych zastosowań i dużo eksperymentować. To pomoże wprowadzić ciągłe innowacje, bo nowe narzędzia i technologie będą pojawiać się stale. Nasi szefowie firm ewidentnie potrzebują konkretów - ale warto zacząć od poszukiwania use-case na własnym podwórku i nie czekać na falę zastosowań z bardziej dojrzałych rynków. Trzeba odważnie podchodzić do zmiany”

Kuba Borowiec, partner PwC Polska, lider usług doradztwa w obszarze zaawansowanej analityki, sztucznej inteligencji oraz budowy i rozwoju oprogramowania

Wykorzystanie generatywnej AI są na razie ograniczone, ale prezesi spodziewają się, że ich wpływ będzie rósł.

Pytanie: W jakim stopniu zgadzasz się lub nie zgadzasz z poniższymi stwierdzeniami dotyczącymi generatywnej AI?

Polska


Świat

Oczekiwania dotyczące wpływu są wyższe w przypadku szefów firm, którzy już wdrożyli generatywną AI

Pytanie: W jakim stopniu zgadzasz się lub nie zgadzasz z poniższymi stwierdzeniami dotyczącymi generatywnej AI? (Pokazuje tylko odpowiedzi „zgadzam się”)

Świat


Moja firma zmieniła swoją strategię technologiczną ze względu na generatywną AI (ostatnie 12 miesięcy)
%
%
Generatywna AI poprawi jakość produktów lub usług mojej firmy (następne 12 miesięcy)
%
%
Generatywna AI poprawi zdolność mojej firmy do budowania zaufania wśród interesariuszy (następne 12 miesięcy)
%
%
Generacyjna AI znacząco zmieni sposób w jaki moja firma tworzy, dostarcza i zdobywa wartość (następne 3 lata)
%
%
Generacyjna AI będzie wymagać od większości moich pracowników rozwijania nowych umiejętności (następne 3 lata)
%
%
Generacyjna AI zwiększy intensywność konkurencyjności w mojej branży (następne 3 lata)
%
%

Zaadaptowano GenAI
Nie zaadaptowano GenAI

Dyrektorzy generalni oczekują, że GenAI przyniesie znaczące korzyści i to nie tylko finansowe.

Pytanie: W jakim stopniu generatywna AI zwiększy lub zmniejszy poniższe w Twojej firmie w ciągu najbliższych 12 miesięcy?

Polska

Świat

“W początkowej fazie wdrażania generatywnej sztucznej inteligencji większość firm wciąż nie może określić, co chcą osiągnąć. Pomimo entuzjazmu, generatywna sztuczna inteligencja jest tylko jednym z rodzajów AI i nie osiągnęła jeszcze swojego potencjału. Wiodące firmy dostosowują swoją strategię generatywnej sztucznej inteligencji do istniejących strategii cyfrowych, podnosząc kwalifikacje pracowników i zachęcając do eksperymentowania w swoich organizacjach, koncentrując się na identyfikowaniu przypadków użycia, które można skalować. Dodatkowo zachowanie zasad cyberbezpieczeństwa wraz z podejściem do tej technologii w sposób odpowiedzialny - to nasze dodatkowe rekomendacje dla szefów firm nad Wisłą”

Michał Targiel, partner PwC Polska, lider usług doradztwa w obszarze automatyzacji procesów biznesowych i wykorzystania generatywnej sztucznej inteligencji

3. Jakie wyzwania tworzy AI

  • Prezesi w Polsce i na świecie najbardziej niepokoją się, że GenAI zwiększa ryzyko cyberataków a ponad połowa zgadza się, że zwiększy to rozprzestrzenianie się dezinformacji w ich firmie. 
  • Rośnie rola szefów firm w zapewnieniu odpowiedzialnego korzystania ze sztucznej inteligencji przez ich organizacje. Biorąc pod uwagę tempo innowacji i nieuniknione opóźnienia w tworzeniu nowych norm i przepisów, znaczna część odpowiedzialności za zarządzanie GenAI spada na razie na same przedsiębiorstwa a nie na organy regulacyjne.

 

W kontekście generatywnej AI, prezesi najbardziej martwią się cyberbezpieczeństwem.

Pytanie: W jakim stopniu zgadzasz się lub nie zgadzasz, że generatywna sztuczna inteligencja prawdopodobnie zwiększy poniższe w Twojej firmie w ciągu najbliższych 12 miesięcy?

Polska


Świat

Szefowie przedsiębiorstw ankietowanych w naszym badaniu w przeważającej mierze postrzegają generatywną sztuczną inteligencję jako katalizator zmian, który wpłynie na efektywność, innowacje i zmiany transformacyjne. Prawie trzy czwarte (70%) uważa, że w ciągu najbliższych trzech lat znacząco zmieni to sposób, w jaki ich firma tworzy, dostarcza i zdobywa wartość. Prezesi są również optymistami, jeśli chodzi o efekty krótkoterminowe.  

W ciągu najbliższych 12 miesięcy prawie trzy piąte (58%) spodziewa się, że poprawi to jakość ich produktów lub usług, a prawie połowa (48%) twierdzi, że poprawi to ich zdolność do budowania zaufania wśród interesariuszy. Oczekują także lepszych wyników swojej działalności – 41% spodziewa się, że będzie to miało pozytywny wpływ na przychody, a 46% oczekuje, że pozytywnie wpłynie to na rentowność. Sektor technologii, mediów i komunikacji jest najbardziej pozytywnie nastawiony do wpływu na zyski (54%), natomiast najmniej optymistyczny jest sektor energii, mediów i zasobów (36%). Choć dyrektorzy generalni coraz częściej dostrzegają transformacyjne korzyści wynikające z generatywnej sztucznej inteligencji, zdecydowana większość twierdzi, że będzie ona wymagać podnoszenia kwalifikacji pracowników (69%). Wyrazili także zaniepokojenie związanym z tym wzrostem ryzyka cyberbezpieczeństwa (64%), dezinformacją (52%), odpowiedzialnością prawną i ryzykiem dla reputacji (46%) oraz uprzedzeniami wobec określonych grup klientów lub pracowników (34%) w swoich firmach.


O badaniu

Badanie zostało przeprowadzone wśród 4702 światowych szefów firm, w tym 31 w Polsce i 111 w Europie Środkowo-Wschodniej na przełomie października i listopada 2023 roku.

Nie wszystkie procenty w wykresach sumują się do 100%, co wynika z zaokrąglania procentów, możliwości wielokrotnego wyboru odpowiedzi oraz rezygnacji z wyświetlania niektórych odpowiedzi (takich jak "inny", "żaden z powyższych" i "nie wiem").

Raport CEO Survey

Pobierz PDF (PDF of 4.51mb)

Skontaktuj się z nami

Michał Mastalerz

Michał Mastalerz

Prezes PwC w Polsce, PwC Polska

Tel.: +48 22 746 4000

Jakub Kurasz

Jakub Kurasz

Dyrektor, Lider ds. Komunikacji, PwC Polska

Tel.: +48 601 289 381

Piotr Kołomycki

Piotr Kołomycki

Ekspert ds. PR, PwC Polska

Tel.: +48 519 506 606

Obserwuj nas