Zasady DPSN 2021 uwzględniają najnowsze trendy z obszaru corporate governance, w tym te obejmujące kwestie zrównoważonego rozwoju, a także odpowiadają na postulaty uczestników rynku zainteresowanych coraz lepszym ładem korporacyjnym w spółkach giełdowych.
Dobre praktyki stanowią również dobry wstęp do zadań, które czekają firmy wraz z wchodzeniem do polskiego prawa kolejnych unijnych przepisów związanych z obszarem zrównoważonego rozwoju.
Jak pokazują wyniki analizy PwC, chociaż widać oznaki postępu, spółki giełdowe mają w obszarze ESG jeszcze poważne zadanie domowe do wykonania.
Zapoznaj się z analizą stosowania zasad Dobrych Praktyk 2021 dotyczących zrównoważonego rozwoju przez spółki notowane na GPW.
Zasady Dobrych Praktyk 2021 dotyczące zrównoważonego rozwoju
Odniesienia do zrównoważonego rozwoju występują w większości rozdziałów zasad Dobrych Praktyk. Jednak zasadami, które bezpośrednio i w sposób szczególny odwołują się do działań ESG są te dotyczące strategii spółek oraz polityki różnorodności (łącznie dziewięć zasad).
Strategia |
|
Uwzględnienie kwestii ESG w strategii |
|
Zasada 1.3.1. |
Kwestie środowiskowe, w tym klimat |
Zasada 1.3.2. |
Kwestie społeczne i pracownicze |
Komunikacja strategii (w tym strategii ESG) |
|
Zasada 1.4. i 1.4.1. |
Informowanie inwestorów o założeniach i miernikach strategii (w tym w zakresie klimatu) |
Zasada 1.4.2. |
Informowanie nt. wskaźnika równości wynagrodzeń (wynikającego z przyjętej strategii ESG) |
Zasady wynagrodzeń Zarządu i kluczowych menedżerów |
|
Zasada 6.2. i 6.3. |
Zasady programów motywacyjnych i opcji menedżerskich |
Polityka różnorodności |
|
Zasada 2.1. |
Przyjęcie polityki różnorodności |
Zasada 2.2. |
Zapewnienie wszechstronności organów |
Zrównoważony rozwój nie jest jeszcze kwestią strategiczną
Czy wiesz, że…?
Zasady ESG są najrzadziej stosowanymi zasadami ze wszystkich zasad Dobrych Praktyk. Na 10 zasad o najniższym współczynniku COMPLY, 7 związanych jest z kwestiami ESG.
Większość spółek giełdowych nie bierze pod uwagę kwestii ESG w swojej strategii biznesowej: 67% badanych podmiotów nie uwzględnia zagadnień środowiskowych, a 58% nie uwzględnia kwestii społecznych.
Czy wiesz, że…?
- Różnorodność pod kątem płci pozostaje wyzwaniem w pracy Zarządu oraz Rady Nadzorczej. Zasada dotycząca przyjęcia polityki różnorodności jest najrzadziej stosowaną zasadą DPSN 2021: tylko 10% badanych spółek deklaruje przyjęcie takiej polityki.
- Najlepiej radzą sobie spółki największe i najbardziej płynne, w tym przede wszystkim spółki z WIG20 oraz część spółek z mWIG40 (tj. prawdopodobnie te spółki, które już podlegają podstawowym obowiązkom wynikającym z dyrektywy NFRD oraz co do których oczekiwania od interesariuszy są największe). Na 9 zasad ESG w 7 jednoznacznie dominują spółki z indeksu WIG20 oraz mWIG40.
- Przepisy są głównym motorem do działania. Zmieniające się dosyć intensywnie otoczenie regulacyjne wpływa na postawę firm, które deklarują rozpoczęcie procesu nad wypracowaniem strategii ESG, co ilustruje w szczególności sektor bankowy. Tylko 16 firm na 398 deklaruje stosowanie wszystkich zasad związanych z zagadnieniami zrównoważonego rozwoju i aż 7 z nich stanowią banki.
Dr Mirosław Kachniewski,
Prezes Zarządu
Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych
“Bardzo mnie martwi, że emitenci wciąż niewystarczająco poważnie podchodzą do raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju.
W DPSN znalazły się 4 zasady dotyczące tych zagadnień i jednocześnie są to zasady wskazywane najczęściej jako niestosowane. Przyjęcie polityki różnorodności deklaruje zaledwie 10% spółek, a stosowanie różnorodności w praktyce – tylko 13%. Zaledwie 21% informuje o wskaźniku równości wynagrodzeń, a 25% o uwzględnieniu w strategii kwestii klimatycznych. Przy czym warto nadmienić, że tak niskie deklaracje stosowania padły przy bardzo liberalnej interpretacji tych zasad, więc rzeczywistość może być jeszcze gorsza.”
Strategia
Zasada 1.3.1. Zagadnienia środowiskowe w strategii
Czy wiesz, że…?
Tylko jedna na trzy spółki bierze pod uwagę zagadnienia związane ze środowiskiem w swoich strategiach. Tematyka ta jest najczęściej uwzględniana w strategiach największych spółek notowanych na polskiej giełdzie (WIG20), które wyraźnie przodują w tych działaniach oraz wśród firm z branż, których kwestie środowiskowe szczególnie dotyczą (przemysł, energetyka) z uwagi na ich negatywny wpływ na środowisko lub które są do tego zobligowane z uwagi na przepisy (banki). Pozytywnie wyróżniają się także sektory związane z handlem.
Zasada 1.3.2. Zagadnienia społeczne i pracownicze w strategii
Czy wiesz, że…?
Zagadnienia społeczne i pracownicze są uwzględniane w strategiach spółek nieco częściej (42%) niż kwestie środowiskowe, jednak nadal nie jest to wynik satysfakcjonujący. Liderem w tym obszarze są po raz kolejny spółki wchodzące w skład indeksu WIG20 (co ciekawe, jedynie wśród tych spółek kwestie społeczne prezentują się o kilka procent gorzej niż stosowanie zasady poprzedniej).
Większe zaangażowanie w sprawy społeczne widać również w analizie sektorowej: poza przemysłem, energetyką, handlem i bankowością (wyróżniających się w obszarze środowiskowym), współczynnik COMPLY powyżej 50% uzyskały także: produkcja leków, rynek kapitałowy oraz transport i logistyka.
Krzysztof Szułdrzyński,
Partner PwC Polska, Lider Sustainability Assurance w CEE
“Spółki nie postrzegają kwestii zrównoważonego rozwoju jako obszaru mającego znaczenie dla ich biznesu.
Spółki powinny zrozumieć, że ESG nie jest tematem, który ma miejsce gdzieś obok lub poza ich działalnością, ale że jest to sposób prowadzenia biznesu. Spółki mogą odnieść szereg konkretnych korzyści dzięki wdrażaniu zrównoważonego rozwoju do swoich strategii i codziennego biznesu, takich jak zwiększenie dostępu jednostki do kapitału finansowego, bardziej efektywne zarządzanie ryzykiem czy poprawienie dialogu i komunikacji z interesariuszami firmy. Włączenie kwestii zrównoważonego rozwoju do zadań zarządu, rady nadzorczej oraz na agendę walnego zgromadzenia jest elementem stabilnego działania spółki i jej długoterminowego rozwoju.”
Wynagrodzenia
Zasada 1.4.2. Informowanie nt. wskaźnika równości wynagrodzeń
Czy wiesz, że…?
Zasada 1.4.2. jest jedną z najrzadziej stosowanych zasad (trzecia zasada o najniższym współczynniku COMPLY).
Warto zwrócić uwagę na rozbieżność stosowania niniejszej zasady z deklaracjami nt. uwzględnia spraw społecznych i pracowniczych w strategii (współczynnik COMPLY dla zasady 1.3.2. wyniósł 42%). Część spółek, które włączyły ten obszar do swoich działań strategicznych, nie stosuje wskaźnika równości wynagrodzeń lub jak wskazują komentarze firm, posiadają takie dane, ale z różnych powodów nie zamierzają się nimi dzielić publicznie.
Największą transparentnością w kwestii równości wynagrodzeń wyróżniają się spółki z WIG20, które znacznie odbiegają od pozostałych spółek (szczególnie w porównaniu z spółkami wchodzącymi w skład indeksu sWIG80 oraz spółkami nieuwzględnionymi w indeksach GPW).
Zasady 6.2. i 6.3. Zasady programów motywacyjnych i opcji menedżerskich
Czy wiesz, że…?
Zasady 6.2. i 6.3. posiadają najwyższy współczynnik COMPLY wśród wszystkich zasad dotyczących obszaru ESG, a poziom stosowania zasad jest mniej więcej wyrównany wśród spółek z różnych indeksów. Niemniej należy podkreślić, że wysoki współczynnik prawdopodobnie nie wynika z powiązania wynagrodzeń menedżerów spółek publicznych z wszystkimi elementami wymienionymi w Dobrych Praktykach, a wyłącznie z braku przyjęcia programów motywacyjnych i funkcjonowania opcji menadżerskich w ogóle. Wskazują na to odpowiedzi zdecydowanej większości spółek, które wskazały, że stosują omawiane zasady i jednocześnie zamieściły komentarz (w przypadku stosowania zasady nie ma takiego obowiązku, stąd nie można w pełni ocenić działań wszystkich spółek w tym zakresie).
Ilona Pieczyńska-Czerny,
Dyrektor PwC
Zespół ds. Regulacji
“Regulatorzy podejmują inicjatywy mające na celu zmotywowanie kadry menedżerskiej do działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Wyższa kadra menedżerska w większym stopniu powinna brać udział w zarządzaniu istotnymi obszarami ESG, nie tylko z uwagi na przepisy dotyczące polityk wynagrodzeń, ale przede wszystkim ze względu na regulacje wymagające wdrażania działań redukujących negatywny wpływ, szczególnie w obszarze środowiska i klimatu. Unia Europejska coraz mocniej podkreśla znaczenie roli organów zarządczych i nadzorczych w kształtowaniu modelu zrównoważonego biznesu. Jest to widoczne chociażby w dyrektywie CSRD, która nakłada obowiązek ujawnienia przez spółki roli organów administrujących, zarządzających i nadzorujących w odniesieniu do kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem oraz powiązanego z nimi systemu motywacji.”
Polityka różnorodności
Zasada 2.1. Przyjęcie polityki różnorodności
Czy wiesz, że…?
Zasada dotycząca przyjęcia polityki różnorodności jest najrzadziej stosowaną zasadą DPSN 2021. Ponownie najlepiej prezentują się spółki największe, wchodzące w skład indeksu WIG20 oraz mWIG40, niemniej nie jest to znacząca różnica w porównaniu z pozostałymi firmami.
Bardziej jaskrawy podział widoczny jest w analizie sektorowej. Wyraźnie od pozostałych odstaje bankowość, co jednak wynika ze szczególnych regulacji obowiązujących tą branże (zapewnianie kryteriów różnorodności jest w tym sektorze wiążącym wymogiem).
Zasada 2.2. Zapewnienie wszechstronności organów
Czy wiesz, że…?
Zaskakującą kwestią jest lepsza statystyka dla zasady 2.2., która stanowi, że osoby decyzyjne powinny zapewnić wszechstronność organów zgodnie z przyjętą polityką różnorodności (zasada 2.1.). Spółki w takich przypadkach wskazują, że pomimo braku takiej polityki, taką różnorodność zapewniają lub wynika to z faktu, że dana polityka została wdrożona, działania w celu osiągnięcia różnorodności w organach są podejmowane, ale na obecny moment spółce nie udało się osiągnąć wymaganego wskaźnika 30%, co jest wymogiem wprost wskazanym w zasadzie 2.1.
Katarzyna Komorowska,
Partner PwC
Zespół People & Organisation
“Nadchodzą zmiany dotyczące różnorodności.
Jak pokazuje analiza przestrzegania zasad dobrych praktyk, niestety tylko twarde regulacje (za którymi idą konkretne sankcje w razie ich nieprzestrzegania) przyczyniają się do konkretnych działań podejmowanych przez spółki. Sektor bankowy - motywowany takim obowiązkiem prawnym - najlepiej wypada wśród spółek jeśli chodzi o stosowanie zasad dotyczących różnorodności i wszechstronności organów w spółce.”
O badaniu
Dane wykorzystane do analizy pochodzą z aplikacji Skaner Dobrych Praktyk znajdującej się na stronie internetowej GPW: https://www.gpw.pl/dpsn-skaner. Pobiera ona dane z raportów bieżących spółek giełdowych przekazywanych poprzez system EBI.
Analiza opierała się na deklaracjach spółek, tj. nie weryfikowano rzeczywistych działań podejmowanych przez spółki w obszarze zrównoważonego rozwoju.
Analiza została wykonana z wykorzystaniem danych zebranych na dzień 19.04.2023 r.
W analizie wykorzystano podział spółek (na indeksy giełdowe oraz sektory działalności) stosowany przez Skaner Dobrych Praktyk. Z uwagi na reprezentatywność danej branży, z analizy, wykluczono jednak sektory, które są reprezentowane przez mniej niż 5 spółek.
Moc regulacji ESG – pierwsze oznaki postępu
Zobacz pełną wersję raportu
Skontaktuj się z nami
Paulina Jurek-Szmiga
Zagadnienia powiązane
Contact us
