Cyfryzacja podatków - nowe trendy na lata 20' XXI w.

Katarzyna Kołłątaj Menedżer, PwC Polska 20/05/20

Transformacja polskich podatków w coraz szerszym zakresie wprowadza digitalizację obowiązków podatkowych i wymusza na przedsiębiorcach weryfikację procesów podatkowych w oparciu o narzędzia informatyczne.

Już od kilku lat trwa intensywna transformacja polskich podatków. Powoli wszyscy uczestnicy rzeczywistości gospodarczej przyzwyczajają się do jedynej stałej w polskich podatkach - zmiany. Raportowanie VAT poprzez pliki JPK, tzw. biała lista podatników VAT czy obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności wiązały się z koniecznością szybkich zmian u małych i dużych przedsiębiorców. Sprawozdawczość podatkowa nigdy do tej pory nie była tak rozbudowana jak obserwujemy to obecnie. Warto jednak zastanowić się jaki cel przyświeca tym zmianom i czy globalna cyfryzacja sprzyja podatnikom.

Cyfrowe zmiany w raportowaniu podatkowym w 2020 r.
Transformacja cyfrowa w Ministerstwie Finansów
Nowe trendy w obsłudze obszaru podatkowego: outsourcing vs. insourcing

Cyfrowe zmiany w raportowaniu podatkowym w 2020 r.

Rok 2020 wydaje się utrzymywać tempo zmian narzucone nam w latach ubiegłych. Ten rok przynosi kolejne rewolucje podatkowe – tym razem w zakresie raportowania dotyczącego cen transferowych oraz miesięcznego raportowania VAT.

Wrzesień będzie należał z kolei do raportowania zgodnie z nowym jednolitym plikiem kontrolnym JPK_V7. Struktura ta obejmie dane z deklaracji VAT oraz ewidencji VAT. Jednocześnie, wprowadza szereg dodatkowych informacji, które powinny być zgłaszane w elektronicznej formie do urzędu skarbowego. Podatnicy będą zobowiązani m.in. do wskazywania transakcji z podmiotami powiązanymi, dokonywanych przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności czy użyciu specjalnych reżimów opodatkowania np. sprzedaży na odległość czy świadczenia usług elektronicznych i telekomunikacyjnych.

Druga połowa roku będzie z kolei należała do nowej elektronicznej deklaracji TP-R. Formularz ten wymaga podania nie tylko dokładnego wyniku na danej transakcji z podmiotem powiązanym, ale również wskazania analizy cen transferowych dla tej transakcji.

Transformacja cyfrowa w Ministerstwie Finansów

Zgodnie z zapowiedziami, Ministerstwu Finansów przyświecają dwa cele tej dynamicznej cyfryzacji polskiego systemu podatkowego:

uszczelnienie systemu, zmniejszenie luki podatkowej i zapewnienie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego oraz
uproszczenie procesu rozliczeń z fiskusem, tak by obciążenia fiskalne były mniejsze*.

Wydaje się, że kierunek zmian nie wskazuje na rychłe wprowadzenie możliwości raportowania podatków za pomocą tzw. „jednego kliknięcia”. Jednak, pomimo uciążliwości związanych z koniecznością dostosowania się do kolejnych wymagań, przedsiębiorcy i eksperci podkreślają, że należy również dostrzec pozytywne strony cyfryzacji, jak choćby:

zmniejszającą się liczbę obowiązków;
mniej uciążliwe kontrole;
efektywniejsze kanały komunikacji z urzędami skarbowymi.

Ponadto, nie sposób pominąć kwestii ilości danych gromadzonych przez Ministerstwo Finansów. Analiza tzw. big data, która już jest powoli podejmowana przez centra kompetencyjne działające przy Izbach Administracji Skarbowej umożliwia wyłapanie nieprawidłowości merytorycznych, a także porównywanie przedsiębiorców prowadzących podobne działalności. Eliminacja oszustw podatkowych przyczynia się do poprawy stanu finansów publicznych i chroni rzetelnych przedsiębiorców przed nieuczciwą konkurencją.

* źródło: Rzeczpospolita, Cyfrowy fiskus coraz bliżej, Publikacja: 06.09.2019, wejście na stronę: 8.05.2020, https://www.rp.pl/Forum-Ekonomiczne-w-Krynicy-2019/309069966-Cyfrowy-fiskus-coraz-blizej.html

Nowe trendy w obsłudze obszaru podatkowego: outsourcing vs. insourcing

Wprowadzane cyfrowe rewolucje wymuszają na przedsiębiorcach czy obsługujących ich firmach nieustające aktualizacje systemów służących do raportowania podatków. Nowe wymogi nie dotyczą jednak jedynie zmiany formatu raportowania. Ministerstwo Finansów domaga się coraz bardziej szczegółowych informacji w coraz to nowych obszarach, jak wynika chociażby z nowego formularza JPK_V7 czy deklaracji TP-R.

W konsekwencji złożoności tych zmian, same aktualizacje programów czy kolejne automatyzacje w firmach okazują się niewystarczające. Konieczna jest także przebudowa procesów podatkowych. Co istotniejsze, może okazać się, że zlecanie obowiązków podatkowych do podmiotów zewnętrznych jest również niezadowalające. Udostępnienie fiskusowi właściwych danych wiąże się z koniecznością dogłębnej znajomości biznesu, czego z reguły może brakować zewnętrznym firmom usługowym.

Widocznym światowym trendem w dopełnianiu obowiązków podatkowych staje się coraz częściej tzw. insourcing, czyli połączenie zespołu doradczego z zespołem przedsiębiorcy, posiadającym unikalną, wewnętrzną wiedzę o biznesie. Osoby te ściśle współpracują ze sobą, tworząc jeden zespół ekspertów z różnych dziedzin.

Rozwijający się współcześnie insourcing opiera się na 3 filarach:

Innowacyjnej technologii budowanej przez i dla wewnętrznego działu podatkowego;
Podejściu „po pierwsze: dane”;
Celu związanego z eliminacją procesów manualnych oraz oferowaniem większej efektywności kosztowej, nawet przy braku zwolnień.

Te 3 podstawowe elementy pozwalają na sprawne zaadresowanie wszelkich nowości wprowadzanych przez Ministerstwo Finansów. Dostępne technologie, pod okiem podatkowych fachowców, mogą zostać szybko dostosowane do nowych wymogów. Jednocześnie weryfikacja merytoryczna dostarczanych danych i eliminacja procesów manualnych ograniczają ryzyko błędu, a tym samym minimalizują odpowiedzialność karno-skarbową osób zajmujących się podatkami w firmie.