Uniwersalny mechanizm zmian w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania podpisany

09/06/17

W dniu 7 czerwca 2017 r. w Paryżu podpisana została Konwencja Wielostronna (Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties, w skrócie „MLI”), implementująca w sposób globalny mechanizmy zapobiegające dokonywaniu międzynarodowych transferów zysków do krajów, gdzie stosowane są preferencyjne stawki podatkowe

OECD szacuje, że już na tym etapie możliwa będzie zmiana około 1 100 umów o unikaniu podwójnego opodatkowania („UPO”). W przypadku Polski zakłada się, że obecnie zostanie zmodyfikowanych 47 umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Geneza MLI

Genezą stworzenia wielostronnego instrumentu Multilateral Convention to Implement Tax Treaty Related Measures to Prevent Base Erosion and Profit Shifting były prace zapoczątkowane przez OECD w ramach projektu Base Erosion and Profit Shifting („BEPS”).

Państwa OECD oraz G20 uczestniczące w projekcie BEPS uznały, że agresywne planowanie podatkowe stanowi poważne zagrożenie dla dochodów podatkowych, niezależności podatkowej i integralności systemów podatkowych poszczególnych państw.

Jedynym z obszarów działań w ramach BEPS było działanie 15 dotyczące stworzenia jednego wielostronnego instrumentu umożliwiającego wdrożenie wypracowanych w ramach pozostałych działań BEPS rozwiązań.

Cel MLI

Konwencja Wielostronna zawiera rozwiązania skierowane na stworzenie mechanizmów reagowania przez państwa na działania, które prowadzą do zmniejszania się podstawy opodatkowania (base erosion) oraz transferu dochodów do jurysdykcji o niskim poziomie opodatkowania lub nienakładających podatków (profit shifting).

Dokument ten został opracowany w celu szybkiego i sprawnego wdrożenia do istniejących umów bilateralnych o unikaniu podwójnego opodatkowania rozwiązań wypracowanych w ramach działań BEPS.

Konwencja pozwala na automatyczną zmianę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartych przez dane państwo eliminując tym samym konieczność prowadzenia długotrwałych bilateralnych negocjacji pomiędzy państwami.

Struktura MLI

Konwencja podzielona jest na siedem części – dwie ogólne części (wprowadzająca i przepisy końcowe) i pięć szczegółowych.

Część I. Zakres i interpretacja (art. 1-2)
Część II. Podmioty i instrumenty hybrydowe (art. 3-5)
Część III. Nadużywanie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (art. 6-11)
Część IV. Unikanie powstania zakładu podatkowego (art. 12-15)
Część V. Usprawnienie sposobów rozwiązywania sporów (art. 16-17)
Część VI. Arbitraż (art. 18-26)
Część VII. Postanowienia końcowe (art. 27-39).

Z uwagi na potrzebę uwzględnienia różnorodnych rozwiązań z zakresu międzynarodowego prawa podatkowego funkcjonujących w wewnętrznych porządkach podatkowych państw sygnatariuszy MLI, przewidziane w Wielostronnej Konwencji regulacje charakteryzują się dużą elastycznością. Państwa mają możliwość odrzucenia, przyjęcia bądź warunkowego przyjęcia postanowień MLI.

Charakter obligatoryjny mają postanowienia dotyczące eliminacji nadużywania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz odnoszące się do możliwości usprawnienia rozwiązywania sporów podatkowych stanowiące tzw. minimalny standard.

MLI z polskiej perspektywy

Począwszy od kwietnia 2015 r. Polska aktywnie uczestniczyła w pracach nad MLI. Na dzień 7.6.2017 r. Polska zgłosiła do objęcia MLI 78 UPO. Wśród zgłoszonych umów znalazły się m.in. umowy o UPO z następującymi państwami: Austrią, Belgią, Cyprem, Danią, Francją, Holandią, Irlandią, Kanadą, Luksemburgiem, Maltą, Meksykiem, Norwegią, Szwajcarią, Szwecją, Wielką Brytanią. Na chwilę obecną poza zasięgiem MLI znalazły się UPO m.in. z takimi państwami jak: USA i Niemcy.

Metoda kredytu podatkowego zamiast metody wyłączenia

Na moment podpisania MLI Polska zgłosiła 77 umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, w których dotychczas stosowana metoda unikania podwójnego opodatkowania, tj. metoda wyłączenia może zostać zastąpiona metodą zaliczenia z progresją.

Principal Purpose Test („PPT”)

Mechanizmem eliminowania nadużywania korzyści wynikających z UPO wybranym przez Polskę w okresie przejściowym będzie Principal Purpose Test, tj. test podstawowego celu. Przeprowadzenie testu podstawowego celu ma przed wszystkim dać odpowiedź na pytanie, czy otrzymanie korzyści wynikającej UPO było jednym z głównych powodów struktury (arrangement) lub transakcji.

Zakład podatkowy

W zakresie określonych w MLI rozwiązań dotyczących unikania powstania zakładu (np. poprzez zastosowanie struktur komisowych) Polska zastrzegła, że postanowienia te nie będą miały zastosowania do zgłoszonych przez Polskę UPO.

Wejście w życie MLI

Wejście w życie MLI nastąpi po upływie trzech miesięcy od ratyfikacji MLI przez piąte z kolei państwo.

W odniesieniu do konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania MLI zacznie po tym, jak obie strony danej umowy podpiszą MLI oraz dokonają ratyfikacji i innych procedur wymaganych przez prawo wewnętrzne państw przystępujących do Konwencji.

OECD przewiduje, że wejście w życie pierwszych zmian do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania mogłoby nastąpić już z początkiem 2018 r.