Projekt zmian ustawy o VAT – od 1 stycznia 2020 r. zaczną obowiązywać nowe zasady rozliczeń towarowych transakcji międzynarodowych

25/06/19

24 czerwca 2019r. został opublikowany projekt nowelizacji ustawy o VAT, implementującej pakiet zmian do Dyrektywy VAT (tzw. „quick fixes”).

1 stycznia 2020 r. zaczną obowiązywać zmiany modyfikujące w istotny sposób dotychczasowe zasady opodatkowania VAT międzynarodowego obrotu towarowego. W założeniach omawiana nowelizacja ma przyczynić się do wyjaśnienia obecnych wątpliwości interpretacyjnych oraz przynieść uproszczenia pozwalające uelastycznić funkcjonujące na rynku modele biznesowe. 

 

Zmiany zasad rozliczeń towarowych transakcji międzynarodowych dotyczą:

Opodatkowania transakcji łańcuchowych

Zmiana dotyczy sposobu ustalania miejsca opodatkowania VAT dostaw w ramach transakcji z udziałem większej liczby podmiotów (tzw. transakcje ABC, transakcje łańcuchowe) – temat ten jest obecnie przedmiotem licznych wątpliwości interpretacyjnych, narażając uczestników obrotu na materialne sankcje w Polsce i innych krajach UE.

  • Projekt ustawy powiela zasadę wynikającą z nowelizacji Dyrektywy VAT, zgodnie z którą w obrocie między podatnikami UE transport ma być przypisany wyłącznie do dostawy dokonanej do podmiotu pośredniczącego. W drodze odstępstwa – transport ma zostać przypisany do dostawy dokonanej przez podmiot pośredniczący, gdy przekazał on swojemu dostawcy numer VAT nadany przez państwo członkowskie, z którego towary są wysyłane lub transportowane.
  • Wprowadzona zostanie także nowa definicja podmiotu pośredniczącego. Przez pojęcie to rozumie się „innego niż pierwszy w kolejności, dostawcę towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz”
  • Polski projekt ustawy nie precyzuje, co w przypadku, gdy w transakcjach uczestniczy większa liczba podmiotów (tj. więcej niż 3). Zgodnie z uzasadnieniem projektu, w takim przypadku „pośredniczącym” może być zarówno drugi, jak i trzeci podmiot w łańcuchu - zaś dla określenia, który z nich rzeczywiście będzie tym podmiotem, należy odwołać się do łączących strony umów.
  • Istnieje również ryzyko, że zmiany spowodują dodatkowe utrudnienie – nowe przepisy nie dotyczą zasad opodatkowania transakcji obejmujących import / eksport towarów, a zatem w praktyce podatnicy będą funkcjonować równolegle w dwóch reżimach prawnych.
  • Ostatecznie, zmiany te, zamiast zapowiadanych uproszczeń, mogą spowodować konieczność dokonywania odrębnej analizy każdej transakcji, w której uczestniczy większa liczba podmiotów, co w przypadku transakcji łańcuchowej jest normą.  Najprawdopodobniej trzeba będzie badać nie tylko warunki umów, ale też warunki dostawy oraz odwoływać się do zasad wypracowanych przez orzecznictwo TSUE by określić, której transakcji należy przyporządkować transport.

Stosowania 0% stawki VAT przy WDT

Zmiana dotyczy dowodów pozwalających podatnikowi zastosować stawkę 0% VAT do dostaw towarów skierowanych na zagraniczne rynki UE (tzw. „WDT”) – nowe przepisy mają w założeniu pozwolić na ustandaryzowanie procesów w zakresie administrowania przedmiotowymi transakcjami z perspektywy podatkowej.

  • Projekt ustawy wprowadza nowe przesłanki materialne dla zastosowania 0% stawki VAT przy WDT. Pierwszą z nich będzie podanie dostawcy towarów przez nabywcę właściwego i ważnego numeru identyfikacyjnego dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Ponadto, aby możliwe było zastosowanie 0% stawki podatku, projektowane przepisy wprowadzają warunek złożenia przez dostawcę prawidłowej informacji podsumowującej.
  • Projekt nie wskazuje bezpośrednio, jak zmienią się zasady gromadzenia i uznawania dokumentów potwierdzających dokonanie dostawy na terytorium innego państwa członkowskiego – wynika to stąd, że zasady te zostały określone w unijnym rozporządzeniu wykonawczym – które jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich i nie wymaga implementacji. Należy więc odnieść się bezpośrednio do treści rozporządzenia.
  • Patrząc na treść rozporządzenia, na podatników dokonujących WDT zostaną nałożone dodatkowe obowiązki ewidencyjne - zmienią się m.in. zasady gromadzenia i uznawania dokumentów potwierdzających dokonanie dostawy na terytorium innego państwa członkowskiego.
  • Polski ustawodawca odniósł się do treści rozporządzenia w uzasadnieniu projektu ustawy. Jak wskazano, rozporządzenie do celów zastosowania 0% stawki podatku wprowadza domniemanie, na podstawie którego można uznać, że towary będące przedmiotem WDT zostały wywiezione z terytorium jednego państwa członkowskiego do innego. Spełnienie tego domniemania będzie jednak uzależnione od posiadania dokumentacji – która różni się w zależności od tego, kto dokonuje wywozu towarów.

Magazynu konsygnacyjnego (call-off stock)

Zmiana dotyczy uproszczenia w rozliczeniach VAT dostaw towarów z wykorzystaniem tzw. składu konsygnacyjnego – nowe przepisy mogą w istotny sposób przyczynić się do poszerzenia stosowania tego mechanizmu, pozwalając uczestnikom obrotu na redukcje obciążeń związanych z koniecznością rozliczania się z VAT w różnych krajach UE.

  • Obecnie w państwach członkowskich funkcjonują różne zasady w zakresie opodatkowania transakcji z wykorzystaniem magazynu konsygnacyjnego (call-off stock). Dyrektywa ujednolica stosowane rozwiązania - od 2020 r. w każdym kraju członkowskim będzie możliwość zastosowania uproszczenia dla tego typu transakcji, zbliżonego do mechanizmu obecnie funkcjonującego w Polsce, co znacząco poprawi pewność prawa.
  • Jedną z ważniejszych zmian wynikających z polskiego projektu ustawy jest to, że towary przemieszczane do magazynu będą mogły być przeznaczone do działalności handlowej (obecnie warunkiem dla zastosowania uproszczenia jest to, aby towary przechowywane w magazynach były przeznaczone do działalności produkcyjnej lub usługowej prowadzonej przez nabywcę, z wyłączeniem działalności handlowej).
  • Zmienią się także zasady postępowania z towarami, które pozostają w magazynie – po 12 miesiącach przebywania towarów w magazynie powstanie obowiązek podatkowy dla podatnika podatku od wartości dodanej i rozliczenia przemieszczenia własnych towarów jako beztransakcyjnego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
  • Ponadto, proponowane przepisy wprowadzają nowy rodzaj informacji podsumowującej dla podatników dokonujących przemieszczenia towarów do magazynu typu call-off stock, w której rejestrowane będzie przemieszczenie towarów.

Jak przygotwać się na nadchodzące zmiany ustawy o VAT?

Podatników dokonujących towarowych transakcji międzynarodowych czekają bardzo istotne zmiany. By odpowiednio przygotować się na ich nadejście, w pierwszej kolejności należy dokonać przeglądu obecnie funkcjonujących zasad, w szczególności w zakresie sposobu dokumentacji transakcji wewnątrzunijnych, jak i przyjętych zasad opodatkowania transakcji łańcuchowych.

Należy również zweryfikować, czy obecnie korzysta się z uproszczeń w formie magazynu call-off stock w którymkolwiek z krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz czy utrzymywanie ewentualne utrzymywanie rejestracji dla VAT utworzonych wyłącznie dla celów dokonywania tego rodzaju transakcji w krajach, które nie stosowały uproszczeń, jest nadal celowe.

O tym co czeka podatników i jak dostosować się do zmian rozliczania transakcji międzynarodowych mówiliśmy podczas webinarium: Towarowe transakcje międzynarodowe. Przygotuj się na nowe zasady rozliczeń od 2020 roku.

 

Skontaktuj się z nami

Tomasz  Kassel

Tomasz Kassel

Partner zarzadzający, Tax, Legal and People (TLP), PwC Polska

Tel.: +48 502 184 846

Tomasz Pabiański

Tomasz Pabiański

Partner, PwC Polska

Tel.: +48 502 184 952

Joanna Poznańska

Joanna Poznańska

Starszy Menedżer, PwC Polska

Tel.: +48 519 504 240

Obserwuj nas