Jak i dlaczego MSSF 16 wpłynie na branżę handlu detalicznego?
Nowy standard rachunkowości MSSF 16: Leasing zasadniczo zmieni sposób księgowania transakcji leasingowych.
Zgodnie z nowym standardem, znaczna część umów leasingu zostanie ujęta w bilansie: z jednej strony jako aktywo, zwane prawem do użytkowania, z drugiej zaś jako zobowiązanie finansowe.
Spółki z branży handlu detalicznego, które zazwyczaj są najemcami użytkującymi dużą liczbę lokali handlowych, będą zaliczać wartość umów najmu do składników bilansu – przez co jego wartość znacząco wzrośnie.
Ponadto zmianie ulegną określone wskaźniki, m.in. EBITDA, zysk przed opodatkowaniem, zysk na akcję i rentowność zaangażowanego kapitału.
W przypadku handlu detalicznego kluczowe mogą okazać się dwa uproszczenia, dopuszczane przez nowy standard:
- brak konieczności wyodrębniania składnika opłat leasingowych dotyczącego usług
- dla podmiotów sprawozdawczych, posiadających umowy leasingowe o zbliżonych cechach - możliwość rozliczenia umów na poziomie portfela, korzystając z podstawowych wielkości szacunkowych i przyjętych założeń, jeżeli nie spowoduje to powstania znaczących różnic księgowych
Ograniczony zakres zwolnień z obowiązku ujmowania leasingu na bilansie będzie dotyczył zapewne niektórych najemców, takich jak „pop-up stores” (niestandardowe sklepy, działające tylko przez określony czas), przy założeniu, że okres najmu nie przekracza 12 miesięcy.
MSSF 16 w praktyce
Sprawdź, jak zakwalifikować poniższe umowy – czy jest to leasing w rozumieniu nowego standardu?
Umowa 1
- Umowa przekazuje prawo do wyłącznego użytkowania konkretnej powierzchni handlowej.
- Wynajmujący może zażądać od klienta przeniesienia się na inną powierzchnię, ale skorzysta z tego tylko w przypadkach, które nie wydają się prawdopodobne.
- Klient podejmuje wszelkie decyzje odnośnie użytkowania powierzchni.
- Płatności składają się z elementu stałego i elementu zmiennego opartego o poziom sprzedaży.
Umowa 2
- Spółka sprzedająca kawę podpisuje trzyletnią umowę z operatorem lotniska na używanie powierzchni handlowej.
- Umowa ustala wielkość powierzchni oraz to, iż ma być ona zlokalizowana w okolicach bramek wyjściowych.
- Operator lotniska może w każdym momencie zmienić lokalizację, ponosząc minimalne koszty.
| Czy kryteria są spełnione? | |
| Zidentyfikowany składnik aktywów? | tak |
| Praktycznie wszystkie korzyści ekonomiczne? | tak |
| Prawo decydowania o użytkowaniu? | tak |
Odpowiedź: Umowa zawiera leasing
| Czy kryteria są spełnione? | |
| Zidentyfikowany składnik aktywów? | Nie - brak określonej lokalizacji, znacząca możliwość zamiany |
| Praktycznie wszystkie korzyści ekonomiczne? | Nie dotyczy |
| Prawo decydowania o użytkowaniu? | Nie dotyczy |
Odpowiedź: Umowa nie zawiera leasingu
Rozliczanie opłat zmiennych wiąże się z korektami w późniejszych okresach
Wiele umów leasingu nieruchomości uzależnia wysokość opłat od inflacji, stóp procentowych lub obrotów – są to tak zwane opłaty zmienne. Uwzględnia się je w wartości składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania tylko w przypadku, gdy są zależne od indeksu lub stopy procentowej, np. od indeksu cen detalicznych. Natomiast zobowiązanie finansowe wycenia się początkowo przy użyciu stawki obowiązującej w momencie rozpoczęcia leasingu. Jeżeli w późniejszym okresie wysokość opłat ulega zmianie, wartość składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz wartość zobowiązania podlega korekcie, co oznacza dodatkowe komplikacje dotyczące wymogów systemowych. Umowy leasingu, które zawierają stawki opłat zależnych wyłącznie od sprzedaży rozlicza się w kosztach w momencie uiszczenia opłaty, nie naliczając kosztów w okresie początkowym.
Wielkość i wiek portfela umów leasingowych wpłynie na zmianę wykazywanego zysku
Umowy leasingu operacyjnego, których koszty były uprzednio rozliczane liniowo, po wprowadzeniu MSSF 16 będą rozliczane poprzez amortyzację składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania i odsetek od zobowiązania. Sprzyja to wzrostowi wskaźników efektywności, takich jak EBITDA. Ponieważ amortyzacja składnika aktywów ma zwykle charakter liniowy, zaś odsetki nalicza się w okresie początkowym, koszty przypisane do poszczególnych umów leasingu będą wyższe na początku okresu ich obowiązywania. Wobec tego w poszczególnych okresach mogą one pozytywnie lub negatywnie wpłynąć na zysk przed opodatkowaniem, zysk na akcję lub rentowność zaangażowanego kapitału, w zależności od wielkości i wieku portfela umów leasingowych. Portfele młodsze odczują negatywne skutki spiętrzenia wartości odsetek w początkowym okresie leasingu.
Skontaktuj się z nami
Obserwuj nas
