Kompleksowa reforma prawa telekomunikacyjnego

W grudniu 2018 roku, Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej przyjęły dyrektywę ustanawiającą Europejski Kodeks Łączności Elektronicznej - EKŁE. To całościowa i największa od 2002 roku reforma regulacji telekomunikacyjnych zastępująca aż cztery obowiązujące dotychczas dyrektywy łączności elektronicznej – ramową, dostępową, o usłudze powszechnej oraz o zezwoleniach.

Brak wyników

Nowe przepisy określają funkcjonowanie całego sektora telekomunikacyjnego na poziomie państw członkowskich i Unii Europejskiej. Kierunkiem regulacji jest przede wszystkim pobudzenie rozwoju europejskiej gospodarki cyfrowej, podniesienie poziomu konkurencyjności na rynku usług komunikacyjnych oraz zwiększenie cyberbezpieczeństwa.

Polski ustawodawca zdecydował się na rozwiązanie kompleksowe, wprowadzając większość zmian w jednej ustawie - Prawie Komunikacji Elektronicznej (PKE). Regulując cały polski sektor łączności elektronicznej, PKE ma zastąpić dotychczas obowiązujące Prawo telekomunikacyjne. Pomimo nowych rozwiązań, które po raz pierwszy pojawią się w systemie prawa telekomunikacyjnego, zmiany należałoby raczej określić jako ewolucję, a nie rewolucję. Termin wdrożenia EKŁE do systemów prawnych państw członkowskich UE upłynął 21 grudnia 2020 roku, jednak prace nad polską ustawą wciąż trwają. Aktualnie ustawa znajduje się w fazie konsultacji społecznych, a możliwy termin jej ogłoszenia to drugi kwartał 2021 roku.

Komunikatory internetowe i poczta elektroniczna objęte regulacjami

Jednym z ważniejszych aspektów wdrażanych przepisów jest rozszerzenie zakresu regulacji, który obejmie również dostawców świadczących usługi komunikacji interpersonalnej niewykorzystujących numerów (tzw. usługi Over-the-top). Są to usługi umożliwiające dwustronną komunikację takie jak komunikatory internetowe (np. Facebook Messenger, WhatsApp czy Skype), czaty czy poczta elektroniczna. To istotna zmiana w stosunku do obowiązującego od 2004 r. Prawa telekomunikacyjnego, które nie regulowało tego typu usług.

Oznacza to, że przykładowo dostawcy poczty elektronicznej będą zmuszeni realizować obowiązki spoczywające dotychczas tylko na operatorach telekomunikacyjnych, takie jak przestrzeganie zasad związanych z dochowaniem tajemnicy komunikacji elektronicznej czy zapewnienie bezpieczeństwa sieci i usług.

Zgodnie z projektem PKE, Prezes UKE będzie mógł ponadto nałożyć obowiązki regulacyjne na dostawców usług komunikacji interpersonalnej o znaczącej pozycji rynkowej. Obowiązki regulacyjne mogą objąć konieczność zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego, prowadzenia rachunkowości regulacyjnej czy obowiązek zapewnienia interoperacyjności usług.

Dostawcy usług komunikacji elektronicznej, w tym dostawcy usług komunikacji interpersonalnej będą zobowiązani publikować na swojej stronie internetowej informacje dotyczące m.in. swoich danych kontaktowych, w tym adres poczty elektronicznej, numery telefonu, oferowanych usług, minimalnych poziomów jakości usług, ceny usługi, w tym ceny za jej aktywację, opłaty związane z korzystaniem z wydanego urządzenia końcowego, zakresu usług posprzedażnych, konserwacji i obsługi klienta oraz dane kontaktowe świadczących je podmiotów czy standardowych warunków umowy. Powyższe informacje powinny być sporządzone w formie dostępnej dla osób z niepełnosprawnościami.

Nowe obowiązki związane ze zgłaszaniem naruszeń ochrony danych

Dostawcy komunikacji elektronicznej będą musieli informować o naruszeniach ochrony danych osobowych Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO). W tym przypadku Projekt PKE zaostrza wymogi wynikające z RODO wprowadzając obowiązek zgłoszenia każdego naruszenia danych osobowych przez dostawcę usług komunikacji elektronicznej do UODO.

Ułatwienia dla konsumentów: czytelne warunki umów

Projektowane zmiany mają ułatwić konsumentom porównywanie ofert dostawców, a także zwiększyć ich czytelność oraz przejrzystość. Zawierając umowę z konsumentem, dostawca usług będzie zobowiązany zawrzeć wszystkie postanowienia umowne w jednym dokumencie oraz doręczyć konsumentowi informacje przedumowne na trwałym nośniku.

Integralną częścią umowy będzie również zwięzłe podsumowanie warunków umowy, które konsument będzie musiał otrzymać przed zawarciem umowy. Oświadczenie konsumenta o zawarciu umowy będzie skuteczne, tylko jeżeli zostało potwierdzone po otrzymaniu takiego podsumowania.

PKE przewiduje również zapewnienie użytkownikom końcowym dostępu do niezależnego narzędzia, porównującego oferty różnych dostawców usług komunikacji elektronicznej.

Zmiany obejmą również zasady wypowiadania umów. Dużym udogodnieniem dla konsumentów będzie prawo do wypowiedzenia umowy w tej samej formie, w której została zawarta - na przykład mailem. Ponadto umowy, które zostały przedłużone w sposób automatyczny, konsument będzie mógł wypowiedzieć z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Istotna jest również zmiana w zakresie tak zwanych ofert pakietowych (wiązanych), wprowadzająca możliwość wypowiedzenia wszystkich umów z pakietu, w przypadku gdy konsumentowi przysługuje prawo wypowiedzenia chociażby jednej z nich, na przykład z uwagi na niską jakość świadczenia usługi przez dostawcę.

PKE to także ułatwienia dla biznesu

Oczekiwaną przez wielu przedsiębiorców zmianą będzie nowy art. 393 PKE, ujednolicający obowiązek zbierania zgody na przesyłanie informacji marketingowych odbiorcom - użytkownikom końcowym.

Aktualnie obowiązek uzyskania zgody na marketing przewidują dwa przepisy: art. 172 Prawa telekomunikacyjnego oraz art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Przepisy te budziły kontrowersje, a powszechnie stosowaną praktyką rynkową było zbieranie dwóch oddzielnych zgód lub łączenie tych zgód w jednym oświadczeniu, co nie ułatwiało prowadzenia marketingu. Zmiana przepisów usunie wątpliwości i pozwoli przedsiębiorcom na zbieranie jednej zgody marketingowej.

“Prawo Komunikacji Elektronicznej ma ogromne znaczenie dla branży, z uwagi na kompleksowość regulacji. Obejmie ono takie obszary jak na przykład tajemnica korespondencji elektronicznej i pliki cookies. Co więcej, nałoży na przedsiębiorców szereg nowych obowiązków, związanych z ochroną danych osobowych czy ze zgłaszaniem incydentów. Zmiany te powodują konieczność rozwoju odpowiednich procesów wewnętrznych, pozwalających oceniać zgodność istniejących i planowanych rozwiązań pod kątem zgodności z nowymi regulacjami. Kluczowa będzie też szybka i skuteczna ocena zaistniałych incydentów, pozwalająca uniknąć kar.”

Marcin Sidelnik