Nowe regulacje prawne - 7 istotnych zagadnień 2020 roku

W związku z nadchodzącą nowelizacją Kodeksu spółek handlowych zmianie ulegnie szereg przepisów dotyczących spółki akcyjnej oraz spółki komandytowo-akcyjnej. Najważniejsze z wchodzących zmian wprowadzać będą m.in. 

• obowiązkową dematerializację (jako pozbawienie formy dokumentowej) akcji imiennych i akcji na okaziciela; 
• rejestr akcjonariuszy, który będzie obowiązkowo prowadzony w każdej spółce, co będzie jednoznaczne z ograniczeniem prawa akcjonariuszy do pozostania anonimowym (dostęp do rejestru będzie miała zarówno spółka, jej akcjonariusze oraz organy skarbowe); 
• ujednolicenie zasad zbywania akcji oraz
• ujednolicenie zasady zwoływania walnych zgromadzeń. 

Nadchodzące zmiany wiążą się z dużymi wyzwaniami organizacyjnymi oraz kosztami dla wielu spółek prowadzących działalność w formie spółki akcyjnej i komandytowo-akcyjnej. 

Od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Zmianom uległy między innymi zasady odnoszące się do ustalania i dotrzymywania terminów zapłaty w transakcjach handlowych, w szczególności przez dużych przedsiębiorców. 

W wymiarze cywilno-prawnym nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczane towary lub wykonane usługi będzie stanowić czyn nieuczciwej konkurencji, zaś w wymiarze publiczno-prawnym Prezes UOKiK zyska uprawnienia do inicjowania postępowań administracyjnych w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych. Postępowania te mogą potencjalnie zakończyć się nałożeniem wysokich (wielomilionowych) kar.

Dodatkowo, najwięksi podatnicy CIT (osiągający ponad 50 mln euro przychodu rocznie) będą zobowiązani do składania Ministrowi Gospodarki publicznie dostępnych sprawozdań w przedmiocie poprawności stosowania przez siebie terminów zapłaty. 

Jakkolwiek ostateczny kształt znowelizowanych przepisów jest już znany, niewiadomą pozostaje sposób ich praktycznego zastosowania. Stan niepewności pogłębiają liczne nieostre pojęcia użyte w ustawie.
 

Wzrastająca liczba regulacji w różnych sektorach gospodarki powoduje, iż zapewnienie zgodności  (ang. „compliance”) z licznymi, często zmieniającymi się regulacjami, staje się wyzwaniem dla wielu przedsiębiorców.

W nadchodzących latach obserwować będziemy wzrost znaczenia machine learning czy też technologii blockchain oraz postępującą adopcję tych rozwiązań na potrzeby compliance. Regulacja prawna sztucznej inteligencji oraz technologii rejestrów rozproszonych pozwoli coraz mocniej zaadoptować technologie regulacyjne (ang. „RegTech”) w obszarze compliance. Podstawowe obszary rozwoju RegTech compliance to cyberbezpieczeństwo, tożsamość cyfrowa, przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, ochrona oraz zarządzanie danymi, czy też szeroko rozumiana ochrona konsumentów.

Rok 2020 będzie kolejnym rokiem, w którym obserwować będziemy intensywny rozwój technologii regulacyjnych, w związku z powyższym rekomendujemy obserwować ten istotny obszar transformacji cyfrowej naszej gospodarki.

Prawo już od dawna daje narzędzia do podejmowania prawnie skutecznych czynności z pominięciem papieru i osobistej obecności stron np. kwalifikowany podpis elektroniczny lub eID. Obserwujemy także silny trend komunikowania się wyłącznie kanałami cyfrowymi, dotyczący różnego rodzaju rejestracji oraz raportowania wobec organów publicznych.

Mimo wszystko, jak wskazują badania, duża część przedsiębiorstw jest wciąż na początku drogi do pełnej transformacji cyfrowej. Poza przepisami specyficznie regulującymi dany obszar rynku, są też uniwersalne zagadnienia, które wciąż pozostają problematyczne, jak np.: wartość dowodowa komunikacji elektronicznej, charakter prawny nowoczesnych narzędzi typu blockchain czy  odpowiedzialność w świecie cyfrowym.

Przeprowadzenie z sukcesem transformacji cyfrowej wymaga zawsze wzięcia pod uwagę jej aspektów prawnych. Nie da się ukryć, że prawo modeluje współczesny biznes – tworząc niekiedy dla niego przeszkody, ale z drugiej strony otwierając całe spektrum możliwości.

Budynki odpowiadają za 40% zużycia energii na terenie Unii Europejskiej oraz 36% emisji dwutlenku węgla. Zrównoważone podejście na rynku nieruchomości stało się koniecznością, a inwestorzy coraz częściej dostrzegają wymierne korzyści, jakie niesie ze sobą budownictwo ekologiczne.

Regulacje unijne i krajowe zmierzają do zwiększenia efektywności energetycznej budynków. Inwestorzy mają tylko rok na dostosowanie się do bardziej restrykcyjnych wymagań dotyczących energooszczędności budynków - nowe warunki techniczne zaczną obowiązywać od stycznia 2021 r. Polska jest liderem certyfikacji budynków w regionie CEE (ponad połowa certyfikowanych budynków zlokalizowana jest w Polsce). 

W dalszym ciągu jednak wiele budynków charakteryzuje się niską efektywnością energetyczną. Pozostaje również dużo do zrobienia w zakresie eksploatacji budynków, w tym współpracy właściciela budynku i zarządcy z najemcą. Odpowiedzią są popularne w niektórych krajach „zielone najmy”, mające ograniczyć negatywny wpływ eksploatacji budynków na środowisko, a które powoli wkraczają również na polski rynek.

Zielona (r)ewolucja zmieni rynek nieruchomości zarówno w przyszłym roku, jak i w kolejnych latach.

Wyjście z Unii Europejskiej Wielkiej Brytanii stanowić będzie fundamentalną zmianę w zakresie funkcjonowania rynku wspólnotowego. Dotychczasowa unifikacja podstawowych zasad prowadzenia działalności w ramach Unii Europejskiej, zapewniała, że ulokowanie pewnych procesów korporacyjnych w Wielkiej Brytanii lub prowadzenie działalności bezpośrednio na wyspach odbywało się płynnie i bez ograniczeń. 

Wyjście Wielkiej Brytanii ze wspólnego obszaru regulacyjnego i celnego spowoduje, że spółki powiązane z Wielką Brytanią, np.  posiadające w ramach swoich struktur handlowych, produkcyjnych lub usługowych spółki zarejestrowane w Wielkiej Brytanii, będą musiały zapewnić, że w dniu wyjścia spełnione będą wszystkie wymogi certyfikacyjne, lokalizacyjne i podatkowe związane ze statusem współpracy z państwem trzecim. 

Mając na uwadze niepewność co do ostatecznej formy Brexitu i wciąż realne ryzyko wyjścia Wielkiej Brytanii z UE bez umowy, przedsiębiorcy powiązani z Wielką Brytanią muszą podjąć niezbędne kroki przygotowawcze i zapobiegawcze oraz na bieżąco monitorować rozwój wydarzeń politycznych.