Retail & Consumer - planowanie długoterminowych strategii w 2023

Globalna wartość transakcji w sektorze Retail osiągnęła w 2021 roku historyczny poziom. Sprzyjał temu wzrost pozytywnych nastrojów konsumentów, którzy po rozluźnieniu restrykcji covidowych zaczęli powracać do nawyków zakupowych, co bezpośrednio przełożyło się na wielkość popytu i perspektywy w branży. 

Consumer markets deal volumes and values, 2019-2021

Bar chart showing M&A volumes and values globally for the Industrial Manufacturing & Automotive industry sectors. Deal volumes and values grew across all sectors and regions. All sectors saw double-digit growth in volumes except for transportation & logistics. Deal values grew by 57% between 2021 and 2020.

Sources: Refinitiv, Dealogic and PwC analysis

Rok 2022 przyniósł jednak znaczący odwrót, zapoczątkowany zbrojną agresją Rosji na Ukrainę, co w następstwie uruchomiło szereg konsekwencji prowadzących do postępującej stagnacji i ryzyka recesji globalnej. Druga połowa roku 2022 to już znaczące spowolnienie na rynku transakcji, spowodowane wysoką niepewnością.



Deal volumes and values, 2018-2022

Bar chart showing M&A volumes and values. Deal volumes and values declined in 2022, resetting to pre-pandemic levels following a record-breaking year in 2021.

Sources: Refinitiv, Dealogic and PwC analysis

Po historycznie wysokim poziomie akwizycji i przejęć w 2021, w obecnych negatywnie kształtujących się warunkach ekonomicznych, ciężar uwagi kierownictwa przenosi się na zwiększanie wartości z transakcji już zakończonych. 

Co to oznacza dla sektora retail? Jakie mogą być główne obszary budowania wartości w branży? Na czym powinien skupić się zarząd w krótkiej, a na czym w długiej perspektywie?

O ile nie ma jednej odpowiedzi na te pytania i ścieżki budowania wartości, która gwarantowałaby sukces w każdej sytuacji; o tyle są pewne obszary, w których potencjał zwrotu jest duży, i jak pokazuje doświadczenie, warto w nie inwestować.

Pierwszym krokiem do analizy głównych obszarów budowania wartości jest dobre zdefiniowanie pozycji wyjściowej biznesu (lub części organizacji). W systematyczny sposób prezentuje to ‘Value Creation Bridge’, używany przez ekspertów PwC na całym świecie, aby metodologicznie i kompleksowo zaplanować strategię rozwoju firm.

Value decline
 

  • Business impact of COVID-19

    Phasellus efficitur blandit erat, vitae accumsan nisl porta ut. Maecenas tincidunt mi ligula, in interdum ligula dapibus eu. Pellentesque massa eros, pharetra quis metus sed, laoreet lobortis mauris. Morbi ac metus non tellus feugiat tempor. Duis finibus libero cursus ipsum elementum gravida.

Impact

Explanation copy about nos atur, vendi cullorum eatem velitatur adit quatiur? Occae nobis eumque eritatur ant eum renim ut

Continue to value preservation

Value preservation
Initiatives to protect company and company value

  • Operations

    Streamline and remove inefficiencies and cost from your business. Or explore how technology such as automation can relieve pressure on your existing operations and resources.

  • Liquidity and cash

    Reducing debt, increasing available working capital or accessing the most efficient form of cash to finance acquisitions.

  • Financial restructuring

    Restructuring options to improve your financial position and address covenant pressure, credit challenges or improve transparency to keep your creditors onside.

  • Strategic mechanism

    Strategic options such as mergers and acquisitions through to wind-downs of company structures

Gap

Explanation copy about nos atur, vendi cullorum eatem velitatur adit quatiur? Occae nobis eumque eritatur ant eum renim ut

Continue to value creation

Value creation
Strategic, operational and financial initiatives to create value

  • Strategic repositioning

    Maximise value of the business by effective changes in portfolio, capital allocation or through transformative M&A.

  • Performance improvement

    Drive opportunities for transformational business improvement through growth and operational efficiencies, whilst considering any potential headwinds.

  • Asset optimisation

    Optimise net working capital, capex, tax and other balance sheet items, considering the implications of different strategic and operational choices

  • Multiple impact

    Apply a stakeholder expectations lens to the business to identify areas of opportunity and risk including purpose, resilience and ESG that impact the multiple of a business.

W ramach Value Creation Bridge, firmy w pierwszej kolejności powinny zidentyfikować obszary wymagające szybkiej reakcji w celu ochrony wartości. 

W obecnej sytuacji, takimi obszarami w branży retail na pewno będzie restrukturyzacja finansowania. W krótkiej perspektywie spółki muszą również zaadresować kwestie zarządzania cenami w warunkach wysokiej inflacji oraz optymalizację kosztów, w tym analiza podejścia do sklepów stacjonarnych. 

W średniej perspektywie warto zwrócić uwagę na klienta i jego doświadczenia zakupowe oraz wewnętrzne struktury (tzw. ‘back office’) i transformację.

Na horyzoncie właściciele powinni mieć długoterminową strategię w tym planowanie wyjścia z inwestycji i wpływ różnych opcji wyjścia na ostateczną wartość inwestycji. Na uwadze warto stale mieć również zarządzanie pracownikami i utrzymanie kluczowych talentów.

 

Zachowanie wartości

Covid-19 oraz wojna w Ukrainie, miały w znacznej większości pozytywny wpływ na popyt w branży retail. Jednak pomimo wzrostów, wiele spółek ucierpiało ze względu na problemy w łańcuchu dostaw, przenoszenie się handlu do sieci oraz w ostatnim roku wzrost kosztów finansowania. 

To właśnie analiza głównych strat i ryzyk, oraz skoncentrowanie działań w tych obszarach są kluczowe dla dalszego działania. Zarząd powinien w pierwszej kolejności podjąć kroki, aby chronić bieżący biznes przed utratą wartości, zanim zdecyduje się na strategiczne kierunki.

Restrukturyzacja długu, zamknięcie nierentownych lokalizacji lub linii produktowych to działania, które duża część uczestników rynku dokonała już w 2022 roku. Zarządzanie kapitałem obrotowym stanowi wciąż jednak dla wielu wyzwanie w obecnych warunkach. Brak rzetelnej informacji i ustalonych scenariuszy działania może doprowadzić do dużej utraty wartości, dlatego warto w tym obszarze podjąć celowe kroki.

 

Budowanie wartości

W ramach budowania wartości zarząd powinien opracować plan i główne założenia w obszarach:

  • Strategia (strategic repositioning)

  • Optymalizacja działania (Performance improvement)

  • Wykorzystanie aktywów (Assets optimization)

  • Inne mnożniki (Multiple impact)

O ile posiadane strategii i ciągłe inicjatywy mające na celu optymalizację funkcjonowania firm, nie są nowością, o tyle świadome działania w obszarze maksymalnego wykorzystania aktywów oraz wpływ innych mnożników niż zysk na wartość firmy są często pomijane przez zarząd.

Optymalizacja aktywów dotyczy nie tylko zarządzania ich wykorzystaniem, ale również świadomych decyzji w zakresie struktury podatkowej oraz wydatków inwestycyjnych, zarówno w zakresie ich wielkości, czasu jak i celowości. Podejmując decyzje w tych obszarach, warto zastanowić się nad strategicznymi opcjami wyjścia z inwestycji i wziąć pod uwagę preferencję potencjalnych nabywców, tak aby z ich punku widzenia inwestycja była atrakcyjniejsza. Przykładem w branży retail mogą być inwestycje w systemy ERP, budowanie marki własnej lub decyzje w zakresie funkcji i struktur wewnętrznych. 

Coraz większe oddziaływanie zaczynają jednak mieć obszary pozafinansowe, które w istotny sposób wpływają na mnożniki i ostatecznie wartość firm. Wśród nich są między innymi czynniki środowiskowe, społeczne i zarządcze, czyli wchodzące z impetem na rynek transakcji ESG. Posiadanie strategii środowiskowej, w tym planu do ograniczenia emisji CO2 może znacząco zwiększyć wartość firmy w przypadku transakcji sprzedaży do inwestora strategicznego. Również odpowiedni poziom zarządzania ryzykiem w spółce (np. w obszarze ochrony i bezpieczeństwa danych) pomoże wyeliminować z negocjacji ujemne efekty i zwiększyć komfort inwestora.

Podsumowując, podchodząc do budowania wartości w branży retail, warto podzielić działania metodologicznie i spojrzeć na firmę pod kątem potencjalnych opcji wyjścia z inwestycji. Po pierwszych działaniach mających na celu zachowanie wartości w warunkach wysokiej niepewności ekonomicznej, zarząd i właściciele powinni skupić się, poza tradycyjnymi obszarami strategii i optymalizacji, na zwiększeniu wartości poprzez poprawę obszarów pozafinansowych, w tym środowiskowych i zarządczych.

 

PwC Retail Platform

 
 

Skontaktuj się z nami

Krzysztof Badowski

Partner, Strategy&, Warszawa, PwC Polska

+48 608 333 277

Email

Agnieszka Ostaszewska

Partner, Assurance Leader, PwC Polska

+48 502 184 348

Email

Małgorzata Górna

Partnerka, PwC Polska

+48 519 504 246

Email

Obserwuj nas