Ponad 20% spółek giełdowych nie dotrzymuje obowiązku informacyjnego w zakresie stosowania dobrych praktyk

Ponad 20% spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie nie wypełniło obowiązku informacyjnego w zakresie poinformowania o nieprzestrzeganiu zasad dobrych praktyk.

Spośród pozostałych 353 spółek, wiele raportów nadaje się do poprawy – to wnioski z raportu „Rady nadzorcze 2017: trendy i kierunki zmian”, prezentowanego na Forum Rad Nadzorczych, dorocznej konferencji organizowanej przez firmę doradczą PwC, Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie i Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych.

„Celem Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW jest przede wszystkim wzmocnienie ochrony praw akcjonariuszy (w tym zwłaszcza akcjonariuszy mniejszościowych), głównie w kwestiach nieregulowanych szczegółowo przez prawo. Oprócz tych klasycznych dla kodeksów corporate governance kwestii, Dobre Praktyki mają za zadanie podnosić transparentność spółek giełdowych i jakość komunikacji z inwestorami.”

Agnieszka Gontarek, przewodnicząca Komitetu Konsultacyjnego GPW ds. ładu korporacyjnego, prezes BondSpot

W nowym zbiorze dobrych praktyk mamy określone 6 „przykazań” – zasad ogólnych, 20 rekomendacji oraz 70 zasad szczegółowych, które powinny być przestrzegane przez spółki i podlegają obowiązkowi informacyjnemu w giełdowym systemie EBI.

„Od lat przyjęty model funkcjonowania dobrych praktyk w Polsce to zasada stosuj lub wyjaśnij, dlaczego nie stosujesz. Chodzi o poinformowanie rynku, dlaczego niestosowanie danej zasady nie będzie miało negatywnych implikacji dla spółki i inwestorów lub zapewnienie, że cel danej zasady osiągany jest w inny sposób, bardziej dostosowany do sytuacji spółki. Z doświadczeń rynków dojrzałych wynika, że jakość wyjaśnień przedstawianych w odniesieniu do zasad szczegółowych, których spółka nie stosuje, jest ważniejsza niż poziom zgodności z dobrymi praktykami. A to dlatego, że nadrzędne znaczenie ma cel danej zasady, a nie jej literalne brzmienie.”

Krzysztof Szułdrzyński, partner zarządzający działem audytu w PwC

Jak wynika z raportu „Rady nadzorcze 2017: trendy i kierunki zmian” z 487 spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie do 16 lutego 2017 w postaci formularza w giełdowym systemie EBI zaraportowało 353 spółki. Z pozostałych 134 spółek, 14 wypełniło swój obowiązek w EBI w innej formie, a jedynie 11 opublikowało na swojej stronie internetowej raport o pełnej zgodności. Oznacza to, że pozostałych 109 firm, stanowiących ok. 22% wszystkich spółek giełdowych, nie wywiązało się z obowiązku informacyjnego zapisanego w Regulaminie Giełdy.

Jak wynika z analizy raportów spółek, które dotrzymały obowiązku informacyjnego w zakresie stosowania dobrych praktyk, średnio spółki giełdowe raportują nieprzestrzeganie 10 zasad, co oznacza 86% poziom zgodności. Najwyższy poziom zgodności deklarują spółki z sektora finansowego (95%), ochrony zdrowia, technologii oraz paliwa i energie (wszystkie po 89%).

W raporcie znalazła się także lista zasad, których stosowanie sprawiają firmom największe trudności. Ranking otwierają zasady dotyczące organizacji elektronicznego walnego zgromadzenia i transmisji obrad. Zaraz po nich następują zasady dotyczące polityki wynagrodzeń, polityki różnorodności, konfliktu interesów oraz niezależności członków rady nadzorczej, przewodniczącego komitetu audytu, czy audytora wewnętrznego. Sporo problemów sprawia spółkom również publikacja informacji na temat schematu podziału zadań i odpowiedzialności w zarządzie.

„Bardzo mnie cieszy, że – przynajmniej na poziomie deklaracji – prawie wszystkie (z jednym wyjątkiem) zasady dotyczące walnego i relacji z akcjonariuszami stosowane są niemal wzorowo. Co do tego wyjątku, to nie jest dla mnie zaskoczeniem, że ponad 1/3 spółek nie organizuje e-walnego, gdyż ryzyko prawne z tym związane jest bardzo wysokie, a korzyści dla akcjonariuszy – minimalne. Ciekawe jest natomiast, w ilu przypadkach spośród 300 spółek stosowanie tej zasady nie jest ‘uzasadnione z uwagi na strukturę akcjonariatu’, a w ilu emitenci po prostu nie poinformowali o jej niestosowaniu.”

Mirosław Kachniewski, prezes Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych

6 przykazań polskiego rynku kapitałowego

  1. Spółka giełdowa dba o należytą komunikację z inwestorami i analitykami, prowadząc przejrzystą i skuteczną politykę informacyjną. W tym celu zapewnia łatwy i niedyskryminujący nikogo dostęp do ujawnianych informacji, korzystając z różnorodnych narzędzi komunikacji.
  2. Spółką giełdową kieruje zarząd, jego członkowie działają w interesie spółki i ponoszą odpowiedzialność za jej działalność. Do zarządu należy w szczególności przywództwo w spółce, zaangażowanie w wyznaczanie jej celów strategicznych i ich realizacja oraz zapewnienie spółce efektywności i bezpieczeństwa. Spółka jest nadzorowana przez skuteczną i kompetentną radę nadzorczą. Członkowie rady nadzorczej działają w interesie spółki i kierują się w swoim postępowaniu niezależnością własnych opinii i osądów. Rada nadzorcza w szczególności opiniuje strategię spółki i weryfikuje pracę zarządu w zakresie osiągania ustalonych celów strategicznych oraz monitoruje wyniki osiągane przez spółkę.
  3. Spółka giełdowa utrzymuje skuteczne systemy: kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem oraz nadzoru zgodności działalności z prawem (compliance), a także skuteczną funkcję audytu wewnętrznego, odpowiednie do wielkości spółki i rodzaju oraz skali prowadzonej działalności.
  4. Zarząd spółki giełdowej i jej rada nadzorcza powinny zachęcać akcjonariuszy do zaangażowania się w sprawy spółki, wyrażającego się przede wszystkim aktywnym udziałem w walnym zgromadzeniu. Walne zgromadzenie powinno obradować z poszanowaniem praw akcjonariuszy i dążyć do tego, by podejmowane uchwały nie naruszały uzasadnionych interesów poszczególnych grup akcjonariuszy. Akcjonariusze biorący udział w walnym zgromadzeniu wykonują swoje uprawnienia w sposób nienaruszający dobrych obyczajów.
  5. Spółka powinna posiadać przejrzyste procedury zapobiegania konfliktom interesów i zawieraniu transakcji z podmiotami powiązanymi w warunkach możliwości wystąpienia konfliktu interesów. Procedury powinny przewidywać sposoby identyfikacji takich sytuacji, ich ujawniania oraz zarządzania nimi.
  6. Spółka posiada politykę wynagrodzeń co najmniej dla członków organów spółki i kluczowych menedżerów. Polityka wynagrodzeń określa w szczególności formę, strukturę i sposób ustalania wynagrodzeń członków organów spółki i jej kluczowych menedżerów.


Jak podnieść poziom ładu korporacyjnego?

Zdaniem autorów raportu „Rady nadzorcze 2017: trendy i kierunki zmian”, aby podnieść poziom ładu korporacyjnego należy powrócić do podstaw zasad ładu korporacyjnego i wyjaśnić ich znaczenie zarówno dla emitentów, jak i przede wszystkim dla inwestorów i akcjonariuszy.

Część emitentów być może świadomie nie stosuje niewygodnych zasad, szczególnie w sytuacji, w której nikt specjalnie nie zwraca na ten obszar uwagi, żaden inwestor ani regulator o to nie pyta, a akcje spółki mają się dobrze. Na pewno istnieje też grupa spółek, które nie rozumieją celu zasad, w związku z tym nie widzą potrzeby ich stosowania. Wielu emitentów prezentuje też podejście asekuracyjne, czyli deklaruje niespełnianie na wszelki wypadek. Można spotkać się też z opinią, że na polskiej giełdzie notowanych jest wiele podmiotów, które nie mają planu rozwoju i ekspansji, nie szykują kolejnych emisji, nie generują wysokich obrotów i nie widzą konieczności spełniania standardów, jakie panują na rynku kapitałowym.

Aby przybliżyć rynkowi poziom i znaczenie stosowania dobrych praktyk wśród spółek notowanych na polskiej giełdzie, warto zadbać o:

  • dostępność przekrojowej analizy poziomu zgodności spółek na tle całości rynku
  • weryfikację raportów i jakości wyjaśnień
  • odpowiednie działania edukacyjne prowadzone wśród emitentów, inwestorów i akcjonariuszy
  • aktywność inwestorów indywidualnych i instytucjonalnych
  • zainteresowanie mediów ekonomicznych
  • system motywacyjny dla spółek zachęcający do stosowania dobrych praktyk i poprawnego raportowania w tym zakresie
  • zwiększenie świadomości i roli rad nadzorczych w zakresie podnoszenia poziomu ładu korporacyjnego w nadzorowanych spółkach

Skontaktuj się z nami

Jakub Kurasz

Jakub Kurasz

Dyrektor, Lider ds. Komunikacji, PwC Polska

Tel.: +48 601 289 381

Piotr Kołomycki

Piotr Kołomycki

Ekspert ds. PR, PwC Polska

Tel.: +48 519 506 606

Obserwuj nas