Cło węglowe (CBAM) - możliwe skutki wprowadzenia mechanizmu dostosowania cen na granicach

Cło węglowe (CBAM) - możliwe skutki wprowadzenia mechanizmu dostosowania cen na granicach

The carbon duty (CBAM) - possible effects of introducing Carbon Border Adjustment Mechanism

Mechanizm do stosowania cen na granicach, czyli tzw. CBAM lub cło węglowe, stanowi jeden z kluczowych elementów opublikowanego w 2021 roku przez Komisję Europejską tzw. pakietu “Fit for 55”, którego celem jest transformacja do 2050 roku Europy w pierwszy całkowicie neutralny klimatycznie kontynent. 

Cło węglowe ma wspierać to ambitne założenie, między innymi poprzez eliminację zjawiska tzw. ucieczki emisji. Polega ono na przenoszeniu produkcji towarów z terytorium Unii Europejskiej na terytorium państw trzecich, w których obowiązują dużo mniej restrykcyjne przepisy dotyczące ochrony środowiska i emisji gazów cieplarnianych. Dodatkowo, cło węglowe ma także stanowić środek nacisku na te państwa, aby zaczęły one wprowadzać elementy polityki i przepisów, które mają zapobiegać zmianom klimatycznym. 

W praktyce, cło węglowe będzie działać bardzo podobnie do już istniejącego i działającego od wielu lat w Unii Europejskiej systemu handlu emisjami.To znaczy, tzw. systemu EU ETS, który opiera się przede wszystkim na nabywaniu i dalszym umarzaniu tzw. świadectw emisji gazów cieplarnianych. 

Cło węglowe będzie wprowadzane w Unii Europejskiej stopniowo, w dwóch fazach. 

W fazie pierwszej, która rozpocząć ma się już w styczniu 2023 roku, importerzy towarów objętych tym mechanizmem będą zobowiązani jedynie do kwartalnego raportowania ilości przywiezionych na terytorium Unii Europejskiej towarów oraz ilości emisji gazów cieplarnianych powstałych w związku z produkcją tych towarów. W fazie drugiej, od stycznia 2027 roku, importerzy będą dodatkowo zobowiązani do corocznego nabywania i przedstawiania właściwym organom do umorzenia tzw. świadectw w CBAM, których ilość powinna odpowiadać sumarycznej ilości emisji gazów cieplarnianych związanych z wytworzeniem przywiezionych na terytorium Unii Europejskiej towarów.

Cło węglowe z dużym prawdopodobieństwem przyczyni się do znacznego wzrostu cen towarów na rynkach Unii Europejskiej, a także wpłynie na bilans oraz strukturę wymiany handlowej Unii Europejskiej z państwami trzecimi.

Przedsiębiorcy już dziś powinni wziąć pod uwagę te możliwe konsekwencje i uwzględnić je przy ustalaniu swoich planów na przyszłość.

Zapraszam do śledzenia naszej strony Ślad Konkurencji. 

Daniel Maryjosz
ekspert ds. podatków środowiskowych, menedżer w PwC 


The carbon border adjustment mechanism (CBAM), or carbon duty, is a key element of the European Commission’s “Fit for 55” package published in 2021, which aims to transform Europe into the first fully climate-neutral continent by 2050. 

The carbon duty is intended to support this ambition, for example by tackling the issue of “carbon leakage”. This is a situation in which businesses move their production from the EU to third countries with much less stringent laws on climate protection and greenhouse gas emissions. In addition, the carbon duty is also intended as a means of exerting pressure on such countries to start introducing elements of policies and regulations to prevent climate change. 

In practice, the carbon duty will function in a very similar way to the existing emissions trading system (EU ETS) that has been operating in the European Union for many years. The system is based primarily on buying and then surrendering so-called greenhouse gas emission allowances. 

The carbon duty will be introduced in the European Union gradually, in two phases. In Phase 1, which is scheduled to begin as early as January 2023, importers of goods covered by the mechanism will only be required to report quarterly the amount of goods imported into the European Union and the amount of greenhouse gas emissions generated by the production of those goods. In Phase 2, starting in January 2027, importers will additionally be required to annually purchase CBAM certificates and surrender them to the competent authorities. The number of said certificates should correspond to the total greenhouse gas emissions associated with the production of goods imported into the European Union.

The carbon duty is very likely to contribute to a significant increase in the price of goods in the EU markets, affecting the balance and structure of Union’s trade with third countries. 

Businesses should already consider these possible consequences and take them into account when planning for the future.

I encourage you to follow our “Competitors’ footprint” website.