Wszystko, co musisz wiedzieć 

Fundacja rodzinna | Doradztwo PwC 

zastosowanie sztucznej inteligencji w organizacji

Fundacja rodzinna jest narzędziem prawnym do elastycznego planowania sukcesji oraz zarządzania majątkiem rodzinnym i prywatnym. Aktywa wniesione do fundacji rodzinnej podlegają innym zasadom niż majątek prywatny – to realna zmiana w podejściu do sukcesji. 

Od 22 maja 2023 r., kiedy w Polsce zaczęła obowiązywać ustawa o fundacji rodzinnej, coraz więcej rodzin biznesowych i inwestorów indywidualnych korzysta z tej formy, by uporządkować swój majątek i zadbać o jego trwałość. 

W Europie Zachodniej fundacje rodzinne i prywatne funkcjonują od wielu lat. W 2026 r. mija 100-lecie ich istnienia w Liechtensteinie – to dowód na trwałość oraz skuteczność tej instytucji.

Jak możemy Ci pomóc?

5 347

ustanowionych fundacji rodzinnych

3 112

zarejestrowanych fundacji rodzinnych

14

miesięcy średni czas oczekiwania na wpis do rejestru

1 000

ponad tyle interpretacji podatkowych dotyczących fundacji rodzinnych

*Dane wg. stanu na dzień 20 listopada 2025 r.

 

Jak działa fundacja rodzinna? 

Fundacja rodzinna jest osobą prawną, która ma łącznie 3 cechy decydujące o jej charakterze i funkcji:

Majątek wniesiony do fundacji rodzinnej nie jest majątkiem fundatora.

W zamian za przeniesione aktywa fundator nie otrzymuje żadnych udziałów.

Fundacja rodzinna ma na celu zaspokajanie potrzeb swoich beneficjentów.

Mogą być nimi fundator, jego rodzina lub inne osoby wskazane przez fundatora.

Fundator decyduje o zasadach działania.

Może bardzo elastycznie (inaczej niż to by wynikało z dziedziczenia ustawowego czy testamentowego) określić zasady dotyczące: kontroli nad fundacją i jej majątkiem oraz realizacji świadczeń.

Jak możemy pomóc?

Wspólnie założymy fundację rodzinną

Wspólnie ustalimy, czy fundacja rodzinna odpowiada Twoim potrzebom i celom długoterminowym.

Pomożemy w opracowaniu planu sukcesji i znalezieniu odpowiedzi na kluczowe pytania: jakie aktywa chcę przekazać, kto będzie nimi zarządzać, kto ma czerpać korzyści.

Przygotujemy dokument opisujący:

  • zasady działania i bieżącego funkcjonowania fundacji rodzinnej,
  • warunki wniesienia i zbywania aktywów,
  • obowiązki compliance,
  • warunki opodatkowania ustanowienia fundacji rodzinnej
  • oraz zasady spełniania świadczeń dla beneficjentów i likwidacji fundacji rodzinnej.  

Pomożemy w przygotowaniu dokumentów prawnych niezbędnych do ustanowienia fundacji rodzinnej lub pomocnych w jej funkcjonowaniu (statut, lista beneficjentów, polityka inwestycyjna, regulaminy organów, dokumenty korporacyjne, testamenty, umowy wspólników i inwestycyjne).

Zapewnimy wsparcie przy czynnościach notarialnych i rejestracyjnych (umowa najmu, umowa rachunku bankowego, rejestracja nr LEI).  

Przygotujemy potrzebne wnioski (do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, o uzyskanie REGON, NIP oraz rejestrację w CRBR oraz do KRS) i będziemy reprezentować fundację rodzinną aż do uzyskania wpisu.

Przygotujemy projekty:

  • zgód korporacyjnych,
  • zgód małżonków,
  • zgód i zawiadomień innych osób trzecich (m.in. banki, KNF),
  • umów darowizn aktywów do fundacji rodzinnej,

Zaktualizujemy spis mienia i dokonamy stosownych rejestracji w rejestrach prowadzonych dla wniesionych aktywów (np. zmiany w KRS / rejestrze akcjonariuszy przy spółkach).

Przenalizujemy dokumenty i przeprowadzimy rozmowy, by ustalić, czy są osoby, które muszą wyrazić zgodę bądź zostać poinformowane o ustanowieniu fundacji rodzinnej np. małżonkowie, kontrahenci (banki), czy organy publiczne.

Pomożemy również w procesie uzyskania zgód.    

Przygotujemy opinie zabezpieczające i wnioski o interpretacje podatkowe.

Wesprzemy Cię w codziennej obsłudze fundacji rodzinnej

Inwestowanie poprzez fundację rodzinną

Sprawdzimy, czy planowana działalność inwestycyjna mieści się w zakresie dozwolonym ustawowo dla fundacji rodzinnej i czy wymaga uzyskania interpretacji podatkowej.

Przygotujemy opinie i memoranda dotyczące m.in. inwestycji w spółki osobowe (krajowe, zagraniczne), złoto (fizyczne i cyfrowe), kryptowaluty, najem krótkoterminowy, parki handlowe, waluty oraz instrumenty finansowe.

Czynności reorganizacyjne

Wesprzemy w procesach połączeń, podziałów, przekształceń, zmian kapitałowych, zakładaniu i likwidacji podmiotów – zarówno w Polsce, jak i za granicą.

Przeanalizujemy, czy planowane działania: mają uzasadnienie biznesowe, są zgodne z przepisami podatkowymi, nie stanowią obejścia prawa podatkowego (GAAR) oraz czy generują obowiązki w zakresie raportowania schematów podatkowych (MDR).

Zbywanie aktywów fundacji rodzinnej

Sprawdzimy czy dla przeprowadzenia transakcji konieczne jest uzyskanie zgód osób trzecich oraz czy fundacja rodzinna nie nabyła aktywa wyłącznie w celu jego zbycia (działalność zakazana).

Pomożemy w przygotowaniu i negocjowaniu umów oraz opracowaniu zgód korporacyjnych po stronie fundacji rodzinnej, przedmiotu transakcji (spółka) i kupującego.

Poprawność dokumentów

Przygotujemy lub zweryfikujemy uchwały organów fundacji rodzinnej, a także inne dokumenty, w tym oświadczenia, umowy i porozumienia składane lub zawierane przez fundację rodzinną.

Zapewnienie compliance

Stworzymy manual zawierający wykaz obowiązków compliance fundacji rodzinnej i jej organów oraz projekty regulaminów i uchwał tych organów, zweryfikujemy realizację obowiązków compliance.

Przygotowanie sprawozdań finansowych

Wesprzemy fundacje rodzinne i ich organy w przygotowaniu rocznych sprawozdań finansowych oraz deklaracji podatkowych.

Audyt fundacji rodzinnych

Przeprowadzimy audyt w trybie art. 77 ustawy o fundacji rodzinnej, przygotujemy fundację rodzinną do przejścia przez ww. audyt i doradzimy jej organom na każdym etapie postępowania.

Fundacja rodzinna - Załóż, prowadź, rozwijaj z naszą pomocą

 

Zastanawiasz się, czy fundacja rodzinna jest dla Ciebie?

Kiedy fundacja rodzinna wesprze Twoje cele?

Jesteś właścicielem firmy rodzinnej i chcesz uniknąć rozproszenia udziałów w drodze dziedziczenia.

Posiadasz istotne aktywa a twój małżonek nie jest zaangażowany w zarządzanie nimi, nie ma doświadczenia w ich utrzymywaniu i pomnażaniu ich wartości. 

Masz małoletnie dziecko, które w razie spadkobrania zostanie właścicielem / współwłaścicielem majątku wymagającego podejmowania decyzji.

Planujesz dywersyfikację działalności, w tym rozpoczęcie działalności gospodarczej związanej z istotnym ryzykiem biznesowym. 

Prowadzisz aktywną działalność inwestycyjną a zyski ze zbycia aktywów reinwestujesz w celu pomnażania majątku rodzinnego.

Chcesz zbudować efektywną strukturę holdingową nad swoim majątkiem.  

Co zyskujesz dzięki fundacji rodzinnej?

Regulację zasad sukcesji w zakresie władzy i własności m.in. przez skuteczne określenie, kto będzie zarządzał aktywami oraz kto, kiedy i pod jakimi warunkami będzie czerpał korzyści (otrzymywał świadczenia) z fundacji rodzinnej.

Ochronę majątku – fundacja rodzinna oddziela majątek od osoby fundatora, tworząc odrębny zbiór aktywów, który – co do zasady – nie odpowiada za zobowiązania fundatora. 

Opodatkowanie wyłącznie świadczeń wypłacanych do beneficjentów - bieżące dochody są, co do zasady, zwolnione z opodatkowania.

Z jakimi wyzwaniami najczęściej mierzą się fundatorzy i zarządzający?

Fundacja rodzinna to skuteczne narzędzie sukcesji i ochrony majątku, jednak jej prowadzenie wymaga odpowiedniego przygotowania. Najczęstrze wyzwania to:

  • ograniczony zakres dozwolonej działalności gospodarczej

  • wątpliwości interpretacyjne co do opodatkowania działalności fundacji rodzinnej 

  • długi okres oczekiwania na wpis do rejestru

  • długi okres oczekiwania na odpis z rejestru

  • odmienne zasady reprezentacji fundacji rodzinnej w organizacji oraz po wpisie do rejestru

  • brak rejestru on-line

  • konieczność komunikacji z Sądem Rejestrowym na papierze oraz na płytach CD (sprawozdania finansowe)

Zakładanie i prowadzenie fundacji rodzinnej wymaga znajomości przepisów oraz umiejętności poruszania się w praktycznych realiach funkcjonowania tej instytucji.

Wspólnie możemy pomóc Ci zrozumieć złożoność tego procesu i podjąć właściwe decyzje.

Jak założyć fundację rodzinną w 5 krokach?

{{ item.id }}

{{ item.title }}

{{ desc }}

 

Więcej o fundacji rodzinnej

Wideo

Artykuły

Fundacja rodzinna. Ujęcie prawne i podatkowe. Komentarz

Książka to praktyczny komentarz do ustawy o fundacji rodzinnej – jedyny na rynku, który w syntetyczny sposób łączy aspekty prawne i podatkowe dotyczące funkcjonowania tej instytucji.

Autorami są eksperci PwC: Katarzyna Karpiuk, Mariusz Miśkiewicz, Jacek Pawłowski, Piotr Woźniakiewicz, mający z wieloletnie doświadczenie w tworzeniu i wdrażaniu rozwiązań sukcesyjnych dla polskich firm rodzinnych, prywatnych inwestorów oraz topowych menedżerów.

 

Najczęściej zadawane pytania

Fundacja rodzinna jest narzędziem prawnym do elastycznego planowania sukcesji i zarządzania majątkiem rodzinnym i prywatnym. 

Fundacja rodzinna polega na tym, że aktywa do niej wniesione nie należą już do fundatora, nie podlegają więc dziedziczeniu ustawowemu.

Aby założyć fundację rodzinną należy: podpisać u notariusza akt założycielski, ustalić statut, sporządzić spis mienia, ustanowić organy fundacji rodzinnej, wnieść fundusz założycielski i uzyskać wpis do rejestru fundacji rodzinnych.

Fundacja rodzinna co do zasady działa podobnie jak spółka: ma osobowość prawną, działa przez swoje organy, jest wpisywana do rejestru, nabywa majątek we własnym imieniu, odpowiada za swoje zobowiązania.

Fundacja rodzinna jest dla rodzin biznesowych, indywidualnych inwestorów, zamożnych osób planujących: sukcesję, zarządzanie majątkiem, zabezpieczenie majątku, budowanie holdingu, reinwestowanie zysków, profesjonalizację firmy i zasad governance.

Fundacja rodzinna osiąga zysk na tej samej zasadzie co spółka: jeżeli przychody z jej działalności przekraczają jej koszty. Istotna część przychodów fundacji rodzinnej jest pod pewnymi warunkami podmiotowo zwolniona z opodatkowania, co może wpłynąć na zwiększenie zysku fundacji rodzinnej. 

Fundacja rodzinna się opłaca, jeżeli powód jej ustanowienia jest dla Ciebie bardziej istotny niż koszty, które są związane z ustanowieniem i funkcjonowaniem fundacji rodzinnej.

Koszty założenia prostej fundacji rodzinnej to czynności notarialne (ok 3.000 PLN netto), postępowanie rejestrowe (600 PLN), papierowe zaświadczenie z KRK (30 PLN). Do tego trzeba doliczyć wynagrodzenie doradców, którzy przygotują plan sukcesji, statut, wniosek do rejestru, wniesienie aktywów oraz będą wspierać w bieżącym funkcjonowaniu fundacji rodzinnej, itp.  

Założenie fundacji rodzinnej daje Ci:

  • Uregulowanie zasad sukcesji w zakresie władzy i własności inaczej niż prawo spadkowe.

  • Oddzielenie majątku od osoby fundatora w taki sposób, że fundacja rodzinna – co do zasady – nie odpowiada za zobowiązania fundatora.

  • Zwolnienie co do zasady bieżących dochodów z opodatkowania - opodatkowanie wyłącznie świadczeń wypłacanych do beneficjentów. 

Korzyści z założenia fundacji rodzinnej:

  • Uregulowanie zasad sukcesji w zakresie władzy i własności inaczej niż prawo spadkowe.

  • Oddzielenie majątku od osoby fundatora w taki sposób, że fundacja rodzinna – co do zasady – nie odpowiada za zobowiązania fundatora.

  • Zwolnienie co do zasady bieżących dochodów z opodatkowania - opodatkowanie wyłącznie świadczeń wypłacanych do beneficjentów. 

Fundacja rodzinna jest narzędziem prawnym do elastycznego planowania sukcesji i zarządzania majątkiem rodzinnym i prywatnym. Aktywa wniesione do fundacji rodzinnej rządzą się innymi zasadami niż te, które masz w swoim majątku prywatnym.

Celem fundacji rodzinnej jest elastyczne zaplanowanie sukcesji i zarządzenie majątkiem w sposób zgodny z wolą fundatora.

Fundacja rodzinna ma sens kiedy:

  • Jesteś właścicielem firmy rodzinnej i chcesz, żeby nie doszło do rozproszenia się udziałów pomiędzy członków rodziny w drodze dziedziczenia.

  • Posiadasz istotne aktywa a twój małżonek nie jest zaangażowany w zarządzanie nimi, nie ma odpowiedniej wiedzy, żeby utrzymać i pomnożyć ich wartość.

  • Masz małoletnie dziecko, które w razie spadkobrania zostanie właścicielem / współwłaścicielem majątku wymagającego podejmowania decyzji. 

  • Zamierzasz zdywersyfikować swoją działalność, w tym rozpocząć działalność gospodarczą związaną z istotnym ryzykiem biznesowym.

  • Prowadzisz aktywną działalność inwestycyjną a zyski ze zbycia aktywów reinwestujesz w celu pomnażania majątku rodzinnego.

  • Chcesz zbudować efektywną strukturę holdingową nad swoim majątkiem. 

Zalety fundacji rodzinnej to:

  • Regulacja zasad sukcesji w zakresie władzy i własności m.in. przez skuteczne określenie, kto będzie zarządzał aktywami oraz kto, kiedy i pod jakimi warunkami będzie czerpał korzyści (otrzymywał świadczenia) z fundacji rodzinnej.

  • Ochrona majątku – fundacja rodzinna oddziela majątek od osoby fundatora, tworząc odrębny zbiór aktywów, który – co do zasady – nie odpowiada za zobowiązania fundatora. 

  • Opodatkowanie wyłącznie świadczeń wypłacanych do beneficjentów - bieżące dochody są, co do zasady, zwolnione z opodatkowania. 

Wyzwania związane fundacją rodzinną:

  • Ograniczony zakres dozwolonej działalności gospodarczej.

  • Niepewność w zakresie opodatkowania działalności fundacji rodzinnej.

  • Długi okres oczekiwania na wpis do rejestru / brak rejestru on-line. 

Fundacja rodzinna

Planujesz założyć fundację rodzinną, potrzebujesz wsparcia w jej prowadzeniu lub chcesz rozpocząć nową działalność z jej udziałem?

Skontaktuj się z ekspertem

Piotr Woźniakiewicz

Partner, Praktyka Polskich Firm Prywatnych, PwC Polska

+48 502 184 734

Email

Jacek Pawłowski

Partner, Radca Prawny, Praktyka Polskich Firm Prywatnych, PwC Legal, PwC Polska

+48 519 507 077

Email

Katarzyna Karpiuk

Counsel, Radca Prawny, Praktyka Polskich Firm Prywatnych, PwC Legal, PwC Polska

+48 519 508 269

Email

Karolina Donowska

Starszy Menedżer, PwC Polska

+48 571 778 853

Email

Obserwuj nas