Rok 2024 jest przełomowy dla organizacji pod względem raportowania niefinansowego i wywierania wpływu na środowisko, aspekty społeczne i ład korporacyjny. Wybór przed którym staną wszystkie firmy - to czy obowiązek raportowania potraktować wyłącznie jako element spełnienia wymogów czy podejść do tego bardziej strategicznie i skorzystać przy tej okazji z szansy na uporządkowanie niektórych procesów wewnętrznych i optymalizację działań.
Dyrektywa CSRD wprowadza aż 13 standardów (w tym 2 ogólne, 5 środowiskowych i 2 dotyczące ładu korporacyjnego), oraz aż 4 dotyczące właśnie obszaru społecznego. Już tylko ten fakt pokazuje, jak wielką wagę instytucje regulujące dedykują obszarowi ludzkiemu.
Jeśli organizacja chce faktycznie długoterminowo realizować strategię ESG, budując na niej swoją przewagę, musi podejmować autentyczne i wiarygodne działania. Dlatego potrzebuje pracowników zaangażowanych w procesy, które pozwolą na realizację zrównoważonego rozwoju zgodnie ze standardami raportowania ESRS i prezentowanymi w nich wskaźnikami.
Standardy ESG mimo, że regulowane są na poziomie międzynarodowym, dotyczą firm o charakterze lokalnym, gdyż “dotykają” one regulacji związanych ze zrównoważonym rozwojem poprzez swoje łańcuchy dostaw i/lub konsumentów końcowych.
Zgodnie z nową dyrektywą CSRD dane dotyczące zrównoważonego rozwoju będą musiały być weryfikowane zewnętrznie, a w przyszłości nawet spełniać te same wysokie standardy, co dane finansowe. Cały proces przygotowania do raportowania niefinansowego może zająć od ok. 18 do 24 miesięcy i wymaga intensywnej pracy nad identyfikacją i pozyskaniem odpowiednich danych oraz stworzeniem nowych procesów zarządzania ryzykiem.
Obszar oddziaływania społecznego obejmuje wpływ firmy na własną siłę roboczą, pracowników w łańcuchu wartości, społeczności lokalne oraz konsumentów i użytkowników końcowych. Zakres i szczegółowość wymogów sprawozdawczych dla poszczególnych grup jest różny. Najszersze i najbardziej szczegółowe wymagania dotyczą pracowników wewnątrz organizacji, jak i w całym łańcuchu wartości. Szczególną uwagę należy zwrócić na własne zasoby ludzkie, głównie z dwóch powodów:
Wymogi raportowania dotyczące “siły roboczej” są najszersze – dotyczą takich kwestii, jak warunki zatrudnienia, wynagrodzenia i bezpieczeństwo pracowników, równe traktowanie, różnorodność i dialog z pracownikami.
Szeroka definicja siły roboczej, która według Dyrektywy CSRD, obejmuje nie tylko pracowników formalnych, ale także osoby prowadzące działalność na własny rachunek lub osoby zatrudniane za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej.
W wielu aspektach ww. grupy osób traktowane są jednolicie. Może to oznaczać konieczność uwzględnienia ich w politykach czy procedurach tworzonych na potrzeby ESG. Dodatkowo, przy spełnianiu wymogów CSRD należy zabezpieczyć się przed potencjalnymi ryzykami prawnymi lub podatkowymi związanymi z funkcjonowaniem tych form zatrudnienia.
Dlatego w pierwszej kolejności ważne jest dokonanie przeglądu procesów formalnych i nieformalnych w organizacji. Ujawnianie informacji społecznych związanych z ludźmi wymaga przeglądu, czy obecnie istniejące polityki i procedury odpowiednio uwzględniają wprowadzenie systemu należytej staranności. Potencjalnie może to oznaczać konieczność analizy również podstawowych regulacji, jakie posiada większość organizacji, takich jak regulamin pracy, polityka szkoleniowa, czy polityka dotycząca praw człowieka.
Kolejny warty uwagi krok dotyczy potencjalnej weryfikacji procesów, które nie zawsze są sformalizowane w organizacjach, takich jak procesy ocen rocznych, metody angażowania pracowników (dialog społeczny) czy działania równościowe i antydyskryminacyjne. Niektóre procedury mogą jeszcze nie istnieć w danej firmie, w szczególności procesy związane z zapobieganiem negatywnym skutkom dla społeczności i/lub konsumentów wynikających z działań organizacji.
Jeśli organizacja zadba o powyższe kroki związane z przeglądem i weryfikacją istniejących procesów, raport niefinansowy będzie odzwierciedlał rzeczywiste jakościowe działania podejmowane przez firmę na rzecz zrównoważonego rozwoju, a nie sztucznie kreowaną rzeczywistość. Korzyści są nie do przecenienia, zarówno wewnętrzne, dotyczące budowania uczciwego wizerunku pracodawcy, jak i zewnętrzne, związane z autentyczną marką o reputacji zachęcającej talenty do podjęcia z nią współpracy.
Niezwykle istotną kwestią, uregulowaną nie tylko w ramach CSRD, ale także w dedykowanej dyrektywie dotyczącej transparentności wynagrodzeń i niektórych regulacjach sektorowych, będzie kwestia równości i przejrzystości płac.
Zalecamy zwrócenie szczególnej uwagi na ten temat nie tylko ze względów regulacyjnych, ale przede wszystkim z uwagi na istotny wpływ na pracownika. Wiele organizacji już dzisiaj ma potrzebę uporządkowania kwestii wynagrodzeń i komunikacji pracownikom powodówu potencjalnych zmian w tym zakresie.
Analiza polityk wartościowania stanowisk
Identyfikacja źródeł różnic w wynagrodzeniach mężczyzn i kobiet
Zmapowanie praktyk płacowych. Zrozumienie, jak różne struktury wynagradzania wpływają na różnice w wynagrodzeniach i ich raportowanie
Identyfikacja źródeł różnic w wynagrodzeniach mężczyzn i kobiet
Dostosowanie procesów HR i praktyk stosowanych w organizacji, w celu zapewnienia równych szans kobiet i mężczyzn
Tylko z powyższego zestawienia związanego z równym traktowaniem w zakresie płac wynika jak wiele wyzwań stoi dzisiaj przed pracodawcami w zakresie strategii ESG. Dlatego rozpoczęcie pracy nad nimi już dzisiaj, odpowiednie ułożenie priorytetów i właściwe rozmieszczenie ich w czasie, jest konieczne, aby spółka osiągnęła gotowość do raportowania kwestii wymaganych w Dyrektywie CSRD w 2024 roku.