Polska fundacja rodzinna od dzisiaj dostępna dla przedsiębiorców!

Zalety fundacji rodzinnej:

ochrona integralności i trwałości firmy na pokolenia, bez ryzyka jej niekontrolowanego podziału (np. na skutek spadkobrania, zbycia części udziałów przez jednego z członków rodziny) - utrzymywanie majątku w jednych rękach i jego ochrona,

zabezpieczenie ekonomiczne osób najbliższych (także przyszłych pokoleń) w sposób zdecydowanie bardziej elastyczny niż sztywne ramy prawa spadkowego - niezależnie od ich wieku oraz stopnia pokrewieństwa,

swoboda określenia zasad wypłaty świadczeń na rzecz wskazanych beneficjentów (ochrona małoletnich dzieci),

kumulacja majątku i możliwość jego pomnażania, niezależnie od stopnia organizacyjnego zaangażowania członków rodziny - oddzielenie spraw biznesowych od spraw rodzinnych,

odpowiedź na brak sukcesorów chętnych do przejęcia biznesu po rodzicach,

atrakcyjne zasady opodatkowania.

Novum w krajowym porządku prawnym

Fundacja rodzinna, którą można porównać do parasola ochronnego nad rodziną i jej majątkiem, jest odpowiedzią na dotychczasowy brak dedykowanego narzędzia do planowania długoterminowej przyszłości polskiego biznesu. Od dzisiaj, przedsiębiorcy nie będą zmuszeni do szukania zagranicznych rozwiązań umożliwiających przetrwanie zmian w sztafecie pokoleniowej.

Fundacja rodzinna, jako podmiot, który nie wydaje udziałów w zamian za wniesione do niej mienie, stanowi novum w krajowym porządku prawnym, mimo iż korzysta z pewnych analogii do spółek kapitałowych (np. zarządzanie fundacją przez jej organy, do których należą zarząd, rada nadzorcza i zgromadzenie beneficjentów).

Ponadto, ustawa wprowadza także pewne zmiany w regulacjach prawa spadkowego, a mianowicie możliwość tzw. miarkowania zachowku, czyli możliwość odroczenia jego płatności, rozłożenia na raty, a w szczególnych okolicznościach także zmniejszenia jego wysokości. To przyczyni się do zmniejszenia obciążenia jakim do tej pory był obowiązek zapłaty zachowku jednorazowo, w pieniądzu - niezależnie od tego czy do jego uiszczenia zobowiązana będzie fundacja rodzinna czy osoba fizyczna. Wprowadza także kodeksową możliwość zrzeczenia się przez uprawnionego spadkobiercę prawa do zachowku w całości lub części - co prawda takie umowy były respektowane przez sądy i doktrynę, niemniej jednak budziły pewne wątpliwości.

Nowelizacja ustawy - co się zmieniło jeszcze przed wejściem w życie?

Oprócz znacznych nadziei, jako nowa instytucja, fundacja budzi także pewne obawy, także związane z brakiem gwarancji stałości prawa. Jeszcze przed wejściem w życie przepisów, w ramach nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,ustawy o obligacjach, ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw, wprowadzono także zmiany do przepisów regulujących opodatkowanie fundacji rodzinnych. Cześć z tych zmian należy ocenić pozytywnie, np. umożliwienie fundatorowi oraz beneficjentom uczestnictwa w spółkach korzystających z reżimu estońskiego CIT czy też zmniejszenie opodatkowania wypłat do beneficjentów z I i II grupy podatkowej z 15% na 10% PIT, niemniej jednak sama forma i tempo procedowania zmian może budzić wątpliwości.

Podsumowanie

Niewątpliwie fundacja rodzinna to rewolucja dla polskich firm rodzinnych. Prace nad koncepcją i pierwszymi projektami ustawy rozpoczęły się ok. 6 lat temu. Po wypracowaniu wstępnych założeń, formalny proces legislacyjny otworzyła publikacja Zielonej księgi fundacji rodzinnej jesienią 2019 r., aż w końcu 26 stycznia proces zakończył się uchwaleniem ustawy.

Fundacja rodzinna, mimo że wyczekiwana, nie jest “złotym środkiem” dla każdej rodziny biznesowej, ale w dosyć wąskim wachlarzu rozwiązań sukcesyjnych, jest narzędziem najbardziej kompleksowym. Czy jest to najlepsze rozwiązanie dla Państwa biznesu? Zapraszamy do kontaktu i wspólnie odpowiemy na to pytanie.

Jako eksperci od początku braliśmy udział w pracach nad stworzeniem tego sukcesyjnego rozwiązania, więc temat znamy “od podszewki”, dodatkowo uzupełniając to doświadczeniem, które zdobyliśmy przy zakładaniu zagranicznych fundacji prywatnych dla polskich firm rodzinnych.

Teraz to doświadczenie wykorzystujemy wspierając klientów w tworzeniu kilkunastu fundacji rodzinnych. Już teraz można powiedzieć, że fundacja rodzinna odpowiada na bardzo wiele potrzeb właścicieli rodzinnych firm, a stworzenie dobrego statutu, w pełni odpowiadającego potrzebom rodziny wymaga więcej niż tylko znajomości przepisów ustawy.