Zrównoważona produkcja żywności w 2024 roku

Produkcja żywności i branża rolno-spożywcza wobec globalnych wyzwań

Wiele krytycznych wyzwań, przed którymi stoi obecnie świat, pośrednio lub bezpośrednio wpływa na produkcję żywności.

Wobec konfliktów politycznych, rosnących cen surowców i ich niedoborów, zmian klimatycznych, czy wzrostu populacji, sposób, w jaki obecnie produkujemy żywność stawia pod znakiem zapytania, czy będziemy w stanie wyżywić się w przyszłości. Z tego względu bezpieczeństwo żywności i jej przystępność cenowa powinny być traktowane jako kluczowe czynniki dla globalnego dobrobytu i dobrostanu.

Zmiana podejścia do produkcji żywności oraz jej dystrybucji wymaga w pierwszej kolejności zmiany sposobu myślenia w tym zakresie i jest zależna od każdego z uczestników rolno-spożywczego łańcucha wartości: producentów, dystrybutorów, sprzedawców detalicznych, ale i samych konsumentów. Istotną rolę w całej układance odgrywają również regulacje, których celem jest ochrona interesów wszystkich uczestników rynku nie wyłączając z tego ekosystemu samej natury.

Strategia od Pola do Stołu - jak kształtują się działania na poziomie regulacyjnym?

Unijny system rolno-spożywczy zapewnia bezpieczeństwo żywnościowe ponad 400 mln obywateli i jest jednym z kluczowych sektorów gospodarki UE. Ma on jednak znaczny wpływ na środowisko, co wskazuje w swoim raporcie Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) - około 1/3 światowych emisji gazów cieplarnianych pochodzi z systemów żywnościowych. Dlatego też UE dąży do przekształcenia sposobu produkcji żywności i jej konsumpcji w Europie, aby ograniczyć ślad środowiskowy sektora rolno-spożywczego, wzmocnić jego odporność na kryzysy wynikające ze zmian klimatycznych, a przy tym zapewnić zdrową i przystępną cenowo żywność. Służyć temu ma przyjęta w 2020 roku unijna strategia Od Pola do Stołu.

Strategia Od Pola do Stołu jest jednym z kluczowych elementów Europejskiego Zielonego Ładu. Uwzględnia ona w kompleksowy sposób wyzwania związane ze zrównoważonymi systemami żywnościowymi i podkreśla znaczenie związków między zdrowiem ludzi, zdrowiem społeczeństwa i zdrowiem planety. Strategia zakłada szereg działań takich jak: redukcja zużycia pestycydów, antybiotyków i nawozów, zwiększenia udziału rolnictwa ekologicznego, przeciwdziałanie fałszowaniu żywności w łańcuchu dostaw i propagowanie bardziej zrównoważonej konsumpcji, co ma prowadzić do ograniczania strat żywności.

Realizacja tych założeń wymagać będzie wielorakich dostosowań technologicznych, głównie o charakterze inwestycyjnym, wymagających szerokiego transferu nowej wiedzy i wykorzystania rozwiązań innowacyjnych. Daje to niepowtarzalną szansę szczególnie młodym rozwijającym się firmom na wprowadzenie na rynek produktów, które będą nie tylko spełniały rosnące wymagania regulacyjne, ale przede wszystkim będą tworzone ze zminimalizowanym wpływem na środowisko. Jednym z przykładów takich działań jest idea rolnictwa regeneratywnego, które może odegrać kluczową rolę w walce ze zmianami klimatu poprzez stosowanie praktyk rolniczych pomagających wychwytywać dwutlenek węgla z atmosfery i składować go w zrównoważony sposób w glebie lub w biomasie. Ten typ rolnictwa obejmuje szereg zadań nawiązujących do rolnictwa precyzyjnego, ekologicznego i integrowanego. Pokazując jednocześnie, że produkcja żywności wysokiej jakości może iść w parze z dbałością o kondycję gleby oraz odpowiedzialnym gospodarowaniem jej zasobami. Praktyki rolnictwa regeneratywnego rozwijane przez kolejne lata, pomogą dbać o bioróżnorodność i stan przyrodniczy w całej Europie.

Rola producentów i sprzedawców żywności i napojów

Przepisy oraz wewnętrzne standardy

Oznakowanie produktów

Nowoczesne technologie

Rosnące oczekiwania klientów

Wobec nasilających się kontroli dotyczących stosowania procesów przetwórczych w przemyśle spożywczym i napojów oraz intensyfikacji debaty publicznej na temat żywności wysoko, nadmiernie lub ultra przetworzonej (UPF), konsumenci coraz dokładniej przyglądają się składnikom, wartościom odżywczym i metodom produkcji żywności. Z tego względu, jasna komunikacja, między innymi w postaci jasnego i skutecznego etykietowania (np. Etykieta interpretacyjna z przodu opakowania, FOP), stanie się niezbędna, aby pomóc konsumentom w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących tego, czy i w jaki sposób przetworzona żywność i napoje wpisują się w ich dietę.

Jak firmy mogą wykorzystać ten trend?

Firmy z sektora dóbr konsumenckich coraz częściej poświęcają czas, uwagę i zasoby na zaszczepianie odpowiedzialności środowiskowej i społecznej w swoich praktykach biznesowych. Na etykietach swoich produktów umieszczają nie tylko informacje na temat składu produktów, ale również poprzez odpowiednie certyfikaty i oświadczenia chcą podkreślić swoje świadome działania skupiające się na ograniczeniu negatywnego wpływu ich przedsiębiorstw na środowisko.

Nie ma jednej recepty na to jak odpowiedzieć na szybko zmieniające się wymagania regulacyjne i rosnące wymagania rynku oraz oczekiwania konsumentów. Możliwości istnieją na wielu frontach i ważne jest, aby:

Ustalić priorytety i inwestować w działania związane z ESG, które zapewniają realizację celów strategicznych.

Informować klientów o tych działaniach w sposób klarowny nie tylko w raportach zrównoważonego rozwoju, ale głównie poprzez dobrej jakości produkty tworzone bez pogwałcenia praw człowieka i w zgodzie z naturą.