Inwestycje ESG zdobywają rynek kapitałowy

Z opublikowanego w ostatnim czasie raportu Morningstar, międzynarodowej agencji badawczej wynika, że na koniec ubiegłego roku wartość aktywów ulokowanych w funduszach uwzględniających kryteria ESG w ujęciu globalnym wynosiła 40,5 bln dolarów.

Dr Tomasz K. Wiśniewski, Wicedyrektor w dziale Rozwoju Produktów Informacyjnych i Wskaźników Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.

Z opublikowanego w ostatnim czasie raportu Morningstar, międzynarodowej agencji badawczej wynika, że na koniec ubiegłego roku wartość aktywów ulokowanych w funduszach uwzględniających kryteria ESG w ujęciu globalnym wynosiła 40,5 bln dolarów. Jednak przełomowe były wydarzenia, do których doszło w Europie w pierwszym kwartale tego roku. Aktywa ulokowane w fundusze typu ETF o charakterze ESG osiągnęły poziom 25,8 mld dolarów i przekroczyły poziom inwestycji w inne rodzaje funduszy ETF, gdzie wartość wpłat wyniosła odpowiednio 22,3 mld dolarów.

Uważa się, że zainteresowanie inwestycjami ESG jest stymulowane co najmniej trzema podstawowymi czynnikami. Po pierwsze pandemia Covid-19 pokazała, że działanie na rzecz przede wszystkim społeczeństwa niesie wymierne korzyści z perspektywy funkcjonowania firm w zmieniającym się otoczeniu biznesowym. Podmioty, które działają odpowiedzialnie zyskują zarówno w oczach pracowników, jak również klientów. Drugi ważny element  jest związany z zainteresowaniem tego typu inwestycjami przez tzw. milenialsów. To efekt między innymi wkraczania na rynek nowego pokolenia świadomych konsumentów, dla których ważna jest ochrona środowiska naturalnego, bezpieczeństwo i stabilizacja warunków pracy oraz wysokie standardy zarządzania. Po trzecie należy wskazać na to, co kluczowe z punktu widzenia inwestycji: stopa zwrotu osiągana z lokaty kapitału. Z dostępnych danych wynika, że w 2020 roku trzy na cztery zrównoważone fundusze akcyjne pobiły wskaźniki rynkowe, a 25 z 26 funduszy indeksowych typu ESG pokonało fundusze szerokiego rynku. Znamienny jest przykład stopy zwrotu osiągniętej przez indeks MSCI Emerging Markets ESG Leaders w ciągu ostatnich 10 lat. Wskaźnik ten wzrósł o 150%, podczas gdy indeks MSCI Emerging Markets, czyli wszystkich spółek z rynków rozwijających, zyskał w tym samym czasie 59%. Nie ma wątpliwości, że są to czynniki kluczowe, które stanowią ważny wabik dla inwestorów szukających atrakcyjnych form lokaty kapitału.

 

pwc retal platform

Dr Tomasz K. Wiśniewski
Wicedyrektor w dziale Rozwoju Produktów Informacyjnych i Wskaźników Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.

Odpowiedzią na potrzeby inwestorów jest obserwowany w ostatnim czasie wzrost oferty w zakresie produktów zrównoważonych. Największe fundusze inwestycyjne w pierwszym kwartale tego roku wprowadziły na rynek 33 nowe produkty w porównaniu do 29 w tym samym okresie ubiegłego roku. Najaktywniejsze w tym zakresie są Lyxor, który uruchomił w Europie 18 zrównoważonych funduszy ETF. Na kolejnych miejscach znalazły się Amundi i iShares, które uruchomiły odpowiednio 16 i 13 nowych funduszy.

ESG ETF jako procent wpłat do wszystkich funduszy ETF w Europie

Dane za I kwartał 2020 r. są zerowe ze względu na odpływy netto kapitału z funduszy ETF w tym kwartale.
Źródło: Morningstar.

Ważne w tym kontekście są działania również samych giełd. Podmioty te angażują się w promowanie zrównoważonego finansowania. Jednym z obszarów, które służą temu celowi, jest publikowanie indeksów obejmujących spółki uwzględniające czynniki ESG w swojej działalności. Na całym świecie jest obecnie ponad 1000 indeksów powiązanych z ESG, które w bardzo krótkim czasie stają się instrumentami bazowymi dla instrumentów finansowych takich jak najpopularniejsze obecnie na rynkach ETFy, czy zdobywające coraz większe uznanie w oczach inwestorów certyfikaty inwestycyjne lub instrumenty pochodne (kontrakty terminowe i opcje). 

Pierwsze indeksy ESG powstawały w Stanach Zjednoczonych. Za pioniera tego zjawiska należy uznać firmę Dow Jones, która we wrześniu 1999 roku rozpoczęła publikację indeksu SI (Sustainability Index). Rok później fundusz Calvert rozpoczął publikację indeksu ESG, zaś w lipcu 2001 roku pierwszy indeks (FTSE4Good) opublikowała angielska firma FTSE.

W trend ten wpisują się również działania Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. W 2009 roku został wprowadzony indeks RESPECT Index, a od września 2019 roku publikowany jest wskaźnik WIG-ESG. 

RESPECT Index opierał się na przeprowadzanej raz do roku weryfikacji wypełniania określonych standardów ESG przez spółki publiczne. Do RESPECT Index kwalifikowane były spółki, które charakteryzowały się wysokimi standardami w zakresie raportowania oraz komunikacji z inwestorami. Weryfikacja tych kryteriów była prowadzona na podstawie analizy kar nakładanych przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz zawartości serwisów internetowych poszczególnych spółek. Kluczowym elementem wejścia do indeksu było wypełnienie przez spółki ankiety nt. zagadnień ESG, której wyniki podlegały weryfikacji prowadzonej przez niezależnego audytora. W ciągu dziesięciu lat liczba spółek wchodzących w skład RESPECT Index wzrosła z 16 w pierwszej edycji do 32 w edycji dwunastej. W tym czasie stopa zwrotu z tego indeksu wyniosła 55 proc., natomiast WIG, indeks szerokiego rynku, wzrósł o 45 proc. Projekt pierwszego giełdowego indeksu ESG miał na celu przede wszystkim promocję i edukację wśród spółek zagadnień biznesu odpowiedzialnego społecznie. Blisko dwukrotny wzrost uczestników RESPECT Index pomiędzy pierwszą, a ostatnią edycją tego wskaźnika jednoznacznie potwierdza, że spełnił on swoją kluczową rolę. 

Uruchomiony we wrześniu 2019 roku WIG-ESG to przede wszystkim instrument bazowy dla dowolnych strategii inwestycyjnych. Oznacza to, że inwestor giełdowy zainteresowany budową portfela spółek spełniających wysokie standardy ESG, może zakupić jednostkę funduszu inwestycyjnego, którego struktura odpowiada koszykowi WIG-ESG, bez konieczności inwestowania w akcje poszczególnych spółek. Wówczas stopa zwrotu z inwestycji będzie odpowiadać stopie zwrotu z indeksu. 

pwc platform

Źródło: Giełda Papierów Wartościowych.

Zgodnie z przyjętymi zasadami WIG-ESG obejmuje wszystkie spółki z indeksów WIG20 i mWIG40. Udział spółek w indeksie zależy od rankingu ESG, który powstaje na podstawie raportów opracowywanych przez międzynarodową firmę scoringową – Sustainalytics. W tym przypadku ocena spółek bazuje na ogólnie dostępnych informacjach. Taki model funkcjonuje od wielu lat i jest akceptowany przez firmy inwestycyjne i podmioty obliczające indeksy. W procesie scoringu analizowane są takie informacje jak: raporty roczne spółek, raporty zawierające dane niefinansowe, informacje podawane na stronach internetowych, czy informacje udostępnianie przez spółki w wyniki komunikacji z interesariuszami. Ponadto ocenie podlegają raporty publikowane przez spółki w ramach kodeksu Dobrych Praktyk Spółek GPW. Im spółka stosuje więcej zasad, tym jej ocena i udział w indeksie jest wyższy. Oznacza to, że cały proces oceny spółek nie wymaga ich zaangażowania i ponoszenia ewentualnych kosztów. 

Indeks WIG-ESG to również ważny atut spółek w relacji z inwestorami. Budowa kryteriów indeksu na bazie międzynarodowych standardów ułatwia komunikację z inwestorami zagranicznymi, którzy takie standardy stosują. Kryteria oceny oraz zasady scoringu są transparentne i przewidywalne, co jest istotne zarówno z punktu widzenia spółek jak i inwestorów. Spółki dzięki temu mają wiedzę odnośnie działań koniecznych do podjęcia w celu uzyskania wyższych ocen, zaś inwestorzy na podstawie strategii publikowanych przez spółki znają mapę drogową osiągnięcia stawianych celów. Ambitne plany spółek w obszarze ESG oraz ich realizacja pociąga za sobą wzrost zainteresowania i poziomu inwestycji w poszczególne spółki. Tym samym uwzględnianie zagadnień ESG w procesie inwestycyjnym staje się nowym standardem na globalnych rynkach kapitałowych.

Obserwuj nas