Technologia w planowaniu przestrzennym
Era tradycyjnego planowania przestrzennego powoli dobiega końca
Konwencjonalne projektowanie wspomagane komputerowo (CAD) już nie wystarcza. Aby zaprojektować nowoczesne miasto czy osiedle, które będzie przyjazne dla mieszkańców, spójne z punktu widzenia urbanistycznego i jednocześnie zarabiające na siebie, potrzeba zaawansowanych narzędzi i szerszego spojrzenia.
Wizja natchnionego architekta czy urbanisty, mimo że często atrakcyjna w formie i przemawiająca do odbiorcy, rzadko kiedy broni się w zderzeniu z ograniczonymi budżetami sponsorów, zwłaszcza z sektora publicznego. Próby wdrażania w życie śmiałych projektów nakreślonych w zaciszu pracowni architektonicznych często kończą się na niezdrowych kompromisach – przykładem jest Złota 44, słynny żagiel Liebeskinda, który na wizualizacjach prezentował się zdecydowanie lepiej niż w rzeczywistości. Finalnie całość wygląda jakby deweloper „przyoszczędził” na kosztach elewacji.
Na przeciwnym biegunie znajdują się osiedla mieszkaniowe oferowane przez znaczną część deweloperów na rodzimym rynku. Nie można generalizować, ale wielu inwestorów kieruje się jedynie rachunkiem ekonomicznym przy realizacji tego typu projektów – takie same nudne bryły budynków, materiały jedynie imitujące te z wyższej półki i duże natężenie powierzchni użytkowo mieszkalnej na metr kwadratowy działki. W efekcie - nowe dzielnice, które składają się z osobnych inwestycji o odmiennym stylu, często w żaden sposób nieskomunikowane i nieprzemyślane pod względem urbanistycznym.
Tymczasem na rynku dostępne są narzędzia i technologie, które pozwalają zaprojektować całe dzielnice z poszanowaniem urbanistycznego kontekstu i z uwzględnieniem opłacalności całego przedsięwzięcia.
Technologia Building Information Modeling
Swego rodzaju rewolucję w projektowaniu i urbanistyce zapoczątkowała technologia BIM (ang. Building Information Modeling), czyli szczegółowe modelowanie informacji o budowli i budowie. Dzięki tej technologii projektant jest w stanie w sposób cyfrowy zapisać właściwości fizyczne i funkcjonalne budynku.
W jednym systemie przechowujemy trójwymiarowy model budynku, w tym szczegółowy model wszystkich instalacji, oprócz tego dane na temat kosztów i wiele innych kategorii. Narzędzia BIM często pozwalają na planowanie procesu budowy także w metodyce lean, a po zakończeniu prac na efektywne zarządzanie nieruchomością. Więcej na temat technologii można przeczytać między innymi na blogu.
Technologia Light Detection and Ranging
Kolejna technologia, która może wspomagać proces planowania przestrzennego i projektowania to LIDAR (Light Detection and Ranging) - czyli w skrócie radar, który zamiast fal radiowych wykorzystuje wiązki światła. LIDAR jest wykorzystywany do tworzenia szczegółowych map terenu, z uwzględnieniem czynników topograficznych, a także budynków i roślinności.
Aby stworzyć model terenu, wykonuje się naloty samolotem z zainstalowanym systemem LIDAR. System skanuje powierzchnię znajdującą się poniżej samolotu, zapisując dane w formie tzw. chmury punktów. Ważną cechą systemu jest szybkość pozyskiwania danych - modele oparte o chmury punktów mogą zostać stworzone w ciągu kilku dni. Technologia LIDAR jest znana od wielu lat, jednak stosunkowo niedawno zdecydowanie się rozpowszechniła, między innymi dzięki wykorzystaniu bezzałogowych statków powietrznych.
Wiele miast w Europie i na świecie regularnie wykonuje naloty lidarowe i udostępnia swoje modele publicznie. Modele te mają wiele zastosowań, między innymi mogą wspierać proces planowania przestrzennego, można dzięki nim przeanalizować uwarunkowania topograficzne inwestycji, a także otocznie funkcjonalne.
Modele lidarowe mogą stanowić wkład do zaawansowanych narzędzi, służących do projektowania przestrzeni miejskiej. Przykładem tego typu narzędzia jest ESRI City Engine. Narzędzie pozwala w szybki sposób zaprojektować i zwizualizować całe kwartały ulic, dzięki bogatej bibliotece modeli trójwymiarowych budynków oraz tekstur materiałów budowlanych. Modelowanie w City Engine odbywa się w specyficzny sposób – w pierwszej kolejności z wykorzystaniem sytemu GIS należy zaplanować rozmieszczenie budynków, następnie każdemu z nich przypisuje się numeryczne i jakościowe parametry, następnie City Engine automatycznie tworzy trójwymiarowe bryły budynków wraz z teksturami. Nie musimy zatem modelować w 3D kształtów, co znacznie przyśpiesza cały proces.
Wykorzystanie dostępnych na rynku technologii pozwala projektować inwestycje budowlane z uwzględnieniem szerszego kontekstu.
Nowoczesny proces planowania i projektowania powinien odbywać się w ramach międzydyscyplinarnego zespołu łączącego kompetencje architektoniczne, technologię, a także wiedzę biznesową i narzędzia do modelowania finansowego. Tylko w ten sposób można zagwarantować, że projekt będzie atrakcyjny wizualnie, funkcjonalny, dobrze wpisujący się w otoczenie, a jednocześnie efektywny z punktu widzenia ekonomicznego i realizowalny w bieżących warunkach biznesowych.
W naszej części świata tego typu podejście jest wciąż stosunkowo rzadkie, są jednak przykłady poszczególnych projektów planistycznych zrealizowanych w ten sposób, m.in. Master Plan miasta Tbilisi w Gruzji.
Powiązane zagadnienia
Skontaktuj się z nami
Obserwuj nas
